TMO – Ghi nhận sơ bộ, bão số 13 quét qua đất liền làm 5 người chết, 3 người mất tích; số lượng nhà bị hư hại khá lớn, trong đó hơn 200 nhà sập hoàn toàn và khoảng 7.000–8.000 nhà tốc mái (các địa phương vẫn đang tiếp tục rà soát, kiểm tra, thống kê thiệt hại); bão làm 9 tàu, thuyền bị chìm trong khu neo đậu.

Bão số 13 đổ bộ đất liền khu vực từ Quảng Ngãi đến Đăk Lăk vào tối 6/11. Đây là cơn bão rất mạnh. Khi còn ngoài biển bão mạnh cấp 15, giật cấp 16-17; khi vào đất liền, có nơi bão vẫn mạnh cấp 14. Sau bão, các địa phương hiên đang kiểm ra, thống kê thiệt hại. Tuy nhiên, ghi nhận ban đầu cho thấy, bão làm 5 người chết, 3 người mất tích, hơn 200 nhà sập hoàn toàn và khoảng 7.000–8.000 nhà tốc mái, ghi nhận 9 tàu, thuyền bị chìm trong khu neo đậu.

Là địa phương nằm trong vùng tâm bão, theo UBND tỉnh Gia Lai, bão số 13 làm 2 người chết, trong đó một trường hợp do nhà sập, một trường hợp bị cây đổ vào nhà, hàng trăm nhà bị sập, hơn 3.000 nhà tốc mái; khoảng 60% khách hàng trên toàn tỉnh mất điện do đổ gãy cả trụ hạ thế và cao thế… Ước tính sơ bộ, thiệt hại về kinh tế trên 5.000 tỷ đồng.

Các địa phương đang tập trung khắc phục hậu quả thiên tai.

Tại Quảng Ngãi, bão số 13 gây gió mạnh phổ biến cấp 8–10. Nước biển dâng cao gây ngập một số khu vực ven biển từ Tịnh Khê đến Sa Huỳnh. Mực nước các sông Trà Khúc, Sông Vệ và Sông Phước đạt mức báo động 2–3 tùy đoạn. Địa phương ghi nhận 3 người mất tích tại đảo Lý Sơn, 3 người bị thương. Ngoài ra, một số tuyến tỉnh lộ, đường Đông Trường Sơn và đường ven biển bị sạt lở, sụt trượt. Về sự cố tàu hàng mắc kẹt tại khu vực cảng, Quảng Ngãi đang phối hợp Bộ Xây dựng và các đơn vị liên quan lên phương án hút dầu ra khỏi tàu và lai dắt đảm bảo an toàn, tránh nguy cơ sự cố tràn dầu.

Tại Đắk Lắk địa phương này chịu tác động của "thiên tai kép", khi tối 6/11, đập thủy điện La Hiêng 2, nằm trên sông Kỳ Lồ, đã xảy ra tình trạng lật cửa xả, khiến lưu lượng nước tràn về hạ du đạt tới 8.000 m3/giây. Lượng nước xả lớn gây ảnh hưởng trực tiếp đến khu vực hạ lưu, đặc biệt là khu vực Đồng Xuân. Đắk Lắk ghi nhận 3 người tử vong (2 người do sập nhà trong bão, 1 cụ già bị nước cuốn trôi). Không có người mất tích.

Thống kê sơ bộ, hơn 1.000 ngôi nhà bị sập, tốc mái; 1 cầu cảng tại Vũng Rô bị đánh sập, ước thiệt hại khoảng 100 tỷ đồng; khoảng 54.000 lồng nuôi thủy sản của người dân bị thiệt hại; 6 tàu thuyền dù đã neo đậu trong cảng vẫn bị sóng đánh chìm. Nhiều diện tích hoa màu và hệ thống trụ điện, đường dây hạ thế bị hư hỏng, khiến nhiều khu vực chưa thể khôi phục cấp điện trở lại…

Tại cuộc họp sáng nay 7/11 về khắc phục hậu quả do bão số 13, Thứ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Hoàng Hiệp đánh giá công tác dự báo và điều hành ứng phó với bão số 13 lần này được thực hiện chủ động, kịp thời và bám sát diễn biến. Dự báo bão đã có điều chỉnh liên tục theo tình hình thực tế và cung cấp sớm cho các địa phương, giúp nâng cao khả năng chuẩn bị.

Bão số 13 đi nhanh, phạm vi ảnh hưởng rộng và gió mạnh rất lớn, trên biển ghi nhận gió mạnh cấp 15–17, khi vào bờ đạt cấp 13–14 ở nhiều khu vực. Tuy nhiên, lượng mưa thực tế thấp hơn dự báo, giúp hệ thống hồ chứa thủy lợi và thủy điện vận hành an toàn; tổng dung tích cắt lũ đến trước khi bão đổ bộ còn khoảng 1,6 tỷ m3, góp phần giảm nguy cơ lũ lớn sau bão. Cách tổ chức lực lượng tại chỗ của địa phương lần này rất hiệu quả, đặc biệt là việc huy động công an, quân đội và lực lượng xung kích cơ sở cứu dân kịp thời ngay trong lúc bão đang mạnh, qua đó giảm tối đa thiệt hại về người…

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà.

Chỉ đạo tại cuộc họp nêu trên, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà nhấn mạnh, bão số 13 là cơn bão có cường độ rất mạnh trong năm nay. Tuy nhiên, nhờ công tác dự báo kịp thời, chính xác, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo sớm; các địa phương triển khai đồng bộ, bài bản các biện pháp phòng, tránh và ứng phó. Lần này các địa phương đã xây dựng kịch bản cụ thể theo từng cấp độ rủi ro thiên tai, với phương án khác nhau trên từng địa bàn. Việc di dời dân được thực hiện triệt để tại các khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp; các lực lượng quân đội, công an và lực lượng tại chỗ đã tổ chức kiểm soát chặt chẽ tàu thuyền, đảm bảo đưa tàu thuyền vào nơi neo đậu an toàn trước khi bão đổ bộ.

Phó Thủ tướng Chính phủ đề nghị các địa phương rà soát, thống kê đầy đủ thiệt hại và phối hợp cùng người dân khẩn trương khắc phục hậu quả, đặc biệt theo phương châm "bốn tại chỗ" với tổ chức lực lượng rõ người, rõ việc, rõ địa bàn. Một số nhiệm vụ cần triển khai ngay là khắc phục hư hỏng điện lưới và cột điện. Trong đó, Bộ Công Thương chỉ đạo EVN đánh giá tổng thể, đề xuất giải pháp nâng cao khả năng chịu thiên tai của hạ tầng điện.

Bộ Xây dựng chỉ đạo kiểm tra, khẩn trương thông các tuyến đường bộ, đường sắt, đường thủy; đặc biệt là tuyến đường sắt Bắc – Nam và các khu vực sạt lở trên tuyến Đông Trường Sơn. Bộ Quốc phòng, Bộ Công an huy động lực lượng trên biển và trên không tiếp tục tìm kiếm 3 trường hợp mất tích tại Quảng Ngãi.

Phó Thủ tướng giao các địa phương khẩn trương hỗ trợ xây nhà mới cho hộ dân bị sập nhà; trong đó, ưu tiên phục hồi chỗ ở cho gia đình chính sách, người neo đơn. Quân đội, công an, đoàn thể huy động lực lượng giúp dựng nhà, sửa chữa nhà bị tốc mái; huy động thanh niên, phụ nữ, tổ chức xã hội bảo đảm công việc cụ thể, có trách nhiệm rõ ràng.

Rà soát khu vực sạt lở, ngập sâu; bố trí vùng an toàn lâu dài, không để người dân ở lại nơi nguy hiểm. Khẩn trương thu gom rác, vệ sinh hạ du; tiêm phòng, phòng ngừa dịch bệnh cho người và vật nuôi; cung cấp vắc xin, hướng dẫn biện pháp phòng dịch. Cung cấp giống, hướng dẫn chuyển đổi vụ; đánh giá nhu cầu phân bổ giống, phân bón, lương thực; nếu thiếu, báo cáo Trung ương để huy động dự trữ hỗ trợ.

Các địa phương báo cáo nhu cầu về tín dụng, cơ chế ưu đãi (miễn, giãn thuế; cơ cấu lại các khoản vay) để Chính phủ có phương án hỗ trợ, giúp người dân, doanh nghiệp sớm khôi phục sản xuất, kinh doanh. Phó Thủ tướng Chính phủ yêu cầu cần tổng kết kỹ lưỡng sau bão số 13, tập trung vào năng lực dự báo. Bộ Tài nguyên và Môi trường tiếp tục đầu tư radar, thiết bị dự báo, nâng cao năng lực công nghệ để tăng độ chính xác và khả năng điều chỉnh dự báo theo diễn biến liên tục. Đồng thời, cần tính tới phương án thông tin dự phòng, bao gồm thông tin vệ tinh, để bảo đảm liên lạc khi hạ tầng bị sự cố.

Đồng thời, củng cố và nâng cao hiệu quả hệ thống chỉ huy phòng thủ dân sự ở các cấp, bảo đảm chỉ huy thống nhất, thông tin thông suốt, phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng quân đội, công an, chính quyền địa phương và các cơ quan chuyên môn trong mọi tình huống. Đầu tư hạ tầng thích ứng thiên tai đối với các lĩnh vực trọng yếu như điện, giao thông, thông tin liên lạc, nhằm bảo đảm các hệ thống này vẫn duy trì hoạt động trong điều kiện mưa bão lớn, lũ quét và ngập sâu. Ngoài ra, cần nghiên cứu bổ sung hệ thống thông tin vệ tinh dự phòng, để duy trì liên lạc chỉ huy – điều hành trong các tình huống khẩn cấp, khi mạng lưới thông tin mặt đất có nguy cơ bị hư hỏng hoặc gián đoạn…/.

THẢO NGUYÊN