Tập trung xử lý ô nhiễm, nâng cao chất lượng môi trường

TMO - Cùng với sự tăng trưởng vượt trội của kinh tế-xã hội, thành phố Hải Phòng đang đối diện với nhiều thách thức trong công tác bảo vệ môi trường. Địa phương này đang triển khai đồng bộ các giải pháp trong đó tập trung nâng cao hiệu quả công tác thu gom, xử lý rác thải, bảo vệ chất lượng nguồn nước...

Số liệu thống kê từ Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hải Phòng cho biết, mỗi ngày thành phố phát sinh khoảng 1.764 tấn chất thải rắn sinh hoạt đô thị và nông thôn cần được thu gom, xử lý. Theo tính toán của lực lượng chức năng, đến năm 2025, lượng rác thải sinh hoạt phát thải trên địa bàn TP Hải Phòng khoảng 2.779 tấn/ngày, đến năm 2030 lượng rác thải sẽ lên đến 3.838 tấn/ngày.

Ủy ban nhân dân thành phố Hải Phòng cho biết, hiện chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn thành phố được xử lý bằng phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh chiếm đến 62%, chôn lấp tại bãi rác tạm là 32%. Trong khi lượng rác được xử lý bằng phương pháp chế biến phân vi sinh mới đạt 4%, đốt rác với quy mô nhỏ là 2%.

Rác thải được tập kết nhà máy xử lý chất thải tại Khu xử lý chất thải rắn Tràng Cát. Ảnh: Hải Ngân 

Trước những thách thức trong công tác xử lý rác thải, thành phố Hải Phòng dự kiến đến năm 2025 sẽ đóng cửa, cải tạo phục hồi môi trường thêm 85 bãi rác tạm và đến 2030, đóng cửa toàn bộ bãi rác tạm trên địa bàn thành phố. Trước đó, trong giai đoạn 2016-2021, Hải Phòng cũng đã đóng cửa, cải tạo phục hồi môi trường đối với khu xử lý rác thải Bàng La (quận Đồ Sơn, thành phố Hải Phòng). 

Hiện thành phố Hải Phòng đã xây dựng Đề án tổng thể thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn trên địa bàn thành phố giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2050. Theo đó, đề án đã đề xuất lộ trình, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể về quản lý chất thải rắn theo toàn bộ vòng đời từ khâu phát sinh, đến khâu xử lý cuối cùng. Khi thực hiện thành công, sẽ đạt được những hiệu quả tích cực về kinh tế - môi trường - xã hội.

Trước sự gia tăng của các “điểm nóng” về ô nhiễm môi trường, UBND thành phố Hải Phòng vừa công khai 17 số điện thoại đường dây nóng tiếp nhận phản ánh về ô nhiễm môi trường. Trong đó, cấp Thành phố có 3 số điện thoại đường dây nóng tại Sở TN&MT, Công an Thành phố, Ban quản lý Khu kinh tế và cấp quận huyện có 14 số điện thoại.

Bên cạnh đó, thành phố Hải Phòng cũng yêu cầu các quận, huyện chỉ đạo các xã, phường, thị trấn thiết lập, cập nhật số điện thoại, thư điện tử để tiếp nhận phản ánh của người dân về vi phạm ô nhiễm môi trường trên địa bàn. Đường dây nóng tiếp nhận phản ánh về ô nhiễm môi trường cấp Thành phố do lãnh đạo Sở TN&MT phụ trách, vận hành. 

Cùng với những thách thức trong công tác xử lý rác thải, xử lý các điểm nóng về môi trường thì theo đánh giá của cơ quan chức năng chỉ số ô nhiễm hữu cơ tại các nguồn nước mặt của Hải Phòng có xu hướng tăng nhẹ; các chỉ số ô nhiễm về dinh dưỡng, dầu mỡ, vi sinh vật có xu hướng tăng cao. Ngoài ra, tại một số điểm quan trắc còn ghi nhận tình trạng ô nhiễm bởi vi sinh vật, kim loại nặng. 

Để bảo vệ nguồn nước sạch, Hải Phòng triển khai các giải pháp cụ thể như: Lắp đặt các trạm quan trắc tự động trên các sông; Xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải 2 bên bờ các nguồn nước ngọt và cắm mốc hành lang bảo vệ nguồn nước. Theo đó, Hải Phòng dự kiến xây dựng 30 nhà máy xử lý nước thải tập trung. Trong đó có 17 nhà máy xử lý nước thải đô thị, 13 nhà máy xử lý nước thải tại các đô thị vệ tinh. 

Thành phố triển khai nhiều giải pháp nhằm bảo vệ chất lượng nguồn nước mặt 

Trước mắt, thành phố sẽ ưu tiên xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước thải khu vực ven nguồn nước ngọt, ngăn chặn tình trạng xả nước thải vào các nguồn nước này. Đồng thời, ưu tiên xây dựng các trạm xử lý nước thải tập trung để xử lý cục bộ các điểm ô nhiễm nặng tại các làng nghề Mỹ Đồng, Thiên Hương (huyện Thủy Nguyên) để xử lý nước thải từ các làng nghề này trước khi đổ vào sông Giá. Bên cạnh đó, Hải Phòng cũng xây các đập điều tiết, các trạm bơm để đẩy nước thải ra khỏi các dòng sông Rế, sông Giá, sông Đa Độ…

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường thành phố Hải Phòng, các giải pháp nhằm phát triển bền vững Hải Phòng đến năm 2030 không thể không nói đến các giải pháp bảo vệ môi trường, trong đó, nhấn mạnh đến việc nâng cao nhận thức cộng đồng và vấn đề xã hội hóa công tác bảo vệ môi trường của thành phố.

Cụ thể, vận động nhân dân thực hiện nếp sống văn hóa thân thiện với môi trường, phát triển mô hình đô thị sinh thái, mô hình phân loại rác thải tại nguồn theo phương pháp giảm thiểu - tái chế - tái sử dụng (3R), cải thiện hiệu suất sử dụng năng lượng, hạn chế dần tiến tới không sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần và túi ni lông khó phân hủy. 

Để khắc phục các vấn đề bức xúc về môi trường hiện tại, TP cần xây dựng và thực hiện các đề án, chương trình bảo vệ môi trường như: Chiến lược bảo vệ môi trường giai đoạn 2021 - 2045; Xây dựng và triển khai Đề án thu gom, xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn thành phố đến năm 2025, phương hướng đến năm 2030… 

Trên cơ sở Luật Bảo vệ môi trường 2020, thành phố sẽ khẩn trương hoàn thiện hệ thống chính sách pháp luật, tạo hành lang pháp lý cho triển khai các nhiệm vụ trên địa bàn. Bên cạnh đó, kiện toàn hệ thống cơ quan quản lý Nhà nước về bảo vệ môi trường từ cấp thành phố đến cấp xã.

Đồng thời, đẩy mạnh kêu gọi các tổ chức quốc tế hợp tác và hỗ trợ các công nghệ mới, công nghệ hiện đại trong giảm phát thải khí nhà kính, sử dụng năng lượng hiệu quả, năng lượng tái tạo; học tập kinh nghiệm về các mô hình thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải. 

Hà Thu