Bảo vệ, phát triển rừng bền vững tại Vườn quốc gia Bù Gia Mập

TMO - Lãnh đạo tỉnh Đồng Nai yêu cầu Ban quản lý Vườn quốc gia Bù Gia Mập chủ động điều chỉnh để hoàn thiện phương án phát triển rừng bền vững trình UBND tỉnh trong thời gian sớm nhất.   

Với tổng diện tích 25,778,6 ha, Vườn quốc gia Bù Gia Mập là nơi bảo tồn các nguồn gen quý hiếm của hệ động thực vật đặc hữu cho miền Đông Nam bộ, là rừng phòng hộ đầu nguồn cho các công trình thủy điện: Thác Mơ, Cần Đơn,… đồng thời phục vụ nghiên cứu khoa học, giáo dục môi trường và phát triển du lịch sinh thái.

Vườn quốc gia Bù Gia Mập hiện đang quản lý hơn 25.500 ha rừng và đất lâm nghiệp. Nhiều năm qua, đơn vị đã triển khai đồng bộ các biện pháp, đẩy mạnh công tác tuần tra, canh gác, ngăn chặn các hành vi xâm hại tài nguyên rừng và phòng chống cháy rừng, góp phần bảo vệ nguyên vẹn hệ sinh thái rừng đặc dụng. 

Đơn vị phối hợp chặt chẽ với các lực lượng tổ chức tuần tra, kiểm soát, trực phòng cháy chữa cháy rừng 24/24 giờ trong mùa khô; đồng thời bố trí lực lượng tại các chốt sâu trong rừng, kịp thời phát hiện và ngăn chặn hành vi xâm nhập, khai thác, săn bắt trái phép. Ban quản lý vườn cũng thường xuyên giám sát đa dạng sinh học, theo dõi động vật quý hiếm, thực hiện nghiên cứu khoa học và hợp tác quốc tế. Trong 6 tháng đầu năm 2025 đã tiếp nhận, cứu hộ 40 cá thể động vật hoang dã, tái thả 14 cá thể về tự nhiên. 

Ban quản lý Vườn quốc gia Bù Gia Mập đã triển khai hệ thống giám sát rừng bằng ảnh viễn thám kết hợp GPS và phần mềm chuyên dụng để theo dõi diễn biến tài nguyên rừng và kiểm soát hoạt động tuần tra của lực lượng kiểm lâm. Các tổ tuần tra được trang bị thiết bị di động cài đặt phần mềm để ghi nhận dữ liệu thực địa như: tọa độ, hình ảnh, loại vi phạm..., từ đó tổng hợp, phân tích và xây dựng bản đồ cảnh báo nguy cơ.  

Cộng đồng nhận khoán bảo vệ rừng thôn Bù Dốt, xã Bù Gia Mập triển khai tuần tra, bảo vệ rừng. 

Việc giao khoán bảo vệ rừng cho các tổ cộng đồng được xem là giải pháp hiệu quả cho công tác quản lý rừng trên địa bàn. Triển khai giao khoán không chỉ góp phần bảo vệ rừng, nguồn kinh phí từ công bảo vệ rừng là sinh kế ổn định cho người dân. Thông qua tiền công nhận khoán, các gia đình có thêm thu nhập, giảm bớt gánh nặng kinh tế, từ đó hạn chế tình trạng xâm hại rừng để mưu sinh. Nhiều địa phương đã hình thành các mô hình kinh tế lâm nghiệp bền vững gắn với nhận khoán như: trồng cây dược liệu dưới tán rừng, nuôi ong lấy mật, du lịch sinh thái cộng đồng.

Với những lợi thế về cảnh quan thiên nhiên, đa dạng sinh học những năm qua tại Vườn quốc gia Bù Gia Mập đã phát triển du lịch sinh thái. Ban quản lý Vườn quốc gia Bù Gia Mập đã xây dựng và kết nối các nhóm cộng đồng làm cộng tác viên du lịch để họ tham gia biểu diễn văn hóa nghệ thuật đặc trưng của người S’tiêng, M’nông. Với sự phát triển của du lịch sinh thái, họ đã có cơ hội tham gia các hoạt động dịch vụ du lịch, từ hướng dẫn viên, biểu diễn nghệ thuật và nấu các món ăn đặc trưng của đồng bào S’tiêng, M’nông đến tổ chức các hoạt động trải nghiệm văn hóa truyền thống. 

Vườn quốc gia Bù Gia Mập đẩy mạnh bảo vệ rừng gắn với phát triển du lịch. 

Tại Vườn quốc gia Bù Gia Mập, du khách giờ đây có thể dễ dàng khám phá hệ thực vật phong phú chỉ với một thao tác quét mã QR đơn giản trên điện thoại. Thay vì chỉ ngắm nhìn, du khách có thể tìm hiểu sâu hơn về quần thể Cây Di sản Việt Nam có tuổi đời từ 200 đến 450 năm tại đây. 

Việc ứng dụng công nghệ mã QR không chỉ giúp cung cấp thông tin cho du khách mà còn là công cụ hỗ trợ công tác quản lý và bảo tồn. Thông tin về từng cây được số hóa giúp cán bộ kiểm lâm dễ dàng theo dõi, cập nhật tình trạng, phát hiện sớm các vấn đề như sâu bệnh, chặt phá trái phép hay biến động về quần thể. Điều này giúp tối ưu hóa công tác tuần tra, bảo vệ và phục hồi rừng một cách hiệu quả hơn. 

Theo Ban quản lý Vườn quốc gia Bù Gia Mập, trong năm 2025, đơn vị sẽ tiếp tục đẩy mạnh công cuộc chuyển đổi số và nâng cao trải nghiệm du lịch sinh thái. Cụ thể, đơn vị sẽ mở rộng hoạt động số hóa dữ liệu sinh học, cải tiến hệ thống bảng chỉ dẫn, phát hành sổ tay nhận diện các loài cây và thuốc quý hiếm, đồng thời phát triển hệ thống thông tin tương tác hiện đại tại các tuyến du lịch. Trong 7 tháng qua, Vườn quốc gia Bù Gia Mập đã đón 4.700 lượt khách đến tham quan.../.

Thu Thủy