TMO - Trước dự báo mùa mưa bão năm nay có nhiều diễn biến phức tạp, tỉnh Quảng Ngãi đang tập trung đẩy mạnh công tác cải tạo, nâng cấp các công trình thủy lợi trên địa bàn. Việc kiểm tra, gia cố, sửa chữa các hồ chứa, đập dâng, kênh mương… được triển khai khẩn trương nhằm đảm bảo an toàn công trình, bảo vệ sản xuất và hạn chế thiệt hại do thiên tai gây ra.

Đây được xem là giải pháp trọng tâm của ngành nông nghiệp địa phương trong giai đoạn cao điểm phòng, chống mưa lũ. Để chủ động ứng phó với các diễn biến bất thường của thời tiết, bảo đảm an toàn công trình thủy lợi, chuẩn bị sẵn sàng công tác phòng, chống úng ngập trên địa bàn tỉnh, Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố; các doanh nghiệp khai thác công trình thủy lợi tổ chức kiểm tra, đánh giá tổng thể an toàn các công trình thủy lợi trước mùa mưa, lũ trên địa bàn tỉnh.

Cùng với đó, Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ngãi cũng yêu cầu Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Ngãi thực hiện đầy đủ và kịp thời các chỉ đạo của tỉnh; tổ chức khắc phục và sửa chữa một số hạng mục của công trình đã hư hỏng, xuống cấp đảm bảo đúng tiến độ.

Đặc biệt, Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ngãi đã trực tiếp đi kiểm tra các công trình, gồm: Sửa chữa, nâng cấp vận hành bằng thiết bị cơ khí các cống tiêu trên kênh tiêu sông Thoa (giai đoạn 2); sửa chữa, lắp đặt hệ thống định vị các cửa cống đập An Quang, ở phường Phổ Quang (TX.Đức Phổ). Theo báo cáo của Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Ngãi, công trình Tiêu úng, thoát lũ, chống sạt lở vùng hạ lưu sông Thoa được đầu tư xây dựng từ năm 2009, hoàn thành đưa vào sử dụng năm 2017.

Công trình thực hiện nhiệm vụ tiêu úng, thoát lũ, phòng, chống lũ cũng như ngăn mặn, giữ ngọt đảm bảo nước phục vụ sản xuất nông nghiệp cho các diện tích ở vùng trũng của TX.Đức Phổ và các huyện Mộ Đức, Nghĩa Hành. Trong đó, hạng mục đập An Quang vận hành bằng hệ thống 9 cửa van phẳng, giúp ngăn mặn cho vùng thượng lưu sông Thoa, tạo nguồn trữ nước ngọt, đảm bảo tưới cho hàng nghìn héc ta đất sản xuất nông nghiệp.

Các hệ thống hồ đập, thuỷ lợi góp phần đảm bảo sản xuất nông nghiệp, tiêu thoát lũ trong mùa mưa bão. (Ảnh minh hoạ).

Tuy nhiên, vì chưa được cố định cửa nên hệ thống cửa van tại đập An Quang xảy ra tình trạng rung lắc mạnh mỗi khi có gió, dẫn đến mất an toàn công trình cũng như người tham gia vận hành, nhất là trong mùa mưa bão. Ngoài ra, dọc 2 bên bờ sông Thoa có 50 cống tiêu được đóng mở bằng các phay bê tông nên việc vận vận hành gặp rất nhiều khó khăn, làm giảm hiệu quả ngăn mặn, giữ ngọt và không đảm bảo an toàn trong mùa mưa lũ. Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Quảng Ngãi đã lập danh mục trình tỉnh đầu tư bổ sung hệ thống khe van bằng thép không gỉ tại đập An Quang để cố định hệ thống cửa van khi kéo lên; đồng thời sửa chữa, bảo trì hệ thống lan can, tủ điện, một số vị trí kết cấu bê tông bị bong trong tróc lớp bảo vệ…

Đối với hệ thống cống tiêu trên sông Thoa, đầu tư hệ thống đóng mở bằng thiết bị cơ khí thay cho các phay bê tông hiện nay. Trước mắt là đầu tư 36/50 cống tiêu thường xuyên vận hành. Qua đó, đảm bảo hiệu quả ngăn mặn, giữ ngọt phục vụ nước sản xuất nông nghiệp cũng như đảm bảo an toàn quá trình vận hành trong mùa mưa bão. Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Ngãi khẩn trương triển khai thực hiện các chỉ đạo của tỉnh, kịp thời khắc phục, sửa chữa một số hạng mục của đập An Quang. Sau khi kiểm tra thực tế hiện trạng công trình, Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ngãi còn yêu cầu Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Quảng Ngãi khẩn trương triển khai thực hiện đầy đủ và kịp thời các chỉ đạo của tỉnh.

Trong đó có việc tổ chức khắc phục và sửa chữa một số hạng mục của công trình đã bị hư hỏng, xuống cấp đảm bảo đúng tiến độ. Phối hợp với chính quyền địa phương rà soát, đánh giá cụ thể mức độ hư hỏng cũng như những vấn đề phát sinh liên quan đến chất lượng công trình đập An Quang.

Chủ động tham mưu, đề xuất tỉnh giải pháp xử lý. Qua đó vừa phát huy hiệu quả công trình trong việc ngăn mặn, giữ ngọt, đảm bảo nước tưới phục vụ sản xuất nông nghiệp; vừa đảm bảo an toàn công trình trong quá trình vận hành, nhất là mùa mưa lũ.

Đáng chú ý, trước đó vào cuối năm 2024, tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức họp lấy ý kiến về nội dung Kế hoạch thực hiện Phương án phát triển mạng lưới thủy lợi, phòng chống thiên tai (PCTT) đến năm 2030 thuộc Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050;

Cần đẩy mạnh triển khai công tác giám sát hệ thống thuỷ lợi trên địa bàn Quảng Ngãi khi bước vào mùa mưa lũ.

Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường Quảng Ngãi, Kế hoạch thực hiện Phương án phát triển mạng lưới thủy lợi PCTT đến năm 2030 thuộc Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 có tổng nhu cầu vốn trên 7.300 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách trung ương, vốn đầu tư công trên 2.000 tỷ đồng; ngân sách tỉnh, vốn khác thuộc tỉnh gần 5.000 tỷ đồng; còn lại là ngân sách cấp huyện, xã,…

Đối với Kế hoạch thực hiện Phương án phát triển mạng lưới thủy lợi PCTT đến năm 2030 thuộc Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Lãnh đạo UBND tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu, Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phân loại thứ tự ưu tiên các danh mục dự án phải thực hiện trong giai đoạn đến, đảm bảo nguồn nước phục vụ phát triển các ngành kinh tế, đặc biệt là tại KKT Dung Quất, gắn với nâng cao hiệu quả công tác PCTT.

Lưu ý danh mục dự án ưu tiên đầu tư phải phù hợp với nguồn lực, đảm bảo đồng bộ với các chương trình, dự án của trung ương, của tỉnh đang và sẽ triển khai thực hiện. Trong giai đoạn tiếp theo, các sở, ngành và địa phương liên quan phối hợp chặt chẽ trong quá trình triển khai thực hiện các nội dung, kế hoạch, dự án thuộc lĩnh vực thủy lợi đảm bảo đúng trình tự thủ tục, đầu tư có trọng tâm trọng điểm nhằm phát huy hiệu quả cao nhất.

Chú trọng cải tạo, nâng cấp các công trình thủy lợi trước mùa mưa lũ thể hiện sự chủ động và quyết liệt của tỉnh Quảng Ngãi trong công tác PCTT. Không chỉ giúp đảm bảo an toàn cho hạ du, các công trình này còn giữ vai trò quan trọng trong việc phục vụ sản xuất nông nghiệp, cấp nước sinh hoạt và điều tiết dòng chảy trong mùa khô hạn.

Tuy nhiên, để công tác này đạt hiệu quả cao, địa phương cần tiếp tục rà soát, đánh giá kỹ hiện trạng từng công trình, ưu tiên sửa chữa các điểm xung yếu, huy động đa dạng nguồn lực từ ngân sách, xã hội hóa và các chương trình hỗ trợ của Trung ương.

Song song đó, công tác vận hành hồ chứa, kiểm tra an toàn đập, nâng cao năng lực ứng phó thiên tai tại chỗ cho cán bộ và người dân cũng cần được chú trọng, từ đó góp phần xây dựng nền nông nghiệp an toàn, chủ động, ứng phó linh hoạt trước thiên tai cho Quảng Ngãi trong những giai đoạn tiếp theo.

Minh Hải

Tin nổi bật