Thúc đẩy hành động trong bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học

TMO - Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa ban hành Quyết định 3220/QĐ-BTNMT về Kế hoạch thực hiện Quyết định số 149/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. 

Theo đó, Quyết định phân công các nội dung công việc cụ thể cho các đơn vị trực thuộc Bộ Tài nguyên và Môi trường (tổ chức chủ trì, phối hợp, nguồn vốn và thời gian thực hiện) và xác định danh mục các chương trình, dự án, nhiệm vụ ưu tiên triển khai để bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ và hiệu quả các nhiệm vụ được giao tại Quyết định số 149/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Để thực hiện thành công Chiến lược quốc gia về đa dạng sinh học đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, kế hoạch đã đề ra 8 nhiệm vụ cụ thể. Đó là, xây dựng, hoàn thiện các văn bản chính sách, quy định pháp luật, hướng dẫn kỹ thuật về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học; tăng cường năng lực quản lý và thực thi pháp luật về đa dạng sinh học; điều tra quan trắc và xây dựng cơ sở dữ liệu về đa dạng sinh học.

Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức về đa dạng sinh học; triển khai các nhiệm vụ khoa học và công nghệ phục vụ quản lý, bảo tồn đa dạng sinh học; thúc đẩy hợp tác quốc tế về bảo tồn đa dạng sinh học; thực hiện các giải pháp và mô hình thí điểm về bảo tồn, phục hồi sử dụng bền vững hệ sinh thái, loài, nguồn gen và kiểm soát các tác động tới đa dạng sinh học; theo dõi, đánh giá việc tổ chức thực hiện kế hoạch, chiến lược. 

Các Khu dự trữ sinh quyển, vùng đất ngập nước là không gian bảo tồn và phát triển đa dạng sinh học quan trọng của nước ta 

Cục Bảo tồn thiên nhiên và Đa dạng sinh học là đơn vị đầu mối giúp Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường theo dõi, tổng hợp, báo cáo kết quả thực hiện Chiến lược; chủ trì, phối hợp với các đơn vị trực thuộc Bộ triển khai, thực hiện các chương trình, dự án ưu tiên theo Phụ lục ban hành kèm theo Kế hoạch này và các nhiệm vụ thường xuyên nhằm thực hiện các nhiệm vụ của Kế hoạch; định kỳ hàng năm thực hiện rà soát Kế hoạch, đánh giá, báo cáo, đề xuất các biện pháp cần thiết để bảo đảm thực hiện đồng bộ và có hiệu quả Chiến lược.

Đồng thời, theo dõi, đánh giá và xây dựng báo cáo đánh giá việc thực hiện Chiến lược theo chức năng, nhiệm vụ và trách nhiệm được giao của các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Tổ chức tuyên truyền, hướng dẫn các địa phương xây dựng kế hoạch hành động cấp tỉnh triển khai thực hiện Chiến lược.

Đa dạng sinh học mang lại những lợi ích trực tiếp cho con người và đóng góp to lớn cho nền kinh tế quốc gia. Việt Nam là một trong những quốc gia có tính đa dạng sinh học cao trên thế giới. Nhằm bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học, Chính phủ Việt Nam đã ban hành hệ thống văn bản pháp luật và chính sách về bảo tồn đa dạng sinh học. Bảo tồn đa dạng sinh học là một trong những nội dung được nhấn mạnh trong các văn bản của Đảng và Nhà nước. Nhà nước đã ban hành khung pháp lý tương đối đầy đủ liên quan đến bảo tồn đa dạng sinh học. Luật Đa dạng sinh học 2008 quy định việc lập quy hoạch tổng thể bảo tồn đa dạng sinh học của cả nước. Ngày 8/01/2014, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 45/QĐ-TTg phê duyệt Quy hoạch tổng thể bảo tồn đa dạng sinh học của cả nước đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

Luật Quy hoạch 2017 và Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 07/5/2019 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quy hoạch đưa ra các quy định điều chỉnh hệ thống quy hoạch của nước ta trong đó quy định việc lập quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia với các nội dung cụ thể, trong đó các đối tượng quy hoạch gồm: khu bảo tồn thiên nhiên, hành lang đa dạng sinh học, cơ sở bảo tồn đa dạng sinh học và 03 đối tượng mới là khu vực đa dạng sinh học cao, cảnh quan sinh thái quan trọng, vùng đất ngập nước quan trọng.

Bảo vệ và phát triển rừng ngập mặn là một trong những giải pháp góp phần bảo vệ đa dạng sinh học. Ảnh: Thủy Loan 

Thực hiện Quyết định số 995/QĐ-TTg ngày 09/8/2018 của Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ cho các Bộ tổ chức lập quy hoạch ngành quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quyết định số 174/QĐ-TTg ngày 03/2/2020 của Thủ tướng Chính phủ, chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Tổng cục Môi trường đã chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và địa phương, cơ quan, tổ chức liên quan xây dựng Quy hoạch bảo tồn đa dạng sinh học quốc gia thời kỳ  2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050.

Dự thảo Báo cáo Quy hoạch được xây dựng với quan điểm cụ thể hóa các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước về bảo tồn và sử dụng bền vững đa dạng sinh học; phù hợp với quy định của pháp luật về quy hoạch, pháp luật về đa dạng sinh học và pháp luật khác có liên quan; kết hợp hài hòa giữa bảo tồn với sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên, chú trọng duy trì và phát triển các dịch vụ hệ sinh thái nhằm giảm tối đa mức độ suy thoái, cạn kiệt tài nguyên thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu và phục vụ phát triển bền vững.

Từ nay đến năm 2030, dự thảo Quy hoạch đặt mục tiêu mở rộng và nâng cao hiệu quả quản lý hệ thống các khu bảo tồn thiên nhiên. Cụ thể, diện tích các khu bảo tồn thiên nhiên trên đất liền đạt 9% diện tích lãnh thổ; diện tích các vùng biển, ven biển được bảo tồn đạt từ 3% diện tích vùng biển tự nhiên của quốc gia. Đồng thời, bảo tồn hiệu quả các loài hoang dã, đặc biệt là các loài nguy cấp, quý, hiếm được ưu tiên bảo vệ, loài di cư; không có thêm loài hoang dã bị tuyệt chủng; các nguồn gen hoang dã và giống cây trồng, vật nuôi được lưu giữ và bảo tồn đạt mục tiêu thu thập, lưu giữ tối thiểu 100.000 nguồn gen. Dự thảo báo cáo quy hoạch sẽ tiến hành quy hoạch 257 khu bảo tồn, 13 hành lang đa dạng sinh học, 41 khu vực đa dạng sinh học cao, 23 cảnh quan sinh thái quan trọng, 11 vùng đất ngập nước quan trọng.

Minh Vân