Lâm Đồng: Ứng dụng chuyển đổi số trong khai thác thuỷ sản

TMO - Hướng đến quản lý nghề cá hiện đại, UBND tỉnh Lâm Đồng đã phê duyệt kế hoạch đưa nhật ký khai thác thủy sản điện tử vào vận hành. Hệ thống sẽ thay thế phương thức ghi chép truyền thống, góp phần giảm thủ tục, chuẩn hóa thông tin và hỗ trợ bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

Theo đó, UBND tỉnh Lâm Đồng vừa ban hành Kế hoạch số 7543-KH-UBND triển khai hệ thống nhật ký khai thác thủy sản và nhật ký thu mua, chuyển tải thủy sản điện tử (nhật ký khai thác thủy sản điện tử) trên địa bàn tỉnh.

Nội dung kế hoạch của UBND tỉnh yêu cầu các cơ quan, đơn vị chức năng sử dụng hệ thống nhật ký khai thác thủy sản điện tử đảm bảo thông suốt, đồng bộ, kết nối, liên kết dữ liệu quản lý, đảm bảo tính chính xác, trung thực và đầy đủ; được cập nhật trên hệ thống theo thời gian thực và gần thực theo đúng quy định, phục vụ công tác quản lý tàu cá, sản lượng qua cảng, hỗ trợ truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác.

Theo quy định, tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 12 m trở lên phải sử dụng nhật ký khai thác thủy sản điện tử. Chủ tàu và thuyền trưởng thuộc diện bắt buộc phải khai báo tàu ra vào cảng, ghi và lập nhật ký ngay trong chuyến biển nhằm bảo đảm tính chính xác và đồng bộ báo cáo sản lượng.

Trong quá trình triển khai, các cơ quan liên quan sẽ rà soát và thống kê đầy đủ số lượng tàu cá thuộc diện áp dụng; tổ chức cài đặt và hướng dẫn thuyền trưởng sử dụng website và ứng dụng. Hệ thống phần mềm cũng được vận hành đồng bộ với tiến độ hoàn thành trước ngày 30/11/2025.

Kế hoạch hướng tới xây dựng một hệ thống nhật ký khai thác điện tử hoạt động hiệu quả, phù hợp thực tiễn địa phương và yêu cầu chuyển đổi số. Việc áp dụng hệ thống góp phần tăng cường kiểm soát sản lượng, minh bạch dữ liệu, phục vụ truy xuất nguồn gốc theo khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC), đồng thời nâng cao ý thức của ngư dân trong việc thực hiện các quy định chống khai thác IUU. Công cụ này cũng giúp tiết kiệm thời gian, hỗ trợ quản lý sản lượng và thúc đẩy nghề cá phát triển bền vững. UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp các sở, ban, ngành và đơn vị liên quan tổ chức thực hiện kế hoạch.

Việc ban hành kế hoạch triển khai hệ thống nhật ký khai thác và nhật ký điện tử đánh dấu bước tiến quan trọng trong quá trình hiện đại hóa công tác quản lý nghề cá tại Lâm Đồng.

Theo kế hoạch, các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác và thu mua thủy sản sẽ được hướng dẫn sử dụng nền tảng điện tử để ghi chép thông tin sản lượng, chủng loại, thời gian, vị trí khai thác cũng như quy trình thu mua.

Ứng dụng nhật ký khai thác thủy sản điện tử góp phần minh bạch hoá nguồn gốc thuỷ sản. (Ảnh minh hoạ). 

Cách làm này giúp hạn chế tình trạng ghi chép thủ công thiếu chính xác, thiếu đồng bộ, đồng thời tạo cơ sở dữ liệu thống nhất phục vụ phân tích, đánh giá và hoạch định chính sách. Hệ thống điện tử cũng hỗ trợ cơ quan chức năng giám sát hoạt động khai thác chặt chẽ hơn, đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ nguồn lợi thủy sản và đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc.

Đáng chú ý, lượng thuỷ sản khai thác sẽ được tích hợp vào chuỗi quản lý, từ đó hình thành quy trình khép kín, minh bạch và đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn của thị trường trong nước lẫn xuất khẩu. Việc đưa nhật ký khai thác thủy sản điện tử vào sử dụng không chỉ giải quyết những hạn chế tồn tại lâu nay trong công tác ghi chép và quản lý, mà còn mở ra hướng tiếp cận hiện đại cho ngành thủy sản Lâm Đồng.

Khi dữ liệu được số hóa và liên thông, cơ quan quản lý có thể giám sát sát sao hơn hoạt động khai thác, phòng ngừa vi phạm, đồng thời bảo đảm các quy định về bảo tồn nguồn lợi tự nhiên được thực thi hiệu quả. Về phía ngư dân và doanh nghiệp, hệ thống mới giúp giảm áp lực thủ tục hành chính, nâng cao tính chủ động trong hoạt động sản xuất và mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường nhờ khả năng chứng minh nguồn gốc, minh bạch thông tin.

Đây cũng là bước chuẩn bị quan trọng để địa phương đáp ứng các yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường quốc tế đối với sản phẩm thủy sản, đặc biệt trong bối cảnh các tiêu chuẩn về nguồn gốc và tính bền vững ngày càng được đề cao. Có thể khẳng định, việc triển khai nhật ký điện tử là nền tảng quan trọng để Lâm Đồng tiếp tục thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong lĩnh vực thủy sản, hướng tới phát triển bền vững và hiệu quả hơn trong thời gian tới.

Đức Tuyến