Quảng Trị xây dựng các tuyến kè chống sạt lở bờ sông, bờ biển

TMO - Giai đoạn từ năm 2020 -2023, tỉnh Quảng Trị đã huy động 748 tỷ đồng để đầu tư xây dựng hơn 60 km kè chống sạt lở dọc bờ sông, bờ biển kết hợp phục vụ nhu cầu giao thông dân sinh. Tuy nhiên, tình hình sạt lở bờ sông, bờ biển trên địa bàn vẫn diễn biến phức tạp, ngày càng nghiêm trọng.

Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Trị cho biết, theo thống kê, hàng năm trung bình dọc bờ sông trên địa bàn tỉnh có khoảng 35ha diện tích đất sản xuất bị cuốn trôi. Tổng diện tích đất sản xuất bị cuốn trôi giai đoạn từ năm 2010-2020 khoảng 350ha. Nhiều khu vực sạt lở ảnh hưởng trực tiếp và gây mất an toàn đến hệ thống hạ tầng cơ sở, trong đó có các tuyến đường giao thông, công trình đê điều và các công trình văn hóa khác.

Hiện tượng sạt lở hầu như phát triển liên tục hai bên bờ các sông chính, như hệ thống các sông Thạch Hãn, Bến Hải, Thác Ma - Ô Lâu. Tốc độ xói lở bờ nơi thấp nhất từ 1m đến 2m như ở sông Thác Ma – Ô Lâu, sông Nhùng; nơi xói lở bờ cao nhất từ 10m đến 15m như ở sông Thạch Hãn, sông Hiếu…Sạt lở bờ sông đã xâm thực sâu vào đất thổ cư và đất canh tác, một số nơi đã phải di dời nhà ở như các xã: Triệu Long, Triệu Giang (huyện Triệu Phong), Như Lệ (thị xã Quảng Trị)...

Sạt lở bờ sông Thạch Hãn kéo sập nhà người dân ở thôn Như Lệ. Ảnh: HT.

Trong đó, bờ sông Thạch Hãn - con sông lớn nhất tỉnh Quảng Trị, bị sạt lở nghiêm trọng nhất làm ảnh hưởng đến đời sống của hơn 5.000 hộ dân sinh sống dọc bờ sông này. Đặc biệt, bờ sông Thạch Hãn đoạn qua thị xã Quảng Trị và huyện Triệu Phong bị sạt lở với chiều dài 14,5km ảnh đến nhiều hộ dân và công trình, cần đến 750 tỷ đồng để xây dựng kè khắc phục. Tại huyện Cam Lộ, bờ sông Trúc Khê đoạn qua xã Thanh An bị sạt lở với chiều dài khoảng 500m. Tình trạng sạt lở bờ các sông: Thạch Hãn, Vĩnh Định, Ái Tử chảy qua địa bàn các xã Triệu Long, Triệu Giang, Triệu Tài, Triệu Hòa, Triệu Trung, Triệu Thành của huyện Triệu Phong rất nghiêm trọng. 

Ngoài ra, bờ biển Quảng Trị bị sạt lở, xâm thực mạnh khi vào mùa mưa bão từ tháng 9 - 12 hằng năm. Sạt lở kè biển, bờ biển diễn ra nhiều năm qua ở các xã: Vĩnh Thái, huyện Vĩnh Linh; Triệu Vân, Triệu Lăng, huyện Triệu Long. Xâm thực biển diễn ra ngày càng nghiêm trọng dọc bờ biển các xã: Trung Giang, Gio Hải huyện Gio Linh với chiều dài hàng nghìn mét.

Để ứng phó với xói lở bờ biển, tỉnh ưu tiên dành nguồn lực đầu tư xây dựng kè và chỉnh trang bãi tắm, vừa đảm bảo an toàn cho người dân vừa khai thác tiềm năng du lịch biển. Bờ biển qua xã Gio Hải, huyện Gio Linh dài khoảng gần 6 km. Sát mép biển là rừng phi lao phòng hộ nhiều năm tuổi. Sau cánh rừng này là đường quốc phòng ven biển rồi đến khu dân cư. Bờ biển Gio Hải những năm qua bị xói lở nghiêm trọng, nhất là vào mùa mưa bão từ tháng 9 - 12 hằng năm. Điển hình đợt mưa lũ lịch sử tháng 10/2020, bờ biển qua địa phương này bị xói lở ăn sâu vào đất liền gần 20m, khiến nhiều nhà dân và hàng quán, bờ kè, rừng phi lao bị cuốn trôi ra biển.

Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Trị cho biết, những năm qua, UBND tỉnh Quảng Trị đã chú trọng thực hiện một số giải pháp để ứng phó, khắc phục và giảm thiểu thiệt hại. Trong đó, đã huy động nguồn lực đầu tư xây dựng và đã có kế hoạch đầu tư xây dựng 60.146 km kè chống sạt lở dọc bờ sông, bờ biển, kết hợp phục vụ nhu cầu giao thông dân sinh, cải tạo môi sinh, môi trường tại địa phương với tổng kinh phí ước tính hơn 748,037 tỷ đồng; trồng cây chắn sóng bảo vệ bờ với diện tích hơn 70ha; nạo vét, khơi thông dòng chảy tại một số trục tiêu thuộc các sông bị bồi lấp. 

Thi công kè chống xói lở bờ biển tại xã Gio Hải. Ảnh: NL.

Thời gian tới, tỉnh Quảng Trị tiếp tục phân bổ nguồn lực thực hiện Dự án: Kè chống xói lở khẩn cấp bờ biển Gio Hải - Cửa Việt dài gần 3 km, tổng vốn đầu tư 160 tỷ đồng, thực hiện từ năm 2024 - 2025. Trong đó, dự án đi qua Thôn 6, xã Gio Hải dài 800m, vốn đầu tư 39 tỷ đồng. Đến giữa tháng 5/2024, khối lượng thi công qua địa phương này đạt 50%. Nhà thầu đang đẩy nhanh thi công để hoàn thành dự án vào Quý 1/2025. Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng tỉnh Quảng Trị cho biết, dự án có mục tiêu chính là chống xói lở bờ biển, bảo vệ nhà cửa, công trình và rừng phi lao phòng hộ. Ngoài ra dự án hoàn thành giúp cải thiện vệ sinh môi trường, cát ở bãi biển được san bằng tạo thành bãi tắm sạch đẹp thu hút khách du lịch, qua đó tạo sinh kế cho người dân.

Năm 2024, tỉnh dự kiến hoàn thành Dự án: Phát triển cơ sở hạ tầng du lịch, hỗ trợ cho tăng trưởng toàn diện khu vực Tiểu vùng sông Mê Kông mở rộng giai đoạn 2. Dự án có vốn đầu tư gần 260 tỷ đồng xây dựng nhiều hạng mục. Trong đó, trọng tâm là cải thiện hai bãi tắm Trung Giang và Gio Hải, huyện Gio Linh với các hạng mục như: Kè chắn sóng, đường nội bộ, hệ thống thoát nước, quảng trường; xây dựng cầu cảng du lịch Cửa Việt phục tàu đưa khách ra đảo Cồn Cỏ. Tỉnh chú trọng đầu tư phục hồi bãi biển Cửa Tùng; xây dựng kè chống xói lở bờ biển Vĩnh Thái, Kim Thạch, huyện Vĩnh Linh.

Cùng với việc phân bổ nguồn lực cho các dự án kè chống sạt lở, UBND tỉnh đề nghị UBND cấp huyện, chính quyền cơ sở thường xuyên tổ chức kiểm tra, rà soát hiện trạng sạt lở; xây dựng, cập nhật phương án ứng phó với thiên tai, sạt lở phù hợp với từng địa bàn. Triển khai các biện pháp đảm bảo an toàn để chủ động xử lý các tình huống khẩn cấp. Chủ động cân đối, bố trí ngân sách địa phương hằng năm để kịp thời tu bổ, gia cố, xử lý sạt lở tại các khu vực còn lại nhằm hạn chế việc lan rộng quy mô sạt lở.

Đặc biệt, đề nghị các cơ quan chức năng cần nghiên cứu, đánh giá tác động môi trường một cách khách quan trong việc cấp phép mỏ khai thác cát sỏi ở lòng sông, đồng thời tăng cường kiểm tra, xử lý tình trạng khai thác cát sỏi trái phép để hạn chế sạt lở hai bên các con sông trên địa bàn tỉnh.

Theo Sở NN&PTNT tỉnh Quảng Trị, tổng chiều dài sạt lở bờ sông, bờ biển trên địa bàn tỉnh chưa được khắc phục, xử lý là hơn 133 km gồm: 62,5 km sạt lở đặc biệt nguy hiểm, gần 73 km sạt lở nguy hiểm, còn lại là sạt lở bình thường. Tỉnh đã đề xuất Bộ NN&PTNT thôn xem xét, báo cáo với Thủ tướng Chính phủ hỗ trợ 1.214 tỷ đồng để đầu tư 62,5 km kè chống sạt lở bờ sông, bờ biển tại các khu vực sạt lở đặc biệt nguy hiểm. Nguyên nhân sạt lở bờ sông, bờ biển ngày càng nghiêm trọng là do tác động của biến đổi khí hậu, thiên tai diễn ra ngày càng cực đoan.  

Thanh Tuyền