Chủ động phương án phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô

TMO - Thời gian tới, UBND tỉnh Bến Tre tiếp tục huy động mọi nguồn lực để thực hiện có hiệu quả công tác phòng chống thiếu nước, hạn hán, xâm nhập mặn; đảm bảo thực hiện tốt việc ngăn mặn, trữ ngọt phục vụ nhu cầu sản xuất, sinh hoạt của người dân, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do hạn hán, xâm nhập mặn gây ra.

Theo nhận định của Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh Bến Tre, tổng lượng dòng chảy từ thượng lưu sông Mê Công về hạ lưu và vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong tháng 10,11/2022 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm từ 15-25%, trong tháng 12/2022 cao hơn trung bình nhiều năm từ 5-10%. Tổng lượng dòng chảy từ thượng lưu sông Mê Công về hạ lưu và vùng Đồng bằng sông Cửu Long từ tháng 01 đến tháng 3/2023 ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm. 

Mùa khô 2022- 2023 nhận định xâm nhập mặn ở mức sớm hơn trung bình nhiều năm, từ nửa cuối tháng 12/2022 mặn bắt đầu xâm nhập vào khu vực gần cửa sông. Xâm nhập mặn sâu nhất ở mức xấp xỉ và thấp hơn mùa khô 2021-2022. Độ mặn cao nhất và xâm nhập sâu nhất xuất hiện vào tháng 02 và tháng 03 năm 2023. Dự báo độ mặn 4‰ có thể xâm nhập cách các cửa sông khoảng từ 45-57km; độ mặn 1‰ có thể xâm nhập cách các cửa sông khoảng từ 54-68km. 

UBND tỉnh chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường kiểm tra, nâng cấp các công trình thủy lợi trong phòng chống hạn, mặn 

Nhằm thực hiện tốt công tác chuẩn bị, sẵn sàng kế hoạch, phương án phòng chống thiếu nước, hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô năm 2022-2023, Kế hoạch Phòng chống thiếu nước, hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô năm 2022-2023 trên địa bàn tỉnh nhấn mạnh đến các mục tiêu: Tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao tính chủ động, tích cực của người dân trong việc phòng chống, ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn. Đồng thời, để chủ động ứng phó và đảm bảo đủ nước ngọt phục vụ nhu cầu sinh hoạt và sản xuất của người dân, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh, cũng như tiếp tục phát huy tính chủ động, tích cực của các ngành, các cấp địa phương và người dân trong. 

Theo đó, UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố thực hiện tốt một số nội dung: Khảo sát các hệ thống công trình thủy lợi để kịp thời duy tu, sửa chữa các công trình bị hư hỏng, xuống cấp; nạo vét cửa lấy nước, hệ thống kênh mương, đắp đập ngăn mặn,… để tận dụng tối đa nguồn nước, giảm thất thoát, lãng phí.

Tăng cường nạo vét kênh nội đồng để đưa vào vận hành khai thác, kịp thời ngăn mặn, trữ ngọt trong mùa khô năm 2022- 2023. Ảnh: N. Trường 

Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi đẩy nhanh tiến độ thi công sửa chữa 33 hạng mục công trình cống ngăn mặn, nạo vét kênh nội đồng để đưa vào vận hành khai thác, kịp thời ngăn mặn, trữ ngọt trong mùa khô năm 2022- 2023. Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình; chuẩn bị phương án ngăn mặn tạm thời trong trường hợp các cống không kịp hoàn thành trước mùa khô năm 2022-2023. Đồng thời, phối hợp với Ban Quản lý đầu tư và xây dựng thủy lợi 9 (thuộc Bộ NN&PTNT) để có phương án ngăn mặn đối với các công trình cống Tân Phú, Bến Rớ thuộc dự án Quản lý nước Bến Tre (khi cần thiết). 

Các đơn vị trên thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, khai thác công trình thủy lợi trên địa bàn tỉnh như: Vận hành linh hoạt các hệ thống công trình thủy lợi phục vụ ngăn mặn, trữ ngọt trong mùa khô, bao gồm các công trình đập tạm ngăn mặn, các thuyền bơm,… đã được đầu tư mùa khô 2019-2020. Đối với các hệ thống công trình đã được đầu tư khép kín: chú trọng việc vận hành các cửa cống theo hướng tăng cường trữ nước ngọt phục vụ sản xuất, sinh hoạt; tăng cường trữ nước vào công trình thủy lợi ngay trong mùa mưa năm 2022.

Đối với các hệ thống công trình chưa được đầu tư khép kín: tổ chức vận động người dân đắp kín bờ bao từng tiểu vùng, đắp đập tạm để ngăn mặn, trữ ngọt. Có kế hoạch điều hòa, phân phối nước hợp lý để đảm bảo cung cấp đầy đủ cho các nhu cầu thiết yếu (sinh hoạt, chăn nuôi, cây trồng lâu năm,…) và sản xuất nông nghiệp cho cả mùa khô năm 2022-2023. Đối với công trình hồ chứa nước Kênh Lấp, huyện Ba Tri: thực hiện tốt công tác vận hành, đảm bảo tích trữ nguồn nước theo thiết kế và chất lượng nước để phục vụ sinh hoạt, sản xuất cho người dân trong mùa hạn mặn 2022-2023. Theo dõi chặt chẽ độ mặn tại trạm Giao Hòa để vận hành cống Ba Lai phù hợp với diễn biến xâm nhập mặn, tích trữ tối. 

Đối với lĩnh vực trồng trọt UBND tỉnh giao Sở NN&PTNT, Ủy ban nhân dân các huyện, thành phố và các đơn vị khuyến cáo nhân dân xuống giống theo đúng lịch thời vụ và phù hợp với khả năng đáp ứng nguồn nước của từng vùng; sử dụng các giống thích nghi với điều kiện hạn mặn; ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật về lĩnh vực canh tác, chăm sóc cây trồng trong điều kiện thiếu nước ngọt; tưới tự động, tưới nhỏ giọt, phun sương,… để tiết kiệm nước; khuyến cáo mức độ chịu mặn của một số loại cây trồng phổ biến để người dân biết và lấy nước tưới cho phù hợp; kiên quyết không để người dân sản xuất ở những khu vực có nguy cơ thiếu nước tưới.

Đối với lĩnh vực chăn nuôi: hướng dẫn người dân dự trữ thức ăn, nước uống cho đàn vật nuôi; các biện pháp vệ sinh tiêu độc, sát trùng chuồng trại, phòng ngừa các loại dịch bệnh thường xảy ra đối với gia súc, gia cầm trong mùa khô. Đối với lĩnh vực nuôi trồng thủy sản: hướng dẫn người dân biện pháp phòng chống, ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn trong lĩnh vực thủy sản, theo dõi tình hình biến động của thời tiết và môi trường nước (nhiệt độ, độ mặn, pH…) để khuyến cáo người dân sản xuất cho phù hợp; hướng dẫn người dân bố trí thời vụ nuôi thủy sản theo tình hình thực tế xâm nhập mặn. 

Lê Hương