Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp cảng biển, vận tải biển

TMO - Cục Hàng hải Việt Nam yêu cầu các đơn vị chức năng liên quan trong lĩnh vực tăng cường giám sát giá và phụ thu ngoài giá dịch vụ vận chuyển container bằng đường biển.

Cục Hàng hải đã kiểm tra tình hình vận tải biển, giám sát giá dịch vụ cảng biển, vận tải hàng hóa container tại các cảng Quảng Ninh, Hải Phòng, Vũng Tàu và TP.HCM, trong bối cảnh giá vận chuyển hàng hóa bằng đường biển đi các nước châu Âu, Mỹ có xu hướng tăng mạnh do tắc nghẽn tại một số cảng châu Á. Theo thống kê về chỉ số giá vận chuyển container của trang Drewry (Trung tâm nghiên cứu hàng hải độc lập cung cấp thông tin về thị trường hàng hải), giá dịch vụ vận tải container từ châu Á đi châu Âu, châu Mỹ bắt đầu tăng cao từ đầu năm 2024, đạt đỉnh vào cuối tháng 1.

Sang tháng 2, giá cước đã giảm dần. Song đến tháng 5, mức giá lại tiếp tục tăng nhanh trở lại, hiện tại cao hơn 17% so với tháng 1 và bằng 45% so với mức giá đỉnh lúc Covid (tháng 9/2021). Theo Cục Hàng hải Việt Nam, giá cước vận chuyển hàng hóa container đi tuyến đi từ châu Á đi châu Âu và Mỹ có mức tăng lớn nhất, tuy nhiên chiều từ châu Mỹ, châu Âu về châu Á và các tuyến vận tải nội Á không biến động nhiều.

Giá cước vận tải biển container được điều tiết theo thị trường quốc tế, biến động theo cung cầu thị trường, Việt Nam là một mắt xích trong chuỗi cung ứng hàng hoá trên toàn cầu, do vậy giá cước vận tải của Việt Nam cũng bị điều chỉnh theo giá chung của thị trường thế giới. Về phía các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa, Cục Hàng hải Việt Nam thông tin, đối tượng bị ảnh hưởng lớn nhất trong việc tăng giá cước là các chủ hàng nhỏ lẻ. Đối với các chủ hàng lớn có nguồn hàng ổn định ký kết hợp đồng dài hạn, giá cước sẽ được giữ ổn định, không thay đổi trong khi hợp đồng còn hiệu lực.

Theo báo cáo của hãng tàu, hiện tại thị trường Trung Quốc đang cần một lượng vỏ container lớn để phục vụ xuất khẩu hàng sang Mỹ trước ngày 1/8/2024, nên hiện có tình trạng các hãng tàu có xu hướng chuyển vỏ cont rỗng sang thị trường Trung Quốc, có thể ảnh hưởng đến tình hình cân bằng vỏ cont rỗng, tuy nhiên dự báo tình hình này sẽ sớm chất dứt. 

Trước tình hình trên, Cục Hàng hải Việt Nam yêu cầu các Cảng vụ Hàng hải phối hợp với các Chi cục Hàng hải và các cơ quan chức năng, hiệp hội, đơn vị có liên quan tăng cường giám sát các doanh nghiệp kinh doanh vận tải biển cung cấp dịch vụ vận chuyển hàng hóa container bằng đường biển thực hiện niêm yết giá và phụ thu ngoài giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa container bằng đường biển (giá và phụ thu ngoài giá).

Việc tuân thủ hiệu lực của việc niêm yết giá, phụ thu ngoài giá dịch vụ vận chuyển hàng hóa container bằng đường biển, giá dịch vụ tại cảng biển theo quy định tại Nghị định số 146/2016/NĐ-CP của Chính phủ. Các đơn vị được giao theo dõi và báo cáo Cục Hàng hải khi có tình hình tắc nghẽn tại các cảng biển, cũng như khi có bất thường về mất cân bằng vỏ container phục vụ hàng xuất nhập khẩu.

Cục Hàng hải Việt Nam yêu cầu các đơn vị chức năng liên quan trong lĩnh vực tăng cường giám sát giá và phụ thu ngoài giá dịch vụ vận chuyển container bằng đường biển (Ảnh minh họa: TN). 

Chi cục Hàng hải Việt Nam tại TP.HCM được giao chủ trì, phối hợp với Chi cục Hàng hải tại Hải Phòng cùng các Cảng vụ Hàng hải tại TP.HCM, Vũng Tàu, Hải Phòng theo dõi số liệu thống kê về việc tăng/giảm giá, phụ thu ngoài giá đối với một số hãng tàu có cung cấp dịch vụ vận chuyển hàng hóa container đi châu Âu và Mỹ, bao gồm: Maersk, MSC, CMA- CGM, ONE, Hapag-Lloyd, Evergreen, HMM, COSCO, Yang Minh, OOCL..Đồng thời, chủ động làm việc với đại diện các hãng tàu trên tại Việt Nam và các đơn vị có liên quan để nắm bắt nguyên nhân tăng/giảm giá dịch vụ khi có dấu hiệu tăng/giảm mạnh và các vấn đề liên quan khác đến hãng tàu.

Cục Hàng hải Việt Nam đề nghị các chi cục chủ động tiếp thu ý kiến của các hiệp hội chủ hàng Việt Nam, các hiệp hội ngành hàng, các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa về các vấn đề liên quan đến việc thực hiện quy định niêm yết giá và phụ thu ngoài giá của các doanh nghiệp kinh doanh vận tải biển, phối hợp với cơ quan chức năng để xác minh làm rõ vụ việc, báo cáo Cục Hàng hải, từ đó, đề xuất giải pháp.

Để đáp ứng nhu cầu sản lượng hàng hóa dự báo có thể tăng cao trong thời gian tới do xu hướng chuyển dịch hàng hóa từ cảng Singapore về Việt Nam, Cục Hàng hải Việt Nam đã chỉ đạo các Cảng vụ hàng hải, các doanh nghiệp cảng biển đẩy mạnh tốc độ giải phóng hàng hóa tại cảng, giảm thủ tục hành chính tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tàu, thuyền hàng hóa thông qua cảng biển.

Về dài hạn, Cục Hàng hải Việt Nam tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan (hải quan) đẩy nhanh tiến độ giải phóng hàng hóa tồn đọng lâu ngày tại cảng biển; bổ sung các quy định về phân bổ nguồn kinh phí nạo vét tuyến luồng để tăng cường trách nhiệm của các cơ quan liên quan; bố sung cơ chế khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng mô hình cảng xanh, tham gia tuyến hành lang vận tải xanh để có lợi thế hơn trong việc thu hút nguồn hàng và mở rộng tuyến vận tải.

Về phía các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hàng hóa, đối tượng bị ảnh hưởng lớn nhất trong việc tăng giá cước là các chủ hàng nhỏ lẻ; đối với các chủ hàng lớn có nguồn hàng ổn định ký kết hợp đồng dài hạn, giá cước sẽ được giữ ổn định, không thay đổi trong khi hợp đồng còn hiệu lực. Để tránh bị ảnh hưởng bởi biến động giá cước và lịch trình vận tải, Cục Hàng hải Việt Nam đề nghị các Hiệp hội ngành hàng nâng cao vai trò, tập hợp các doanh nghiệp thành viên cùng xây dựng kế hoạch sản xuất, kế hoạch vận tải, làm cơ sở ký kết hợp đồng dài hạn với hãng tàu, giảm thiểu tối đa tác động của giá cước nhất là trong giai đoạn thị trường có nhiều diễn biến phức tạp, khó lường như hiện nay. 

Lê Diệp