Bắc Kạn rà soát, đảm bảo an toàn dân cư vùng nguy cơ sạt lở cao

TMO - Tỉnh Bắc Kạn chủ động rà soát các khu vực có nguy cơ sạt lở đất (khu vực đồi núi và ven sông, vùng hạ du), thực hiện khoanh vùng, cảnh báo và tổ chức di dời người dân tạm trú tới nơi an toàn. 

Là tỉnh miền núi với địa hình chia cắt phức tạp, Bắc Kạn thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, nhất là mưa lũ, sạt lở đất và dông lốc. Trước diễn biến ngày càng cực đoan của biến đổi khí hậu, địa phương này chủ động triển khai nhiều giải pháp phòng, chống thiên tai nhằm giảm thiểu thiệt hại, bảo vệ an toàn người và tài sản của nhân dân.

Theo UBND tỉnh Bắc Kạn, theo rà soát trên địa bàn tỉnh hiện có nhiều khu vực nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất, được chỉ ra như: Huyện Chợ Đồn gồm các xã Bản Thi, Đồng Lạc, Nam Cường, Quảng Bạch, Xuân Lạc, Tân Lập; huyện Ngân Sơn gồm các xã Bằng Vân, Cốc Đán, Đức Vân, Hiệp Lực, Thuần Mang, Thượng Ân, Thượng Quan, Trung Hòa, thị trấn Nà Phặc, thị trấn Vân Tùng;

Tại huyện Ba Bể, trận mưa đầu mùa trong các ngày 17, 18/5 đã tàn phá, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, trong đó có 04 người thiệt mạng, nhiều tuyến đường bị sạt lở, cầu cống hư hỏng, hàng chục hộ dân bị cuốn trôi nhà cửa hoặc đang sống trong vùng nguy hiểm. Tại các xã như Đồng Phúc, Yến Dương, Địa Linh, thị trấn Chợ Rã, Hà Hiệu…, mưa lớn khiến giao thông chia cắt, điện lực gián đoạn, đời sống người dân vùng bị thiệt hại, ảnh hưởng gặp muôn vàn khó khăn.

Khu vực xảy ra lũ quét tại thôn Tẩn Lượt, xã Đồng Phúc, huyện Ba Bể.

Hiện nay trên địa bàn huyện Ba Bể có 9 xã thuộc vùng có nguy cơ lũ quét, sạt lở đất cao gồm: Thị trấn Chợ Rã và các xã Bành Trạch, Cao Thượng, Chu Hương, Khang Ninh, Nam Mẫu, Quảng Khê, Thượng Giáo, Yến Dương. Mưa lớn có khả năng gây ngập úng ở những khu vực trũng, thấp; lũ quét, lũ ống có thể xảy ra trên các sông, suối nhỏ, sạt lở đất trên sườn dốc. Chính quyền và người dân địa phương cần theo dõi, nắm bắt kịp thời thông tin cảnh báo khu vực nguy cơ lũ quét, sạt lở đất và có các biện pháp di dời, chủ động để an toàn

Huyện Ba Bể đang tập trung mọi nguồn lực để ứng phó, đặc biệt là chủ động phòng ngừa từ sớm, từ xa các nguy cơ thiên tai. Mặc dù đã có sự chuẩn bị khá kỹ lưỡng nhưng diễn biến thời tiết khó lường, xảy ra bất ngờ, trong đêm tối với sức tàn phá lớn nên vẫn có những trường hợp đáng tiếc xảy ra. Do vậy, trong thời gian tới huyện sẽ tiếp tục chỉ đạo các địa phương chủ động hơn trong việc tuyên truyền, vận động người dân đến những khu vực an toàn, có biện pháp bảo vệ tài sản, hoa màu của người dân".

Ngoài ra, huyện Ba Bể cũng yêu cầu các địa phương chuẩn bị phương án 4 tại chỗ, bố trí lực lượng thường trực 24/24 giờ trong thời gian có mưa lớn, đảm bảo thông tin liên lạc thông suốt, hỗ trợ kịp thời khi có tình huống xảy ra. Bên cạnh các biện pháp khắc phục tạm thời trước mắt, huyện Ba Bể cũng kiến nghị với tỉnh và các ngành chức năng tiếp tục hỗ trợ kinh phí để xây dựng các khu tái định cư, từng bước đưa các hộ dân sinh sống tại các vùng nguy cơ cao về nơi an toàn lâu dài. 

Ngay từ đầu năm, UBND tỉnh Bắc Kạn đã chỉ đạo các địa phương khẩn trương rà soát, cập nhật bản đồ vùng có nguy cơ sạt lở, ngập lụt, lũ quét, đồng thời xây dựng phương án ứng phó chi tiết cho từng kịch bản thiên tai. Hàng trăm hộ dân sống trong vùng nguy hiểm đã được khuyến cáo, hỗ trợ di dời đến nơi an toàn. Năm 2025, từ nguồn ngân sách Trung ương, tỉnh tiếp tục phân bổ nguồn vốn hơn 170 tỷ đồng để thực hiện dự án bố trí dân cư vùng thiên tai cấp bách nhằm giúp người dân đang sinh sống ở những khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng thiên tai sớm có nơi ở mới an toàn.

Bắc Kạn đẩy mạnh công tác rà soát các khu vực nguy cơ sạt lở, lũ quét cao chủ động phương  án ứng phó. 

Trước nguy cơ sạt lở cao, tỉnh Bắc Kạn từng bước khắc phục bằng cách lồng ghép nguồn lực từ các chương trình mục tiêu quốc gia để di dời người dân ra khỏi những vị trí nguy cơ sạt lở cao. Hiện nay tỉnh chủ yếu thực hiện bằng hình thức bố trí nơi ở xen ghép cùng các khu dân cư.

Từ nguồn lực Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi giai đoạn 2021 -2025, tỉnh Bắc Kạn đã lồng ghép di dời được 28 nhà và chuẩn bị di dời 20 hộ thuộc diện đặc biệt khó khăn tại xã Cổ Linh (huyện Pác Nặm), tiếp tục di dời 13 hộ tại xã Yên Cư (huyện Chợ Mới). Bên cạnh đó các địa phương trong tỉnh cũng đã bố trí chỗ ở xen ghép cho 37 hộ tại các huyện Ba Bể, Pác Nặm và Ngân Sơn.

Để di dời toàn bộ những hộ thuộc diện nguy cơ sạt lở cao này cần nguồn lực rất lớn, trong khi Bắc Kạn là địa phương còn nhiều khó khăn, nguồn thu ngân sách thấp nhất cả nước. Địa phương này đang ưu tiên bố trí chỗ ở an toàn cho các hộ thuộc diện cấp bách, vùng đang xảy ra sạt lở.

Chính quyền địa phương tuyên truyền đến người dân san ủi, tạo mặt bằng phải đảm bảo an toàn và hướng dẫn người dân thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật về đất đai trong xây dựng công trình. Đồng thời, các địa phương cũng cần quản lý chặt chẽ công tác xây dựng tại các vị trí có nguy cơ sạt lở, tuyệt đối không cho phép xây dựng các công trình ở các vị trí có nguy cơ sạt lở cao.

Nhằm nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo, theo dõi, giám sát thiên tai, tỉnh đã tiếp nhận, lắp đặt, vận hành 41 trạm đo mưa tự động để cảnh báo, dự báo thiên tai; đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác dự báo về thời tiết, thiên tai. Đồng thời quan tâm sửa chữa, nâng cấp hồ chứa thủy lợi, kè chống sạt lở bờ sông, xây dựng mới cụm công trình thủy lợi…; tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho đội xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã; cấp phát trang thiết bị cho các đơn vị, địa phương để thực hiện nhiệm vụ.

Để sẵn sàng chủ động ứng phó với các tình huống thiên tai có thể xảy ra, giảm thiểu thiệt hại về người, tài sản, góp phần phát triển bền vững, Bắc Kạn xác định tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai, coi đây là nhiệm vụ quan trọng, cấp bách, thường xuyên của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Tích cực tuyên truyền, giáo dục về chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai; nâng cao năng lực cho cán bộ, cộng đồng.

Tỉnh cũng tiếp tục rà soát, vận dụng, cụ thể hóa cơ chế, chính sách hiện hành để tăng cường hiệu lực, hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, hỗ trợ phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai đáp ứng yêu cầu thực tế. Lồng ghép nội dung phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai vào kế hoạch phát triển của tỉnh theo hướng kết hợp đa mục tiêu.

Củng cố, kiện toàn lực lượng làm công tác phòng ngừa, ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai từ tỉnh đến cơ sở; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của lực lượng cứu hộ, cứu nạn cấp tỉnh, cấp huyện và lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai cấp xã; nâng cao hiệu quả hoạt động của cơ quan phòng, chống thiên tai các cấp Xây dựng các dự án dân cư, phương án bố trí ổn định dân cư xen ghép cho người dân đang sinh sống tại các khu vực có nguy cơ cao về sạt lở đất đá, lũ quét…nhằm đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản của nhân dân, góp phần ổn định đời sống và phát triển kinh tế - xã hội bền vững./. 

Thu Giang