Quảng Trị: Khẩn trương khắc phục tình trạng bờ biển bị xâm thực, sạt lở nghiêm trọng

TMO - Bờ biển Quảng Trị đang chịu tác động nặng nề của sóng lớn và triều cường, nhiều đoạn bị xâm thực sâu hàng chục mét, đe dọa trực tiếp khu dân cư và tuyến đê phòng hộ. Trước tình hình này, tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo các địa phương ven biển huy động nhân lực, vật tư, khẩn trương gia cố, khắc phục sạt lở để hạn chế thiệt hại.

Năm 2025, bão lũ xuất hiện với tần suất lớn, sự xâm thực của biển vào đất liền ngày càng sâu, uy hiếp cơ sở hạ tầng, đời sống người dân ven biển tỉnh Quảng Trị. Đáng chú ý, thời gian gần đây, nhiều khu vực ven biển Quảng Trị như xã Bắc Trạch, phường Bắc Gianh… liên tiếp xảy ra tình trạng xâm thực, sạt lở nghiêm trọng do triều cường và sóng lớn, khiến hàng trăm mét bờ biển bị cuốn trôi, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sản xuất của người dân.

Nhiều tuyến đê kè, công trình hạ tầng ven biển bị hư hỏng nặng, một số hộ dân phải di dời khẩn cấp để đảm bảo an toàn. Trước tình hình đó, UBND tỉnh Quảng Trị đã chỉ đạo các địa phương huy động lực lượng tại chỗ, phối hợp với bộ đội, công an, dân quân tiến hành gia cố, dựng rọ đá, kè tạm, đồng thời khảo sát hiện trường để đề xuất phương án xử lý lâu dài.

Các cơ quan chuyên môn cũng đang nghiên cứu các giải pháp công trình và phi công trình nhằm bảo vệ bờ biển, thích ứng với biến đổi khí hậu. Việc khẩn trương khắc phục sạt lở không chỉ giúp bảo vệ tài sản và tính mạng người dân mà còn góp phần ổn định sinh kế, đảm bảo an ninh vùng ven biển trước những diễn biến thời tiết ngày càng cực đoan.

Tình trạng sạt lở bờ biển tại Quảng Trị hiện vẫn diễn biến phức tạp, cụ thể, tại bờ nam cửa biển sông Gianh, đoạn qua thôn Thanh Xuân (xã Bắc Trạch), sóng biển liên tục xâm thực, gây sạt lở sâu vào đất liền, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và sản xuất của người dân địa phương. Đáng lo ngại, tình trạng sạt lở đang đe dọa đền thờ Ngư Ông - công trình gắn bó mật thiết với đời sống tâm linh của ngư dân. Theo chia sẻ của người dân thôn Thanh Xuân, trước đây, từ sân đền Ngư Ông ra đến mép nước biển cách khoảng 200m, nhưng sau nhiều đợt bão, sóng lớn và triều cường đã cuốn trôi hầu hết phần cát, sạt lở ăn sâu vào trong, khiến ngôi đền nay chỉ còn cách mép sóng vài bước chân.

Tình trạng sạt lở bờ biển tại Quảng Trị đang diễn biến phức tạp. (Ảnh: NL). 

Bên cạnh đó, kè đá bị sóng đánh nứt toác, cát bị xói mòn mạnh, phạm vi sạt lở ngày càng mở rộng. Toàn thôn hiện có khoảng 450 hộ dân với gần 1.800 nhân khẩu nằm trong khu vực bị uy hiếp. Trước nguy cơ này, người dân và chính quyền địa phương chỉ có thể khắc phục tạm thời bằng cách đổ đá hộc gia cố để hạn chế sạt lở.

Tuy nhiên, giải pháp này không đủ khả năng chống chọi lâu dài trước sóng biển và triều cường mỗi khi bão đến. Theo thống kê, toàn xã Bắc Trạch có khoảng 7 km bờ biển bị sạt lở, trong đó gần 1km khu vực trước đền Ngư Ông đang ở mức báo động.

Ở phía Bắc cửa biển sông Gianh, tình trạng sạt lở diễn ra nghiêm trọng dọc bờ biển phường Bắc Gianh (Quảng Trị), nhiều nơi ăn sâu vào đất liền từ 20-30m, uy hiếp trực tiếp tuyến đường ven biển và các tuyến đường dân sinh. Lãnh đạo UBND xã Bắc Trạch cho biết, trước tình hình cấp bách, xã Bắc Trạch đã đề xuất tỉnh Quảng Trị đầu tư xây dựng tuyến kè kiên cố dài 1 km bảo vệ khu vực đền thờ Ngư Ông.

Đề xuất này đã được UBND tỉnh Quảng Trị thống nhất, đưa vào Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030, với tổng mức đầu tư 160 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Trung ương. Người dân mong muốn Nhà nước quan tâm, sớm bố trí nguồn vốn để triển khai dự án, giúp ổn định đời sống và sản xuất lâu dài.

Thực tế hiện nay, do ảnh hưởng của bão số 10, sóng lớn đã đánh mạnh vào mép đường dân sinh; nếu tiếp tục xuất hiện bão mạnh, tuyến đường này có thể bị hư hỏng nặng, gây gián đoạn giao thông. Trong trường hợp không có phương án duy tu, gia cố hoặc xây dựng tuyến kè bảo vệ, nguy cơ sạt lở sẽ tiếp tục lan rộng, ảnh hưởng đến dự án đường ven biển đang triển khai trên địa bàn. Lãnh đạo UBND phường Bắc Gianh, cho biết, từ đầu năm 2025 đến nay, thời tiết diễn biến cực đoan, bão xuất hiện với tần suất cao khiến tình trạng xâm thực ngày càng nghiêm trọng.

Mặc dù trước đó, vào năm 2024, được sự quan tâm của Chính phủ, các bộ, ngành Trung ương đã bố trí 100 tỷ đồng để đầu tư xây dựng sửa chữa 450m tuyến kè cũ và làm mới 1.395m tuyến kè biển phường Quảng Phúc, thị xã Ba Đồn cũ, nay là phường Bắc Gianh, tỉnh Quảng Trị. Công trình đã được thi công hoàn thành và bàn giao đưa vào sử dụng đã phát huy cao hiệu quả đầu tư, trải qua mùa mưa lũ chính vụ năm 2024 và 3 cơn bão trong năm 2025 vẫn đảm bảo an toàn.

Tuy nhiên do kinh phí có hạn nên vẫn còn khoảng 4,5km tuyến kè biển thực sự cấp bách chưa được đầu tư kiên cố,  xuất hiện tình trạng xâm thực, sạt lở nhiều vị trí. Sạt lở đang đe dọa các công trình hạ tầng thiết yếu dọc bờ biển, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và tài sản của người dân.

Chính quyền và người dân các địa phương vùng gần bờ biển đã triển khai các biện pháp khắc phục sạt lở tạm thời. (Ảnh: PĐ). 

Chính quyền phường đã kiến nghị UBND tỉnh sớm triển khai biện pháp ứng phó khẩn cấp và đầu tư xây dựng tuyến kè bảo vệ bờ biển nhằm bảo đảm an toàn cho nhân dân và ổn định lâu dài khu vực ven biển Bắc Gianh.

Bên cạnh đó, ngành Nông nghiệp và Môi trường cũng đã cùng với các ngành, địa phương kiểm tra, lên kế hoạch tổng thể để nghiên cứu đầu tư theo thứ tự ưu tiên, tuy nhiên do nguồn lực hạn chế, trong khi để giải quyết vấn đề này cần rất nhiều nguồn lực.

trước đó, UBND tỉnh Quảng Trị ban hành Quyết định số 2302/QĐ-UBND phê duyệt đề án “Ứng phó tình hình sạt lở bờ sông, bờ biển thích ứng với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2018-2020, định hướng đến năm 2030”.

Mục tiêu nhằm tạo cơ sở pháp lý để triển khai thực hiện việc xử lý sạt lở bờ sông, bờ biển đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của tỉnh Quảng Trị giai đoạn 2018 - 2020 và định hướng đến năm 2030.

Trong đó, tập trung nghiên cứu, điều tra, đánh giá thực trạng; phân tích nguyên nhân, lựa chọn các giải pháp cụ thể cho từng giai đoạn, từng khu vực đảm bảo tính khả thi, đồng bộ và bền vững nhằm xử lý triệt để, hiệu quả đối với tình hình sạt lở bờ sông, bờ biển trên địa bàn tỉnh nhằm giảm thiểu tối đa thiệt hại và ổn định đời sống nhân dân lâu dài trước tình hình biến đổi khí hậu (BĐKH) đang diễn ra ngày càng phức tạp;

Nâng cao ý thức, trách nhiệm và tạo sự thống nhất cao giữa các cấp, các ngành trong công tác quản lý và triển khai thực hiện ứng phó sạt lở bờ sông bờ biển; chủ động lồng ghép công tác ứng phó sạt lở với quy hoạch phát triển kinh tế xã hội…

Việc khẩn trương triển khai các biện pháp ứng phó, gia cố tạm thời các vị trí sạt lở chỉ là giải pháp trước mắt. Về lâu dài, tỉnh Quảng Trị cần đẩy mạnh đầu tư các công trình kè kiên cố, kết hợp trồng rừng ngập mặn nhằm tạo “lá chắn xanh” bảo vệ tự nhiên.

Đồng thời, công tác quy hoạch dân cư ven biển cần được rà soát lại, hạn chế xây dựng ở khu vực có nguy cơ cao, nâng cao năng lực dự báo, cảnh báo và tuyên truyền để người dân chủ động phòng tránh; từ đó hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, thích ứng linh hoạt với thiên tai, bảo vệ vững chắc vùng bờ sông, bờ biển trên địa bàn tỉnh Quảng Trị.

Hương Mai