Ứng dụng khoa học công nghệ gia tăng giá trị, liên kết chuỗi cá tra

TMO - Thời gian tới, Đồng bằng sông Cửu Long cần tăng ứng dụng khoa học công nghệ nhằm gia tăng giá trị sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị trường trong nước và xuất khẩu, thúc đẩy liên kết chuỗi cá tra theo hướng ổn định.

Mới đây, tại Hội thảo ứng dụng khoa học công nghệ nhằm gia tăng giá trị sản phẩm, thúc đẩy chuỗi giá trị cá tra vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), các chuyên gia nhấn mạnh, cá tra là đối tượng nuôi chủ lực tại các tỉnh ĐBSCL như: Đồng Tháp, An Giang, Cần Thơ, Bến Tre, Vĩnh Long... Diện tích nuôi hàng năm khoảng 5.500– 6.000 ha, với sản lượng thu hoạch khoảng 1,3 triệu tấn/năm. Cá tra có nhiều lợi thế trong chế biến xuất khẩu với đặc điểm thịt mềm, giàu dinh dưỡng, chế biến được nhiều món ăn và giá bán rất cạnh tranh. Vì vậy, cá tra được người tiêu dùng trên thế giới ưa chuộng và xem là một trong những loài cá thành công nhất về mặt thương mại của Việt Nam. 

Tuy nhiên, trong sản xuất cá tra còn những bất cập. Trong đó, về kỹ thuật nuôi cá tra dù đã phát triển nhanh trong thời gian qua nhưng cũng bộc lộ nhiều điểm “bất cập”, chẳng hạn như: chất lượng con giống đang xu hướng giảm, công tác quản lý chất lượng đàn cá bố/mẹ chưa tốt dẫn đến hiệu quả sinh sản và chất lượng cá sinh sản thấp. Đồng thời, tỷ lệ sống của cá giai đoạn ương thấp và chưa cải tiến được nhiều (chỉ đạt 6-10% từ bột lên giống), quản lý môi trường ao nuôi chưa tối ưu và công tác phòng, trị bệnh hiệu quả chưa cao…

Theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Phước Thiện, hoạt động nghiên cứu khoa học và chuyển giao công nghệ lĩnh vực cá tra đã phát huy mạnh mẽ và có sự tham gia của các doanh nghiệp, tạo động lực và kết nối mạng lưới nghiên cứu, đổi mới sáng tạo trong cộng đồng nuôi trồng, chế biến và xuất khẩu cá tra. việc ứng dụng khoa học công nghệ trong tất cả các khâu từ sản xuất giống, sản xuất thức ăn thủy sản, quy trình nuôi, quan trắc môi trường, chế biến và quản lý nhằm giảm giá thành, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả, để nâng cao sức cạnh tranh và đảm bảo an toàn thực phẩm.

Ảnh minh họa 

Vai trò của khoa học công nghệ còn thể được thể hiện ở một số góc độ như khoa học công nghệ tác động tích cực vào tăng năng suất, quản lý hiệu quả bệnh, dịch bệnh và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Theo đó, Đồng Tháp đã phối hợp với Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản II tiếp nhận và chuyển giao 107.970 con cá tra cải thiện di truyền cho 17 cơ sở sản xuất giống cá tra đủ điều kiện trên địa bàn tỉnh, cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh trên 49,43 tỷ bột và khoảng 4,8 tỷ con cá tra giống có tính trạng tăng trưởng nhanh. Đồng thời, việc sử dụng vaccine Alpha Ject Panga 2 trong việc phòng trị một số bệnh phổ biến ở cá tra (xuất huyết, mủ gan) giúp tăng khả năng phòng bệnh cho khoảng 75% cá nuôi. 

Để nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm cá tra, mỗi doanh nghiệp cần tăng cường đầu tư, hiện đại hóa trang thiết bị công nghệ từ nuôi trồng đến chế biến xuất khẩu, qua đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Chú trọng đầu tư chiều sâu, đổi mới công nghệ, thiết bị, đồng bộ hóa và tự động hoá dây chuyền chế biến, nâng cao năng suất, hạ giá thành sản phẩm, đảm bảo chất lượng và tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm.

Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Phùng Đức Tiến nhận định, sự phát triển của ngành cá tra Việt Nam hiện nay có nhiều yếu tố tác động thuận lợi, điều này tạo nên một năng lực cạnh tranh mạnh của sản phẩm cá tra trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế. Do đó, tăng cường đổi mới công nghệ cũng là một bước đi cần thiết để củng cố sự vững chắc của ngành cá tra Việt Nam

Để nâng cao năng lực cạnh tranh sản phẩm cá tra, mỗi doanh nghiệp cần nghiên cứu, áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong việc chọn, lai tạo con giống mới, cải tiến phương thức sản xuất, chế biến đã và đang làm tăng dần hàm lượng khoa học công nghệ trong sản phẩm cá tra, góp phần thúc đẩy ngành hàng cá tra Việt Nam phát triển. Đồng thời, cần tăng cường đầu tư, hiện đại hóa trang thiết bị công nghệ từ nuôi trồng đến chế biến xuất khẩu, qua đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Chú trọng đầu tư chiều sâu, đổi mới công nghệ, thiết bị, đồng bộ hóa và tự động hóa dây chuyền chế biến, nâng cao năng suất, hạ giá thành sản phẩm, đảm bảo chất lượng và tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm.

Hoàng Vũ