Giám sát chặt các ổ dịch châu chấu phá hoại cây trồng

TMO - Châu chấu tre lưng vàng đang gây thiệt hại cho các địa phương Cao Bằng, Lạng Sơn. Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, chỉ có cách phun thuốc bảo vệ thực vật để diệt trừ.  

Trong những năm gần đây đã phát sinh và gây hại nghiêm trọng cho cả cây trồng nông lâm nghiệp ở Trung Quốc, Lào và Việt Nam. Đây là loài sinh vật có khả năng di chuyển nhanh, sức phá hại lớn, khó kiểm soát. Châu chấu tre lưng vàng được ghi nhận gây hại đầu tiên trên rừng tre, luồng vào năm 2008 tại 4 tỉnh Thanh Hóa, Sơn La, Điện Biên, Phú Thọ. Đến năm 2016, châu chấu tre lưng vàng đã bùng phát, gây hại thành dịch, gây hại trên 3.700ha diện tích cây trồng. 

Đến ngày 30/5/2024, châu chấu tre lưng vàng đã gây hại 642ha cây trồng tại nhiều địa phương, trong đó Cao Bằng 517ha (Hòa An, Nguyên Bình, Thạch An, Hà Quảng), Điện Biên 0,5ha, Sơn La 10ha, Bắc Kạn 63ha, Thanh Hóa 20ha và Nghệ An 20ha, Lạng Sơn 11,6ha. 

Châu chấu tre lưng vàng đang gây hại trên nhiều diện tích cây trồng tại các địa phương. Ảnh: QH. 

Tại Cao Bằng, châu chấu non tuổi 2-4 đang phân tán ra diện rộng hơn, theo thống kê của Chi cục Trồng trọt và Chăn nuôi tỉnh Cao Bằng, diện tích các ổ dịch châu chấu hiện nay là trên 517ha gồm 315,2ha trên rừng vầu, 165,2ha trên cỏ dại, ngoài ra còn 26,8ha trên ngô, 6,4ha trên lúa và 3,5ha trên cây thuốc lá.

Các diện tích có châu chấu phân bố ở các huyện Hòa An (các xã Bạch Đằng, Hồng Việt, Lê Chung, Thị trấn Nước Hai); huyện Nguyên Bình (các xã Vũ Minh, Triệu Nguyên, Thể Dục, Thịnh Vượng); huyện Thạch An (xã Minh Khai, Canh Tân, Quang Trọng, Kim Đồng); huyện Hà Quảng (các xã Thanh Long, Lương Can, thị trấn Thông Nông); Thành phố cao Bằng (Phường Đề Thám, xã Hưng Đạo, xã Chu Trinh) và vài ổ ở huyện Bảo Lâm (xã Thái Sơn). Trên cây trồng mật độ châu chấu phổ biến 80-150 con/m2, cao 200-400 con/m2; trên rừng vầu mật độ phổ biến 500-1.000 con/m2, cao 2.500-3.000 con/m2, cục bộ 7.000-8.000 con/m2; trên cỏ dại mật độ châu chấu phổ biến 200-400 con/m2, cao 600-800 con/m2.

Châu chấu tre lưng vàng không chỉ xuất hiện ở Cao Bằng, tại xã Văn Vũ, huyện Na Rì tỉnh Bắc Kạn có 63ha rừng tre, luồng, vầu nhiễm châu chấu tre lưng vàng. Cũng trên tre, luồng, vầu tại tỉnh Điện Biên có 0,5ha nhiễm (xã Mường Nhé, huyện Mường Nhé); tại Sơn La có 10ha nhiễm châu chấu tre lưng vàng ở xã Tân Xuân, huyện Vân Hồ. Tại Lạng Sơn cũng xuất hiện các ổ châu chấu tre lưng vàng với diện tích 11,6ha ở xã Thiện Hòa, huyện Bình Gia và xã Đại Đồng, Khánh Long huyện Tràng Định.

Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết: Đàn châu chấu tre lưng vàng xuất hiện ở Lạng Sơn những ngày qua thực tế quy mô đàn nhỏ, địa phương đang chịu nhiều thiệt hại bởi dịch châu chấu tre lưng vàng chính là tỉnh Cao Bằng. Diện tích tre vầu và cây trồng bị ảnh hưởng do đàn châu chấu tre lưng vàng tấn công ở Lạng Sơn khoảng 10ha, trong khi ở Cao Bằng diện tích cây trồng bị thiệt hại (chủ yếu là cây vầu) do nạn châu chấu tre lưng vàng đã lên đến 450ha.

Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) cho biết, chỉ có cách phun thuốc bảo vệ thực vật để diệt trừ. 

Cục Bảo vệ thực vật vẫn đang chủ động phối hợp các địa phương giám sát thật chặt chẽ các ổ dịch châu chấu tre lưng vàng để có các biện pháp phòng chống phù hợp. Thời điểm này, châu chấu mới ở tuổi 2 và tuổi 3 nên hiệu quả phun phòng trừ rất cao do bộ cánh chưa phát triển hoàn thiện. Nếu sang tháng 7, bộ cánh hoàn thiện, tốc độ di chuyển của châu chấu nhanh hơn thì thiệt hại càng lớn.

Thời điểm này, nếu phun thuốc bảo vệ thực vật không những giảm tác dụng mà còn ảnh hưởng nhiều đến môi trường. Để giảm thiểu những tác động lên môi trường, Cục Bảo vệ thực vật đã và đang khuyến khích các doanh nghiệp nghiên cứu sản xuất các loại thuốc bảo vệ thực vật sinh học phòng trừ loài dịch hại này.

Dự báo trong thời gian tới, thời tiết nắng nóng xen kẽ mưa rào là điều kiện thuận lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của châu chấu, tiềm ẩn nguy cơ hình thành những ổ dịch gây hại cho nhiều loại cây trồng. Vì vậy, đối với địa bàn đang xuất hiện châu chấu gây hại cần thực hiện phun trừ bao vây các ổ dịch bằng thuốc hóa học. Sau khi phun, các lực lượng tiếp tục phối hợp rà soát để xác định diện tích nhiễm, tuyên truyền người dân thường xuyên thăm đồi rừng, thăm đồng để phát hiện kịp thời, báo chính quyền cơ sở, cơ quan chuyên môn có biện pháp xử lý và tuyên truyền người dân chủ động phun trừ khi phát hiện diện tích cây nông nghiệp bị nhiễm châu chấu. 

Nguyễn Nga