Tăng cường liên kết, nâng cao hiệu quả nuôi cá lồng trên sông, hồ

TMO - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Tuyên Quang cho biết, phát triển nuôi cá lồng trên sông, hồ chứa giúp chuyển đổi cơ cấu, góp phần phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn bền vững, xóa đói, giảm nghèo bền vững, qua đó góp phần thực hiện hiệu quả Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh. 

Tuyên Quang là địa phương có mạng lưới sông, suối khá dày đặc và phân bố tương đối đều tại các huyện, thành phố với trên 12.000 ha mặt nước có khả năng nuôi thủy sản, trong đó có trên 8.000 ha mặt nước hồ thủy điện. Đặc biệt, địa phương này còn có khu hệ cá trên sông phong phú và đa dạng, trong đó có các loài cá đặc sản có giá trị kinh tế cao như: Dầm xanh, Anh vũ, Chiên, Lăng, Bỗng... Hiện nay, toàn tỉnh có 2.255 lồng cá, trong đó trên hồ thủy điện 1.700 lồng, trên sông 555 lồng (trong đó số lồng nuôi cá đặc sản, cá chủ lực chiếm 50% tổng số lồng). Sản lượng thủy sản năm 2021 đạt 10.091 tấn, trong đó sản lượng cá đặc sản đạt 854 tấn.

Việc đẩy mạnh mở rộng diện tích nuôi cá lồng trên sông, hồ đang góp phần ổn định kinh tế cho người dân địa phương 

Công tác sản xuất giống thủy sản được chú trọng, đảm bảo phục vụ sản xuất, nhất là việc sản xuất giống thủy sản đặc sản. Năm 2021, Tuyên Quang sản xuất được trên 91 triệu con cá giống các loại, tăng  3,4% so năm 2020, trong đó các giống đặc sản là trên 75.000 con. Đáng chú ý, trên địa bàn đã hình thành, duy trì và phát triển các chuỗi liên kết sản xuất, gắn với chế biến, với đầu mối là các doanh nghiệp, hợp tác xã, trong đó có 5 doanh nghiệp, hợp tác xã và 7 tổ hợp tác nuôi trồng thủy sản lồng bè, với quy mô trên 700 lồng nuôi. 

Toàn tỉnh có 10 cơ sở nuôi trồng thủy sản được cấp chứng nhận VietGAP, 15 sản phẩm được công nhận, xếp hạng OCOP; có 2 cơ sở nuôi cá lồng được Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đưa vào danh sách địa chỉ xanh cung cấp thực phẩm sạch. Tỉnh Tuyên Quang phấn đấu đến năm 2025, có trên 2.700 lồng nuôi cá, với tổng sản lượng đạt trên 3.000 tấn cá/năm, trong đó, đặc biệt, chú trọng khuyến khích người dân tăng thể tích và tỷ lệ lồng nuôi các loài cá bản địa quý hiếm (rầm xanh, anh vũ, chiên, lăng chấm, bỗng…) và các loại cá có giá trị kinh tế cao (cá tầm, nheo Mỹ…) đang được thị trường ưa chuộng. 

Theo đánh giá của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết, những năm qua, nghề nuôi lồng, bè đã có những chuyển biến mạnh mẽ, góp phần giải quyết việc làm, nâng cao đời sống nhân dân và thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội tại các địa phương. Các hồ chứa có nguồn nước sạch, chưa có nhiều hoạt động nuôi trồng thủy sản, ít bị tác động bởi nước thải sinh hoạt, chất thải chăn nuôi, hóa chất nông nghiệp và chất thải, hóa chất của nhà máy công nghiệp nên thuận lợi cho nuôi trồng thủy sản. Nuôi cá trên hồ chứa tạo ra các sản phẩm sạch, chất lượng cao, được người tiêu dùng ưa thích và có giá bán trên thị trường cao hơn nuôi trong ao, bể từ 1,2 - 1,5 lần.

Nhiều hộ dân đầu tư nâng cao chất lượng lồng nuôi, giống cá, đảm bảo quy trình sản xuất. Ảnh: MN 

Tuy nhiên, nghề nuôi cá lồng bè còn những khó khăn, tồn tại trong công tác quy hoạch, tổ chức sản xuất. Việc áp dụng đúng quy trình kỹ thuật; chất lượng đầu vào con giống; vấn đề thức ăn và môi trường; việc liên kết mở rộng thị trường tiêu thụ... còn nhiều hạn chế. Do vậy, đòi hỏi các bộ, ban, ngành và các địa phương phải cùng nhau bàn bạc nhằm đưa ra các giải pháp phù hợp và hiệu quả để phát triển bền vững nghề nuôi cá lồng trên sông, hồ.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết, thời gian tới, tỉnh tiếp tục triển khai, khai thác và sử dụng có hiệu quả tiềm năng mặt nước hồ thủy lợi, thủy điện và các sông, suối trên địa bàn; duy trì số lượng lồng nuôi cá hiện có, dần hình thành và phát triển nghề nuôi cá lồng trên sông, hồ thủy điện theo hướng sản xuất hàng hóa.

Đồng thời khuyến khích các thành phần kinh tế, các nhà đầu tư trong và ngoài tỉnh đầu tư phát triển nuôi cá lồng theo tiêu chuẩn VietGAP với các loại lồng nuôi có kích thước lớn nhằm nâng cao năng suất, sản lượng, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng sản phẩm sạch, đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng; tăng diện tích nuôi và tỷ lệ lồng nuôi các loài cá bản địa quý hiếm có giá trị kinh tế cao; nuôi thâm canh, bán thâm canh đối với các loại cá thông thường.

Ngoài ra, để nghề cá lồng trên sông, hồ mang lại hiệu quả cao, nhiều ý kiến cho rằng, các đơn vị chức năng trên địa bàn tỉnh cần đẩy mạnh tập huấn cho nông dân quy trình nuôi cá lồng trên sông, hồ theo hướng VietGAP; đa dạng hóa các loại cá nuôi, hướng vào các đối tượng thủy sản nước ngọt có giá trị cao. Tăng cường xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, gắn với truy xuất nguồn gốc để tiêu thụ và quảng bá sản phẩm cho nhân dân. Khuyến khích liên kết sản xuất theo chuỗi giữa doanh nghiệp và người nuôi hoặc hình thành các hợp tác xã, tổ hợp tác tạo điều kiện về nguồn lực đầu tư nhằm phát triển nghề nuôi cá lồng theo hướng tập trung, tăng giá trị sản phẩm gắn với thị trường tiêu thụ.   

Minh Hòa