Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) phản ánh bức tranh thực tế, tổng thể về hiện trạng phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng địa phương. Chỉ số này cũng cung cấp căn cứ, bằng chứng về điểm mạnh, điểm yếu, yếu tố tiềm năng và điều kiện cần thiết để thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Ở cấp địa phương, PII đã được thử nghiệm vào năm 2022 và chính thức triển khai trên toàn quốc từ năm 2023. Năm 2025, Top 5 địa phương dẫn đầu cả nước về đổi mới sáng tạo năm nay gồm: Hà Nội, TP. HCM, Quảng Ninh, Hải Phòng và Huế. Đây là năm thứ 3 liên tiếp Hà Nội giữ vị trí dẫn đầu chỉ số PII cả nước, với 18/52 chỉ số thành phần đứng đầu, thể hiện vai trò dẫn dắt, đầu tàu của Thủ đô về phát triển kinh tế-xã hội dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Ở vị trí thứ 2, TP. HCM là địa phương lớn có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế-xã hội dựa trên khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo. Năm 2025, TP. HCM dẫn đầu về trụ cột Cơ sở hạ tầng và có 13/52 chỉ số đứng đầu cả nước. Năm 2025 Quảng Ninh đã vươn lên vào Top 3. Thành phố Hải Phòng xếp ở vị trí thứ 4 khi là địa phương có công nghiệp phát triển với các lợi thế về logistics, cảng biển. Ở vị trí thứ 5, TP. Huế là địa phương có khu vực dịch vụ phát triển và có thế mạnh về vốn con người, nghiên cứu và phát triển.

(Ảnh minh họa).

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0 và xu hướng chuyển đổi số toàn cầu, đổi mới sáng tạo đã trở thành động lực then chốt cho sự phát triển bền vững. Là trung tâm chính trị, văn hóa, giáo dục, khoa học công nghệ hàng đầu cả nước, Hà Nội đã quyết liệt triển khai các giải pháp để vươn lên dẫn đầu toàn quốc về Chỉ số đổi mới sáng tạo.

Vừa qua, tại kỳ họp chuyên đề (kỳ họp thứ 26), HĐND TP. Hà Nội đã thông qua 6 nghị quyết quan trọng liên quan đến phát triển khoa học - công nghệ, hỗ trợ đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số.

Sáu nghị quyết được thông qua gồm: Một số chính sách phát triển khoa học - công nghệ của TP. Hà Nội; Cơ chế, chính sách về đầu tư, hỗ trợ phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo của TP. Hà Nội; Quy định hoạt động thử nghiệm có kiểm soát tại TP. Hà Nội; Đề án thí điểm thành lập Quỹ Đầu tư mạo hiểm TP. Hà Nội và Quy định cơ chế tổ chức, hoạt động của Quỹ này; Đề án thành lập Sàn Giao dịch công nghệ Hà Nội; Đề án thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo TP. Hà Nội.

Theo Nghị quyết quy định cơ chế, chính sách về đầu tư, hỗ trợ phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo của TP. Hà Nội, hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo là tập hợp các tổ chức, cá nhân có vai trò, mối quan hệ tương hỗ nhằm thúc đẩy hoạt động đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp sáng tạo.

Hệ sinh thái này gồm doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học, tổ chức trung gian, sàn giao dịch công nghệ, nhà đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước. Hoạt động hỗ trợ đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp bao gồm cung cấp nguồn lực, dịch vụ cho sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn đo lường chất lượng, hạ tầng kỹ thuật, không gian làm việc, pháp lý, thông tin thị trường, tài chính, thương mại, truyền thông, kết nối đầu tư…

Nghị quyết ưu tiên các lĩnh vực trọng điểm về khoa học và công nghệ của Thủ đô; các công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới có tính đổi mới sáng tạo, tác động kinh tế – xã hội lớn, có khả năng giải quyết những vấn đề cấp bách của thành phố. Đáng chú ý, nhiều chính sách ưu đãi tài chính được ban hành cho doanh nghiệp, tổ chức quản lý vận hành hạ tầng khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số do thành phố quản lý.

Hỗ trợ tối đa 70% chi phí xây dựng, tổ chức các chương trình nâng cao năng lực cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; chi phí sử dụng hạ tầng sẵn có tại Khu công nghệ cao, Trung tâm đổi mới sáng tạo Hà Nội, Vườn ươm công nghệ, Sàn giao dịch công nghệ Hà Nội, Trung tâm công nghiệp văn hóa.

Hỗ trợ tối đa 70% chi phí thuê chuyên gia, cố vấn, tư vấn thường xuyên (không quá 3 năm); Hỗ trợ tối đa 100% chi phí tuyển chọn dự án khởi nghiệp sáng tạo; Hỗ trợ tối đa 100% lãi suất vay vốn và bảo lãnh tín dụng tại ngân hàng thương mại; Hỗ trợ tối đa 100% chi phí tổ chức sự kiện, diễn đàn, hội thảo, cuộc thi, chương trình kết nối đầu tư – công nghệ – thị trường trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

TP. Hà Nội triển khai Đề án Sàn Giao dịch công nghệ Hà Nội với mục tiêu trở thành hạ tầng khoa học - công nghệ hiện đại, đa chức năng, kết nối khu vực và quốc tế, đóng vai trò trung gian định giá, môi giới, xúc tiến chuyển giao công nghệ, thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Mục tiêu đến năm 2030, sàn trở thành thiết chế trung gian thị trường khoa học - công nghệ hiện đại, dẫn dắt hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, hỗ trợ khởi nghiệp của Thủ đô và cả nước.

Trung tâm Đổi mới sáng tạo Hà Nội sẽ được thành lập theo mô hình công ty cổ phần, vốn nhà nước chiếm cổ phần chi phối. Giai đoạn 2026-2030, Trung tâm đặt mục tiêu ươm tạo trên 200 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, gọi vốn trên 500 tỉ đồng, tổ chức hơn 20 sự kiện quốc tế mỗi năm, tiếp cận hơn 10.000 lượt người và khai thác hiệu quả 80% diện tích.../.

Mạnh Cường