Xâm nhập mặn tăng cao tại vùng đồng bằng sông Cửu Long 

TMO - Theo nhận định của các chuyên gia, từ ngày 11-16/2,  xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long tăng cao, sau đó giảm dần. 

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, độ mặn cao nhất tại các trạm ở mức thấp hơn độ mặn cao nhất tháng 2/2024, riêng một số trạm ở Cà Mau có độ mặn cao hơn. Chiều sâu ranh mặn 4‰ trong thời kỳ này có khả năng như sau phạm vi xâm nhập mặn trên các sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây là 45-55km; sông Cửa Tiểu, Cửa Đại là 40-45km; sông Hàm Luông là 45-55km; sông Cổ Chiên là 45-55km; sông Hậu là 45-55km; sông Cái Lớn là 30-40km.

Xâm nhập mặn tại đồng bằng sông Cửu Long mùa khô năm 2024-2025 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, nhưng không gay gắt như mùa khô năm 2015- 2016 và năm 2019-2020. Các đợt xâm nhập mặn tăng cao ở cửa sông Cửu Long khả năng tập trung trong tháng Hai và Ba năm nay (từ ngày 10-16/2; 27/2-4/3); các sông Vàm Cỏ, Cái Lớn vào tháng Ba và Tư tới (từ ngày 10-15/3; 29/3-2/4; 27/4-1/5).

Tình hình xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long phụ thuộc vào nguồn nước từ thượng nguồn sông Mekong, triều cường và còn biến động trong thời gian tới. Các địa phương ở vùng đồng bằng sông Cửu Long cần cập nhật kịp thời các thông tin dự báo khí tượng thủy văn và có các biện pháp chủ động phòng, chống xâm nhập mặn. Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long cấp 2.

Từ ngày 11-16/2, xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long tăng cao, sau đó giảm dần. 

Độ mặn xâm nhập sâu trong sông, kênh rạch sẽ ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và sản xuất của người dân trong khu vực. Các địa phương cần tranh thủ tích trữ nước ngọt khi triều thấp phục vụ nông nghiệp và dân sinh, đồng thời cần hạn chế tưới nhằm giảm thiểu thiệt hại sản xuất.

Bộ Tài nguyên và Môi trường đánh giá về tổng thể nguồn nước đến trên vùng đồng bằng sông Cửu Long trong mùa khô 2024 - 2025 cơ bản sẽ đáp ứng đủ các nhu cầu sử dụng nước cho sinh hoạt, an sinh xã hội, kinh tế và bảo vệ môi trường. Vì vậy nguồn nước trong kỳ công bố sẽ ở trạng thái bình thường. Tuy nhiên nguy cơ thiếu nước cục bộ vẫn có thể xảy ra tại một số địa phương, đặc biệt là một số huyện, thị xã thuộc các tỉnh như Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Kiên Giang, Cà Mau.

Bạc Liêu là một trong những tỉnh cuối nguồn nước ngọt nên ảnh hưởng xâm nhập mặn mùa khô năm 2024 - 2025 sẽ cao hơn mức trung bình nhiều năm. Theo dự báo của Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam, Bạc Liêu là 10/13 tỉnh, thành có nguy cơ xâm nhập mặn cao. Độ mặn trên các sông Bạc Liêu, Gành Hào, các sông, kênh vùng chuyển đổi trong hệ thống Quản Lộ - Phụng Hiệp cao hơn 4g/lít. Các khu vực ảnh hưởng chính gồm các huyện: Hồng Dân, Phước Long, Hòa Bình, Vĩnh Lợi và TX Giá Rai.

Hiện tỉnh đang tập trung đầu tư xây dựng công trình cống điều tiết nước, xây dựng ô đê bao khép kín kết hợp trạm bơm, nâng cấp mở rộng các cống hiện trạng có khẩu độ nhỏ. Xây dựng và thực hiện lịch điều tiết nước linh hoạt, vận hành hệ thống các công trình thủy lợi kết hợp lịch thời vụ sản xuất thuộc 2 vùng Bắc và Nam Quốc lộ 1A trên địa bàn tỉnh.

Các địa phương tại vùng chủ động các phương án ứng phó với hạn, mặn đảm bảo nguồn nước cho sản xuất, sinh hoạt trong mùa khô. 

Đài khí tượng thủy văn tỉnh Kiên Giang đã dự báo nguồn nước, xâm nhập mặn khu vực Kiên Giang từ tháng 2 đến tháng 7, xâm nhập mặn từ tháng 2 đến tháng 4 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, dự báo độ mặn cao nhất mùa khô năm 2024-2025 trên sông Cái Lớn, Cái Bé xuất hiện vào cuối tháng 3 và tháng 4-2025.

Ban Chỉ huy phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự tỉnh  Kiên Giang đề nghị các đơn vị, địa phương triển khai phương án về phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh trong mùa khô 2024-2025 trên địa bàn tỉnh.

Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình nông nghiệp và phát triển nông thôn phối hợp với các đơn vị có liên quan chủ động vận hành linh hoạt cống, âu thuyền Vàm Bà Lịch tại xã Vĩnh Hòa Phú, huyện Châu Thành để kiểm soát mặn, trữ ngọt. Tránh mặn xâm nhập sâu vào nội đồng trong các đợt triều cường tháng 2 và vận hành xuyên suốt trong tháng 3 và tháng 4, đảm bảo nguồn nước cho sản xuất và cung cấp nước ngọt cho các nhà máy nước tại TP Rạch Giá.

Ngành nông nghiệp cũng đề nghị Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi Miền Nam căn cứ tình hình sản xuất trong khu vực và diễn biến tình hình thời tiết, thủy văn, phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và các địa phương vận hành linh hoạt cống Cái Lớn, Cái Bé phù hợp với tình hình thực tế ở từng thời điểm, từng khu vực. 

Theo các kịch bản dự báo hạn, mặn thì mùa khô năm nay, tỉnh Vĩnh Long có hơn 34.400 ha bị nhiễm mặn dưới 8‰. Các địa phương đang tập trung các giải pháp phòng, chống, ứng phó. Trong đó, phát huy tối đa hiệu quả các công trình ngăn mặn, trữ nước ngọt, chuyển đổi sang các giống cây trồng có tính chống chịu tốt với hạn, mặn; tập trung duy tu sửa chữa các trạm cấp nước nông thôn; tăng cường thiết bị trữ nước phục vụ sản xuất và dân sinh.

Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Long yêu cầu Sở TN-MT, Sở NN-PTNT, các huyện, thị xã, thành phố theo dõi sát diễn biến thời tiết, thủy văn, nguồn nước, kịp thời cung cấp thông tin về tình hình, dự báo ngắn hạn, dài hạn về thủy văn, nguy cơ hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn và dòng chảy trên các sông lớn chảy qua địa bàn, gồm: sông Tiền, sông Hậu, sông Cổ Chiên, sông Măng Thít,… phục vụ công tác chỉ đạo, ứng phó hạn hán, xâm nhập mặn.

Đồng thời chủ động chỉ đạo triển khai công tác phòng, chống, khắc phục hậu quả hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn phù hợp với diễn biến thực tế tại từng thời điểm, từng khu vực; chỉ đạo, hướng dẫn các địa phương tổ chức sản xuất để hạn chế ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.../.

Thu Hà