TMO - Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) nhấn mạnh, phát triển năng lượng tái tạo (NLTT) là giải pháp quan trọng góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Cuối tháng 11/2022, Bộ sẽ ban hành khung giá điện cho các dự án điện năng lượng tái tạo chuyển tiếp, vốn là vấn đề luôn được các nhà đầu tư rất quan tâm thời gian qua.

Hiệp hội Năng lượng Việt Nam cho biết, về nguồn điện, đến hết 2021, hệ thống điện Việt Nam có tổng công suất lắp đặt là 76.364 MW. Trong đó, điện mặt trời chiếm 21,2%, đạt 16.179 MW; điện gió chiếm 5,2%, đạt 3.987 MW. Công suất lắp đặt điện mặt trời đã vượt mục tiêu vào năm 2030, công suất lắp đặt điện gió đã vượt mục tiêu năm 2025. Tuy nhiên, do cơ chế giá FIT đối với điện mặt trời và điện gió đã hết hạn nên việc phát triển mảng NLTT đã và đang chững lại.

Cụ thể, về mảng điện gió, 3.479 MW công suất nguồn điện gió đã xây dựng xong những vẫn chưa được đưa vào vận hành. Về điện sinh khối, phần lớn các nhà máy điện đang thực hiện đồng phát chỉ trong vụ mùa ép mía trong 4-5 tháng/năm. Bên cạnh đó, tốc độ phát triển giữa các dự án NLTT với lưới điện truyền tải không đồng bộ. Điều này đã gây ra các điểm nghẽn về truyền tải, phải giảm phát tới 30-40%, thậm chí có dự án phải giảm hơn 60% công suất.

Theo đại diện Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, để khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo đến năm 2050, cần có các chính sách minh bạch để tạo ra một lộ trình lâu dài. Cụ thể, trên cơ sở chuẩn xác lại tiến độ các dự án nguồn điện lớn đang xây dựng, cần tiến hành cân bằng công suất – điện năng, xác định khối lượng các dự án và các nguồn năng lượng tái tạo cần xây dựng tới năm 2030. Đối với các dự án điện gió, điện mặt trời chuyển tiếp, EVN đã thực hiện đàm phán, ký hợp đồng mua bán điện trên giá phát điện tạm tính trong thời gian chờ tính khung giá chính thức.

Phát triển năng lượng tái tạo là giải pháp quan trọng góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.

Thời gian qua, phát triển năng lượng tái tạo được xác định là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước. Theo Nghị quyết 55 ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về Định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn 2045, “Phát triển đồng bộ, hợp lý và đa dạng hoá các loại hình năng lượng; ưu tiên khai thác, sử dụng triệt để và hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch”.

Trên cơ sở đó, Dự thảo Quy hoạch phát triển điện lực Quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến 2045 (Quy hoạch điện VIII) mới nhất vừa được Bộ Công Thương trình Chính phủ vào ngày 11/11/2022 đã có những điều chỉnh thể hiện rõ hơn vai trò và lộ trình phát triển các nguồn năng lượng tái tạo nhằm ưu tiên khai thác, sử dụng triệt để và hiệu quả các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới, năng lượng sạch.

Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho rằng: Tăng cường phát triển năng lượng tái tạo là giải pháp quan trọng góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, điều này đặc biệt có ý nghĩa trong bối cảnh hiện Việt Nam đang phải nhập khẩu than để sản xuất điện, nhất là trong bối cảnh khủng hoảng năng lượng do ảnh hưởng xung đột Nga – Ukraine, khiến giá cả nguyên liệu để phục vụ cho sản xuất điện tăng lên.

Bên cạnh đó, với việc Việt Nam hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng thông qua các Hiệp định Thương mại tự do, việc sản xuất hàng hoá từ năng lượng sạch cũng giúp hàng hoá của Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế, và hiện thực hoá mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào 2050.

Trên thực tế, để phát triển nguồn năng lượng này, Nghị quyết số 140/NQ-CP của Chính phủ: Ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11 tháng 02 năm 2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 cũng yêu cầu, “nghiên cứu, xây dựng Luật về năng lượng tái tạo”. Luật về năng lượng tái tạo được nghiên cứu và ban hành sẽ là khung pháp lý cao nhất để phát triển năng lượng tái tạo.

Tuy nhiên, việc nghiên cứu xây dựng Luật về năng lượng tái tạo sẽ đòi hỏi nhiều thời gian và yêu cầu về thời hạn của Chính phủ trong năm 2021-2025. Do đó, trong khi chưa có Luật về năng lượng tái tạo thì việc Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ tiếp tục ban hành cơ chế chính sách phát triển điện gió, điện mặt trời là rất cần thiết trong bối cảnh cơ chế giá FIT đã hết thời hạn áp dụng. Việc này càng quan trọng đối với điện gió ngoài khơi với tiềm năng và lợi thế lớn nhưng là lĩnh vực mới và có nhiều đặc thù so với điện gió trên bờ.

Theo ước tính giai đoạn 2021-2030, tổng nhu cầu vốn đầu tư để thực hiện phát triển điện lực khoảng 104,7-142,2 tỷ USD và giai đoạn từ 2031-2050 là 324,6-483 tỷ USD. Vì thế, cần sớm hoàn thiện cơ chế, chính sách để huy động đầu tư vào phát triển nguồn điện nói chung và NLTT nói riêng.

Thu Hồng

Tin nổi bật