TMO - Tỉnh Tây Ninh đang kiến nghị Trung ương đầu tư kinh phí để tập trung xây dựng và triển khai nhiều dự án hạ tầng nhằm nâng cao khả năng ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và ổn định đời sống dân sinh. Các công trình này góp phần giảm thiểu rủi ro thiên tai, hạn hán, xâm nhập mặn, tạo nền tảng cho phát triển kinh tế – xã hội.

Các dự án, công trình này phù hợp với định hướng phát triển xanh của địa phương. Trong đó, tỉnh ưu tiên các dự án vừa đảm bảo chức năng phòng chống tác động khí hậu, vừa nâng cao hiệu quả sử dụng tài nguyên, đáp ứng yêu cầu phát triển trong bối cảnh thời tiết ngày càng cực đoan.

Tây Ninh là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu, khi những hiện tượng thời tiết cực đoan xuất hiện với tần suất và cường độ tăng mạnh. Trong tháng 6 và tháng 7/2025, tỉnh đã ghi nhận nhiều đợt mưa to, dông, kèm lốc, sét.

Trận dông lốc dữ dội kèm mưa lớn quét qua Tây Ninh trong hai ngày 20-21/7 đã khiến ít nhất 1 người bị thương, 37 căn nhà bị sập và tốc mái, hơn 130 ha lúa sắp thu hoạch bị tàn phá.

Cụ thể, theo thống kê ban đầu của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh đến ngày 22/7, toàn tỉnh có 3 căn nhà bị sập hoàn toàn, 32 căn bị tốc mái và 1 căn bị xiêu vẹo. Đáng chú ý, một trụ sở cơ quan cũng bị tốc mái. Nạn nhân bị thương được ghi nhận là ông Nguyễn Văn Bòn (83 tuổi, xã Mỹ Lộc), bị cây đổ đè trúng và đã được đưa đi cấp cứu.

Về nông nghiệp, thiệt hại lớn nhất là hơn 130 ha lúa đang trong giai đoạn chuẩn bị thu hoạch đã bị đổ rạp hoàn toàn, gây rủi ro mất trắng cho nông dân. Ngoài ra, dông lốc cũng làm hàng loạt trụ điện, cây xanh, bảng quảng cáo bị gãy đổ. Hệ thống chiếu sáng công cộng hư hỏng nặng, gây gián đoạn điện sinh hoạt trên diện rộng.

Ngay sau khi thiên tai xảy ra, chính quyền các địa phương đã huy động lực lượng tại chỗ gồm quân sự, đoàn thể và người dân để hỗ trợ các gia đình bị ảnh hưởng. Công tác khắc phục tập trung vào việc dọn dẹp cây ngã, lợp lại mái nhà và sửa chữa đường dây điện.

Trước những thiệt hại do thiên tai gây ra, chính quyền địa phương xác định đây là giai đoạn thử thách đối với năng lực thích ứng biến đổi khí hậu và yêu cầu hành động khẩn cấp ngay từ những dấu hiệu đầu tiên. Do đó, UBND tỉnh Tây Ninh đang đề xuất, kiến nghị các bộ, ngành Trung ương hỗ trợ từ nguồn kinh phí dự phòng ngân sách Trung ương và nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 để thực hiện nhiều dự án phòng, chống xâm nhập mặn, sạt lở bờ sông trên địa bàn tỉnh.

Tỉnh Tây Ninh đề xuất Trung ương hỗ trợ 4.000 tỷ đồng để xây dựng các công trình ứng phó biến đổi khí hậu.

Theo đề xuất của UBND tỉnh Tây Ninh, tổng mức hỗ trợ gần 4.000 tỷ đồng gồm: Dự án kè bờ Tây kênh Nước Mặn (xã Tân Lân) có chiều dài khoảng 1,8 km với kinh phí đầu tư dự kiến 300 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 250 tỷ đồng.

Dự án xử lý sạt lở bờ sông Cần Giuộc khu vực xã Cần Giuộc, chiều dài 620 m, tổng mức đầu tư dự kiến 173 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 152 tỷ đồng; dự án kè bảo vệ bờ sông Vàm Cỏ Tây (từ cầu mới Tân An đến cống Rạch Chanh), chiều dài 5,65 km, tổng mức đầu tư dự kiến 821 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 619 tỷ đồng.

Dự án kè sông Bảo Định (đoạn từ đường Võ Văn Môn đến ranh tỉnh Đồng Tháp) phường Tân An, có chiều dài hơn 5,354 km với tổng mức đầu tư dự kiến 968 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 653 tỷ đồng; kè bảo vệ bờ sông Vàm Cỏ Tây (từ Trung tâm Bảo vệ sức khỏe đến kênh Vành đai), chiều dài 1,003 km, tổng mức đầu tư dự kiến 210 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 200 tỷ đồng.

Dự án kè chống sạt lở bờ kênh Thủ Thừa (đoạn 1 từ kênh Bà Báng đến kênh Bo Bo; đoạn 2 từ cầu Kênh Thủ Thừa đến cống Ông Trọng), chiều dài 2,552 km, tổng mức đầu tư dự kiến 340 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 300 tỷ đồng.

Dự án kè chống sạt lở bảo vệ phường Kiến Tường (đoạn còn lại), chiều dài 4,4 km, tổng mức đầu tư dự kiến 437 tỷ đồng, kiến nghị Trung hỗ trợ 393 tỷ đồng; dự án kè bảo vệ khu dân cư bờ Bắc sông Vàm Cỏ Tây, Mộc Hóa chiều dài 1,2 km, tổng mức đầu tư dự kiến 144 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 110 tỷ đồng.

Kênh Dương Văn Dương đến cầu Cái Tôm và dự án Kè chống sạt lở bờ kênh Dương Văn Dương chiều dài 10,39 km, với tổng mức đầu tư 1.057 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 800 tỷ đồng và kè chống sạt lở bờ sông Tầm Vu (đoạn từ cầu Ông Khối đến cầu Tầm Vu 2), chiều dài 2,44 km, tổng mức đầu tư dự kiến 268 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 200 tỷ đồng; dự án kè chống sạt lở bờ Nam sông Vàm Cỏ Tây (đoạn qua Chùa Nổi) chiều dài 2,0 km, tổng mức đầu tư dự kiến 300 tỷ đồng, kiến nghị Trung ương hỗ trợ 300 tỷ đồng.

Các công trình được đề xuất hầu hết là phòng chống, kè sạt lở bờ sông.

Ngoài các dự án chống sạt lở, Tây Ninh cũng kiến nghị Trung ương xem xét, hỗ trợ kinh phí để thực hiện hai công trình phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn gồm: Đầu tư xây dựng hệ thống kiểm soát mặn trên sông Vàm Cỏ để chủ động trong việc ngăn mặn xâm nhập vào hai nhánh sông Vàm Cỏ Đông và Vàm Cỏ Tây; xây dựng hồ chứa nước ngọt Thạnh An nhằm phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho người dân bị ảnh hưởng thiếu nước, xâm nhập mặn trong mùa khô.

Việc thực hiện các dự án trên sẽ góp phần ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng chống xâm nhập mặn, sạt lở bờ sông. Từ đó, giúp bảo vệ an toàn tài sản và tính mạng cho người dân trong vùng ảnh hưởng; tạo thuận lợi trong sản xuất nông nghiệp của địa phương.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh cho biết, cùng với các dự án đang đề xuất trên và những dự án đã và đang thực hiện, các cấp, ngành trong tỉnh cũng tập trung thực hiện nhiều giải pháp nhằm ứng phó với tình hình hạn hán, xâm nhập mặn, sạt lở bờ sông đang diễn biến ngày càng phức tạp. Trong đó, chú trọng tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức của người dân trong việc chủ động nguồn nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt trong mùa khô;

Bố trí lịch thời vụ phù hợp với dự báo tình hình nguồn nước, thời tiết; tổ chức rà soát, nạo vét kênh mương tưới tiêu nước; theo dõi chặt chẽ, cắm biển cảnh báo khu vực có nguy cơ sạt lở,… Từ đó, góp phần hỗ trợ, tạo thuận lợi trong sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp của người dân vùng bị ảnh hưởng bởi hạn, xâm nhập mặn và sạt lở bờ sông.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Tây Ninh, giai đoạn 2026 - 2030, tỉnh dự kiến triển khai 25 dự án thủy lợi từ nguồn vốn đầu tư công, tổng kinh phí khoảng 1.553 tỷ đồng gồm 630 tỷ đồng từ ngân sách trung ương, 517,2 tỷ đồng từ ngân sách địa phương và khoảng 406 tỷ đồng từ nguồn vốn ODA.

Biến đổi khí hậu khiến Tây Ninh gặp nhiều thách thức lớn, gây ảnh hưởng đến sản xuất, sinh hoạt, đe dọa an toàn hạ tầng thủy lợi và tính mạng người dân. Thời gian tới, địa phương cần tiếp tục triển khai đồng bộ các biện pháp phòng chống thiên tai, tăng khả năng thích ứng, đồng thời đầu tư mạnh vào hạ tầng ứng phó khí hậu, nhằm giảm thiểu rủi ro và bảo đảm sự phát triển kinh tế, xã hội bền vững trong bối cảnh khí hậu ngày càng khắc nghiệt.

Hoài Anh