Đắk Nông đẩy mạnh liên kết sản xuất, tiêu thụ cà phê

TMO - Tỉnh Đắk Nông xác định cà phê là một trong những ngành hàng mũi nhọn trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Hướng tới mục tiêu phát triển kinh tế bền vững, hoạt động sản xuất, tiêu thụ cà phê trên địa bàn tỉnh được khuyến khích đẩy mạnh liên kết.   

Hiện tại, Đắk Nông có hơn 142.000ha cà phê, chiếm hơn 35% tổng diện tích đất sản xuất nông nghiệp. Sản lượng cà phê trong năm 2023 của tỉnh này đạt hơn 360.000 tấn. Sản lượng cà phê của Đắk Nông chiếm trên 18% diện tích, sản lượng cả nước. Đắk Nông cũng đứng thứ 3 cả nước và khu vực Tây Nguyên về diện tích, sản lượng cà phê, sau hai tỉnh Đắk Lắk và Lâm Đồng.

Cà phê được trồng tại Đắk Nông chủ yếu là cà phê vối (Robusta) với khoảng 99% diện tích. Hiện nay, các giống cà phê phổ biến được người dân sản xuất bao gồm TRS1, TR4, TR9, TR11, cà phê dây… Đây đều là những loại giống có chất lượng cao, phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu và điều kiện canh tác của tỉnh. 

Hiện nay, diện tích cà phê sản xuất theo các tiêu chuẩn chứng nhận của Đắk Nông đạt khoảng 23.000ha, sản lượng khoảng 82.000 tấn/năm. Trong đó, diện tích cà phê có chứng nhận VietGAP là 220ha, chứng nhận hữu cơ 90ha và các tiêu chuẩn khác là hơn 23.179ha. Mặc dù diện tích, sản lượng lớn, nhưng việc sản xuất cà phê tại Đắk Nông chưa thực sự bền vững. Đắk Nông vẫn chưa hình thành được các vùng sản xuất tập trung quy mô hàng hóa.  

Trước thực tế trên, những năm gần đây, tỉnh Đắk Nông đã bước đầu hình thành các vùng nguyên liệu cà phê. Nông dân đã chủ động liên kết với doanh nghiệp và ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất cà phê. Trên địa bàn tỉnh đã công nhận 1 vùng sản xuất cà phê ứng dụng công nghệ cao tại xã Thuận An (Đắk Mil), diện tích được công nhận khoảng trên 335ha. UBND tỉnh Đắk Nông cũng đã chỉ đạo Sở NN&PTNT, Sở TN&MT và các huyện, Trung tâm Khuyến nông của tỉnh cần thường xuyên phối hợp tổ chức các lớp tập huấn hỗ trợ và hướng dẫn cho bà con nông dân chú trọng công tác chọn giống phù hợp, không lạm dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng chất lượng sau thu hoạch…

Các hộ trồng cà phê trên địa bàn tỉnh đang đẩy mạnh liên kết với doanh nghiệp chế biến, tạo thuận lợi trong tiêu thụ. 

Bên cạnh đó, thời gian qua, Đắk Nông cũng chú trọng phát triển các mô hình liên kết trong sản xuất, tiêu thụ cà phê. Toàn tỉnh hiện có 12 hợp tác xã, 13 doanh nghiệp sản xuất cà phê liên kết với tổng diện tích gần 13.300ha, sản lượng gần 41.000 tấn. Hiện tại, toàn tỉnh Đắk Nông có 17 sản phẩm cà phê của 14 chủ thể đã được chứng nhận OCOP, trong đó, tỉnh đã có 1 sản phẩm đạt 4 sao và 16 sản phẩm đạt 3 sao, có 5 cơ sở chế biến cà phê được chứng nhận tiêu chuẩn chất lượng theo quy trình HACCP, ISO22000… Đến nay, toàn tỉnh Đắk Nông cũng đã có 15 nhãn hiệu mặt hàng cà phê đã được đăng ký bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ.

Ngoài ra, việc phát triển các cơ sở sơ chế, chế biến cà phê để gia tăng giá trị sản phẩm có thể được coi là khâu yếu nhất của ngành cà phê Đắk Nông, sản phẩm cà phê của nông dân Đắk Nông chủ yếu là cà phê nhân xô. Đây là nguyên liệu để xuất khẩu chính với hơn 99% tổng sản lượng. Các thị trường chủ yếu, gồm Singapore, Hoa Kỳ, Đức, Nhật Bản, Australia, Tây Ban Nha, Hàn Quốc, Italy…; trong đó, Singapore là thị trường nhập khẩu cà phê lớn nhất của Đắk Nông với trên 60% giá trị xuất khẩu cà phê của tỉnh.  

Theo UBND tỉnh Đắk Nông, để phát triển ngành cà phê theo hướng bền vững, nâng cao giá trị và lợi nhuận cho nông dân, thời gian tới đây, Đắk Nông gắn việc mở rộng thị trường xuất khẩu với tái cơ cấu ngành trồng cà phê nhằm nâng cao giá trị, tăng sức cạnh tranh. Tỉnh cũng xây dựng các chuỗi giá trị kinh tế nông nghiệp theo hướng lấy hợp tác xã, doanh nghiệp làm trung tâm và có nhiều chính sách nhằm khuyến khích, hỗ trợ các tổ chức, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp bền vững.

Cùng với mặt hàng cà phê, thời gian qua, tỉnh Đắk Nông cũng tăng cường giải pháp liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản. Ðắk Nông có tổng diện tích tự nhiên gần 651.000 ha; trong đó, diện tích đất sản xuất nông nghiệp gần 380.000 ha (chiếm 58,4%), nông nghiệp được xác định là 1 trong 3 trụ cột kinh tế. Hiện nay có 4 sản phẩm chủ lực là cà phê, tiêu, điều và cao su về cơ bản đã có thị trường xuất khẩu chính ngạch ổn định tại các quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới. 

Các mặt hàng nông sản chủ lực của địa phương như tiêu, điều... cũng được khuyến khích đẩy mạnh liên kết trong sản xuất, tiêu thụ. 

Theo Sở Công Thương Ðắk Nông, để nông sản của tỉnh rộng đường tiêu thụ cần triển khai thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các giải pháp về phát triển nông nghiệp trên địa bàn; tăng cường liên kết, xây dựng vùng sản xuất có quy mô lớn, phù hợp từng loại nông sản, xây dựng chuỗi giá trị bền vững cho các loại sản phẩm nông nghiệp từ khâu sản xuất đến khâu tiêu dùng, đáp ứng yêu cầu của nhà nhập khẩu.

Ðể ngành nông nghiệp Ðắk Nông phát triển bền vững, đa giá trị, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng nội tỉnh, thời gian tới phải tổ chức lại sản xuất theo chuỗi giá trị ngành hàng; trong đó quy hoạch, phát triển vùng nguyên liệu quy mô lớn, sản xuất hàng hóa theo tiêu chuẩn, chất lượng cao; ưu tiên các ngành hàng chủ lực, cây ăn trái, rau củ quả và hoa các loại; đẩy mạnh phát triển kinh tế tập thể, lấy hợp tác xã làm nòng cốt, cầu nối quan trọng để hình thành và phát triển liên kết giữa sản xuất và tiêu thụ sản phẩm, giữa người dân và các doanh nghiệp.

Tỉnh tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối tiêu thụ bằng nhiều hình thức nhằm đa dạng kênh tiêu thụ, giảm khâu trung gian và nâng cao giá trị gia tăng; đẩy mạnh và quyết liệt chuyển đổi số trong nông nghiệp để giúp doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận, tạo lập môi trường thông thoáng thu hút đầu tư. Thời gian tới, Ðắk Nông đẩy mạnh thực hiện hiệu quả các nghị quyết của Trung ương và địa phương; thực hiện các đề án, Chương trình mục tiêu quốc gia, tăng cường các giải pháp liên kết, xây dựng vùng sản xuất có quy mô lớn, phù hợp cho từng loại nông sản, xây dựng chuỗi giá trị cho các loại sản phẩm nông nghiệp một cách bền vững... 

Hải Yến