Tập trung khôi phục sản xuất kinh doanh, ổn định thị trường sau thiên tai

TMO – Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành tiếp tục đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, ưu tiên khai thác và tận dụng tối đa các cơ hội từ các thị trường xuất khẩu trọng điểm, chiến lược và các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký; thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA mới, mở rộng các thị trường mới.

Nội dung trên được nêu trong Nghị quyết 380/NQ-CP của Chính phủ vừa ban hành về khắc phục hậu quả thiên tai, phục hồi sản xuất tại các địa phương khu vực miền Trung. Một trong những nội dung Nghị quyết nêu rõ: Các địa phương vùng ảnh hưởng thiên tai (mưa lũ) khu vực miền Trung chủ động triển khai các giải pháp theo thẩm quyền nhằm khôi phục các hoạt động sản xuất, kinh doanh, ổn định thị trường trên địa bàn; Phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường khôi phục sản xuất nông nghiệp (hỗ trợ vật tư, cây giống, con giống, thuốc thú y...), hoàn thành theo chỉ đạo tại các công điện của Thủ tướng Chính phủ; khôi phục các vùng bị thiệt hại nặng, đặc biệt là các vùng nuôi trồng thủy sản ven biển và các vùng cây công nghiệp;

Phối hợp với Bộ Công Thương, Tài chính bảo đảm cân đối cung cầu, cung ứng đầy đủ, kịp thời các mặt hàng thiết yếu, đặc biệt là lương thực, thực phẩm, năng lượng, không để xảy ra tình trạng khan hàng; Khẩn trương hỗ trợ các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh khôi phục hoạt động, không để đứt gãy chuỗi cung ứng, đứt gãy hợp đồng, nhất là các hợp đồng với nước ngoài.

Nhiều địa phương (vùng ảnh hưởng mưa lũ khu vực Nam Trung Bộ) đang khẩn trương khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh. Ảnh minh họa.

Bộ Công Thương chủ trì, làm việc trực tiếp với các tập đoàn, tổng công ty sản xuất vật liệu xây dựng để có phương án điều phối, cung ứng nguồn hàng cho các tỉnh, thành phố bị ảnh hưởng; Tăng cường quản lý thị trường, chống găm hàng, đầu cơ, tăng giá bất hợp lý, tránh việc lợi dụng tình hình thiên tai để trục lợi.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan thực hiện hiệu quả các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất,... cho các đối tượng bị ảnh hưởng, thiệt hại bởi thiên tai theo quy định của pháp luật. Chỉ đạo cơ quan Thuế tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp khi làm thủ tục miễn, giảm, gia hạn theo quy định; Chỉ đạo các doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm khẩn trương rà soát, chi trả quyền lợi bảo hiểm cho khách hàng bị ảnh hưởng, bảo đảm nhanh chóng, đầy đủ, kịp thời theo quy định của pháp luật. Trước mắt, thực hiện ngay việc tạm ứng bồi thường cho khách hàng theo quy định.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các tổ chức tín dụng: khẩn trương khắc phục, phục hồi hoạt động tại các điểm giao dịch bị thiệt hại do bão, lũ; thực hiện các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho khách hàng như cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, cho khách hàng bị thiệt hại theo quy định hiện hành; triển khai ngay các gói tín dụng đối với khách hàng tại các địa phương bị thiệt hại để phục hồi sản xuất, kinh doanh với lãi suất cho vay ưu đãi thấp hơn so với lãi suất cho vay thông thường; giảm lãi suất cho vay đối với dư nợ hiện hữu của khách hàng bị thiệt hại bởi thiên tai.

Ngân hàng Chính sách xã hội sử dụng kế hoạch vốn tín dụng đầu tư phát triển của Nhà nước được giao bổ sung nhanh chóng ổn định tình hình đời sống nhân dân, đẩy mạnh khôi phục sản xuất kinh doanh, tích cực thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, kiểm soát tốt lạm phát để hỗ trợ cho các đối tượng chính sách trên địa bàn các địa phương thuộc phạm vi hỗ trợ theo quy định. Trình Thủ tướng Chính phủ quyết định giảm lãi suất cho vay 2%/năm đối với khách hàng vay vốn các chương trình tín dụng chính sách tại Ngân hàng Chính sách xã hội (bao gồm cả tổ chức và cá nhân theo quy định) tại các địa phương thuộc phạm vi hỗ trợ của Nghị quyết này, trừ các địa phương đã được hỗ trợ theo quy định.

Việc giảm lãi suất cho vay áp dụng đối với các khoản vay có dư nợ tại Ngân hàng Chính sách xã hội từ ngày 1/10/2025 đến hết ngày 31/12/2025 và thời gian thực hiện giảm lãi suất cho vay từ ngày 1/10/2025 đến hết ngày 31/12/2025 và bảo đảm trong phạm vi kế hoạch vốn cấp bù chênh lệch lãi suất và phí quản lý được giao năm 2025. Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và Liên minh Hợp tác xã cấp tỉnh rà soát, nghiên cứu phương án khoanh nợ, giãn nợ đối với các khoản vay từ Quỹ hỗ trợ phát triển hợp tác xã cấp tỉnh; xem xét, hỗ trợ tiếp cận các khoản vay mới để các hợp tác xã có điều kiện khôi phục sản xuất, kinh doanh.

Các Bộ, ngành liên quan và địa phương khẩn trương, quyết liệt triển khai các nhiệm vụ, giải pháp nâng cao năng lực ứng phó, chống chịu. Được phép thực hiện các giải pháp cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính để triển khai các chính sách hỗ trợ.

Các địa phương ban hành các chính sách cần thiết, phù hợp khả năng theo thẩm quyền và chủ động sử dụng nguồn lực của địa phương (dự phòng ngân sách địa phương, dự trữ tài chính, nguồn tài chính hợp pháp khác…) để thực hiện các giải pháp, chính sách khắc phục hậu quả, hỗ trợ người dân, cơ sở kinh doanh, hộ kinh doanh, hợp tác xã, doanh nghiệp khôi phục sản xuất, kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; tập trung khắc phục sạt lở, thông tuyến giao thông, khơi thông dòng chảy, sửa chữa hồ đập, công trình thủy lợi trong thời gian sớm nhất.

Rà soát, tổng hợp đầy đủ, chính xác thiệt hại do thiên tai theo quy định, trên cơ sở mức độ thiệt hại và nhu cầu đầu tư các công trình phòng, chống thiên tai có tính chất lâu dài, chủ động sử dụng ngân sách địa phương năm 2026 và các năm tiếp theo (Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026 - 2030, nguồn tăng thu, dự toán chi còn lại của ngân sách địa phương hằng năm…) và các nguồn tài chính hợp pháp khác để thực hiện.

Trường hợp không cân đối được nguồn, khẩn trương rà soát, đề xuất nhu cầu hỗ trợ từ ngân sách trung ương. Trong đó, đối với nhu cầu hỗ trợ đầu tư cho cơ sở hạ tầng, báo cáo cụ thể danh mục dự án và mức vốn cần hỗ trợ, ưu tiên các dự án đã ban hành lệnh khẩn cấp để thực hiện hoặc các dự án đã có thủ tục đầu tư.

Các Bộ, ngành, địa phương theo chức năng, thẩm quyền được giao tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, phấn đấu tăng trưởng kinh tế cả năm 2025 đạt trên 8% và năm 2026 từ 10% trở lên, cụ thể: Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan, địa phương (Tổng hợp tình hình và mức độ thiệt hại và đề xuất hỗ trợ kinh phí từ ngân sách trung ương của các địa phương, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định; Xây dựng phương án hỗ trợ trước mắt cũng như lâu dài để thích ứng với biến đổi khí hậu, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, sạt lở bờ sông, bờ biển, hạn hán, xâm nhập mặn theo quy định; Đánh giá ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ đến tăng trưởng GDP Quý IV năm 2025, cả năm 2025 và năm 2026, rà soát các dư địa tăng trưởng còn lại trong thời gian từ nay đến cuối năm để đề xuất giải pháp nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng đã đề ra; Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nghiên cứu các chính sách về bảo hiểm và các chính sách tài chính, tín dụng khác để giảm thiểu rủi ro, phòng, chống, khắc phục thiên tai, bão lũ).

Các bộ, ngành, địa phương (Nắm chắc tình hình thị trường, giá cả hàng hóa để có giải pháp phù hợp, hiệu quả ổn định thị trường. Thúc đẩy sản xuất, bảo đảm cung ứng đầy đủ nguồn hàng; tăng cường kiểm tra, giám sát việc triển khai quy định về quản lý giá, ổn định giá mặt hàng thiết yếu, nguyên vật liệu cho đời sống của Nhân dân và sản xuất kinh doanh; xử lý nghiêm theo pháp luật các hành vi đầu cơ, găm hàng tăng giá, thao túng giá; Đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp, bảo đảm nguồn cung lương thực, thực phẩm dồi dào, nhất là vùng bị ảnh hưởng nặng nề bởi bão, lũ, thiên tai, tuyệt đối không để xảy ra thiếu lương thực, thực phẩm trong những tháng cuối năm và dịp Tết Nguyên đán 2026;

Triệt để tiết kiệm chi thường xuyên để dành nguồn lực bảo đảm cho an sinh xã hội, khắc phục hậu quả thiên tai, hỗ trợ người dân và đầu tư phát triển. Quyết liệt đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình, dự án quan trọng, trọng điểm quốc gia, có tính liên tỉnh, liên vùng, kết nối quốc gia, khu vực, quốc tế; Tiếp tục đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, ưu tiên khai thác và tận dụng tối đa các cơ hội từ các thị trường xuất khẩu trọng điểm, chiến lược và các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký; thúc đẩy đàm phán, ký kết các FTA mới, mở rộng các thị trường mới; Làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống và thúc đẩy mạnh mẽ các động lực tăng trưởng mới; tranh thủ tối đa các nguồn lực hỗ trợ từ bên ngoài để thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế số, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, các ngành, lĩnh vực công nghiệp mới như bán dẫn, năng lượng sạch, hydrogen...).

Nghị quyết yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tập trung quán triệt, khẩn trương tổ chức triển khai đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các giải pháp, chính sách hỗ trợ, bảo đảm chặt chẽ, đúng quy định pháp luật, tăng cường kiểm tra, giám sát, không để xảy ra thất thoát, lãng phí tiêu cực, lợi ích nhóm; chủ động xử lý các khó khăn, vướng mắc, vấn đề phát sinh theo thẩm quyền, báo cáo cấp có thẩm quyền đối với những vấn đề vượt thẩm quyền.

Bộ Quốc phòng, Bộ Công an tiếp tục duy trì lực lượng, phương tiện cần thiết tại các địa bàn trọng điểm để hỗ trợ địa phương tìm kiếm cứu nạn, khắc phục hậu quả, bảo đảm an ninh trật tự, an toàn xã hội. Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát, đánh giá, nghiên cứu nâng cấp hệ thống dự báo, cảnh báo sớm đối với thiên tai hiện tại, nhất là ứng dụng khoa học công nghệ, tích hợp dữ liệu khí tượng thủy văn, địa chất,… lên nền tảng số quốc gia và ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) dự báo bão, mưa lớn, dòng chảy, nguy cơ ngập lụt, sạt lở đất theo thời gian thực; phối hợp tiếp tục tăng cường năng lực cộng đồng và chính quyền địa phương hai cấp, nhất là cấp xã về phòng chống thiên tai trong tình hình mới.

Chính phủ đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức thành viên, các tổ chức chính trị xã hội, Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, theo nhiệm vụ, quyền hạn của mình chủ động thúc đẩy hợp tác quốc tế, tiếp tục đẩy mạnh vận động, kêu gọi ủng hộ, kịp thời phân bổ nguồn lực và tổ chức các chương trình thăm hỏi, động viên, trao quà, hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, bão lũ, nhất là các đối tượng yếu thế, đồng thời đôn đốc, kiểm tra việc hỗ trợ, đảm bảo kịp thời, hiệu quả, đúng đối tượng…/.

NGỌC HÂN