Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong bảo vệ an ninh biên giới

TMO - Là lực lượng nòng cốt, chuyên trách quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia và quản lí cửa khẩu, kiểm soát xuất nhập cảnh theo quy định của pháp luật, Bộ đội Biên phòng đã đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin gắn với cải cách thủ tục hành chính trong quản lý, bảo vệ biên giới quốc gia, khu vực biên giới. 

Việt Nam có biên giới trên đất liền với 03 nước Lào, Campuchia và Trung Quốc, đi qua 25 tỉnh, trong đó có hơn 2.337 km đường biên giới với Lào, khoảng 1.137 km đường biên giới với Campuchia và hơn 1.449 km đường biên giới với Trung Quốc. Để nâng cao hiệu quả quản lý, đảm bảo an ninh biên giới, Cục Cửa khẩu Bộ đội Biên phòng đã tiến hành thực hiện thí điểm ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác cấp, kiểm soát các loại giấy phép tại cửa khẩu cảng trên Cổng thông tin biên phòng điện tử.

Hiện nay Bộ đội Biên phòng đang tiến hành bổ sung các tiện ích, hoàn thiện phần mềm để triển khai cấp các loại giấy phép tại các đơn vị biên phòng cửa khẩu cảng trực tuyến và xác nhận bằng chữ ký số. Những biện pháp cải cách thủ tục hành chính của Bộ đội Biên phòng đã tạo nhiều thuận lợi, thông thoáng, bảo đảm an ninh, an toàn trong hoạt động lưu thông xuất, nhập cảnh (XNC), xuất, nhập khẩu, góp phần quan trọng trong quản lý cửa khẩu, kiểm soát XNC tại các cửa khẩu, cảng biển do Bộ Quốc phòng quản lý; từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội và hội nhập quốc tế của đất nước, đáp ứng những yêu cầu nhiệm vụ của Bộ đội Biên phòng trong tình hình mới.

Cụ thể, Bộ đội Biên phòng đã ứng dụng công nghệ thông tin để thực hiện 21 thủ tục biên phòng điện tử (gồm 18 thủ tục kết nối với Cổng Thông tin một cửa quốc gia, 3 thủ tục triển khai trên Cổng thông tin biên phòng điện tử) tại 89 cửa khẩu (38 cửa khẩu cảng và 51 cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu chính tuyến biên giới đất liền). Đồng bộ kết quả giải quyết thủ tục hành chính của 19 thủ tục biên phòng điện tử tại 89 cửa khẩu lên Cổng dịch vụ công Bộ Quốc phòng. Tính đến hết năm 2023, Bộ đội Biên phòng đã đồng bộ hơn 31.000 hồ sơ thủ tục lên Cổng dịch vụ công Bộ Quốc Phòng, 100% hồ sơ được giải quyết đúng thời hạn quy định. 

Bộ đội Biên phòng đã triển khai phần mềm Quản lý, kiểm soát xuất nhập cảnh theo mô hình dữ liệu tập trung kết nối với 109 cửa khẩu về Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và đồng bộ với dữ liệu của Cục Quản lý Xuất nhập cảnh (Bộ Công an) qua đường truyền kết nối trực tiếp. Tham mưu cho Bộ Quốc phòng công bố 35 thủ tục hành chính lĩnh vực quản lý biên giới liên quan đến hoạt động hỗ trợ kinh doanh thuộc thẩm quyền quản lý; hoàn thành cập nhật, tính chi phí tuân thủ đối với 35 thủ tục hành chính và đưa lên Cổng tham vấn quy định kinh doanh theo hướng dẫn của Văn phòng Chính phủ.

BĐBP Lạng Sơn ứng dụng KHCN giải quyết thủ tục XNC nhanh chóng tại cửa khẩu Tân Thanh, Đồn Biên phòng Tân Thanh. (Ảnh:TĐ).  

Đặc biệt, hiện nay, tại các cửa khẩu quốc tế và cửa khẩu trọng điểm Bộ đội Biên phòng đã triển khai hệ thống kiểm soát tự động (với 19 hệ thống cổng, cửa khẩu chính tại 9 tỉnh tuyến biên giới đất liền). Việc triển khai hệ thống kiểm soát tự động giúp rút ngắn thời gian kiểm soát xuất nhập cảnh từ 40 giây xuống còn từ 13 đến 15 giây/lượt người; kiểm soát được Hộ chiếu và giấy thông hành, có tính năng nhận diện sinh trắc học.

Cơ chế 1 cửa quốc gia cũng được tiến hành tại 36 cửa khẩu, cảng biển và cửa khẩu cảng thủy nội địa, đã triển khai, đem lại hiệu quả, lợi ích thiết thực cho người dân và doanh nghiệp. Người dùng chỉ cần khai báo thông tin trực tuyến qua mạng, không cần nộp hồ sơ giấy, sau đó sẽ nhận kết quả trên Cổng thông tin một cửa quốc gia. Mọi thủ tục được hoàn thành ngay trước khi tàu đến/rời cảng. Bộ đội Biên phòng còn tiếp tục tiến hành bổ sung các tiện ích, hoàn thiện phần mềm để triển khai cấp các loại giấy phép tại các đơn vị biên phòng cửa khẩu cảng trực tuyến và xác nhận bằng chữ ký số.

Cục Cửa khẩu Bộ đội Biên phòng cho biết, thực hiện thí điểm ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác cấp, kiểm soát các loại giấy phép tại cửa khẩu cảng trên Cổng thông tin biên phòng điện tử, hiện nay Bộ đội Biên phòng đang tiến hành bổ sung các tiện ích, hoàn thiện phần mềm để triển khai cấp các loại giấy phép tại các đơn vị biên phòng cửa khẩu cảng trực tuyến và xác nhận bằng chữ ký số.

Dự kiến, năm 2024 sẽ triển khai tại 7 cửa khẩu cảng có lưu lượng lớn. Năm 2025, triển khai tại tất cả các cửa khẩu cảng. Việc kiểm soát các loại giấy phép được thực hiện bằng công nghệ mã vạch 2D đã giảm thời gian kiểm soát đối với thuyền viên, hành khách đi bờ, người xuống tàu làm việc từ khoảng 3 phút/người xuống còn khoảng 30 giây/người.

Thời gian tới, đơn vị sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành triển khai Đề án 06 của Chính phủ theo kế hoạch của Bộ Quốc phòng “Kết nối, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư phục vụ công tác quản lý xuất nhập cảnh;” Dự án Thành phần số 4 thuộc Đề án “Sản xuất và phát hành hộ chiếu điện tử Việt Nam;” triển khai thí điểm thực tế tại một số cửa khẩu quốc tế “Đề tài khoa học Ứng dụng công nghệ nhận diện hình ảnh phục vụ quản lý mẫu hộ chiếu, giấy tờ xuất nhập cảnh và hỗ trợ phát hiện hộ chiếu, giấy tờ giả. 

Tầm nhìn đến năm 2050, chỉ tính riêng cửa khẩu với Trung Quốc, Việt Nam sẽ mở, nâng cấp 04 cửa khẩu quốc tế, 05 cửa khẩu song phương. Dự kiến, trên tuyến biên giới Việt Nam - Trung Quốc có 31 cửa khẩu, trong đó có 18 cửa khẩu quốc tế, 13 cửa khẩu song phương (bao gồm 20 lối thông quan/đường chuyên dụng vận chuyển hàng hóa thuộc các cặp cửa khẩu quốc tế, cửa khẩu song phương) và 01 lối mở/cửa khẩu đặc biệt.

Với việc tăng cường áp dụng khoa học kỹ thuật, ứng dụng công nghệ trong quá trình cải cách thủ tục hành chính, quản lý cửa khẩu, kiểm soát xuất nhập cảnh và bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới của Bộ đội Biên phòng đã mang lại những kết quả quan trọng. Tạo ra nhiều thuận lợi, hướng tới bảo vệ an ninh, an toàn trong quản lý cửa khẩu, quản lý thông tin xuất nhập cảnh, xuất nhập khẩu được chính xác nhất, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội và hội nhập của Việt Nam trên trường quốc tế.

Hồng Nhung