Phát triển phương tiện vận tải sử dụng nhiên liệu sạch

TMO - Thời gian tới, Bắc Giang nâng cao hiệu quả sử dụng năng lượng, đẩy mạnh chuyển đổi sử dụng điện, năng lượng xanh đối với các lĩnh vực thuộc ngành Giao thông vận tải đã sẵn sàng về mặt công nghệ, thể chế, nguồn lực nhằm thực hiện mức cam kết trong Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) và mục tiêu giảm phát thải khí mê-tan của Việt Nam. 

Thực hiện Quyết định số 876/QĐ-TTg ngày 22/7/2022 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình hành động chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành giao thông vận tải, tỉnh Bắc Giang thực hiện phát triển phương tiện vận tải sử dụng nhiên liệu sạch. 

Cùng với các địa phương khác trên cả nước, Bắc Giang xác định chuyển đổi năng lượng xanh là nhiệm vụ cơ bản và quan trọng nhất trong quá trình thực hiện mục tiêu tăng trưởng xanh. Đồng thời yêu cầu chuyển đổi năng lượng xanh trong ngành Giao thông vận tải (GTVT) cần dựa trên nền tảng chuyển đổi công nghệ mạnh mẽ, dựa vào thể chế và quản trị hiện đại, khoa học và công nghệ tiên tiến, nguồn nhân lực chất lượng cao. 

Với mục tiêu phát triển hệ thống GTVT xanh hướng tới mục tiêu phát thải ròng khí nhà kính về “0” vào năm 2050, Kế hoạch xác định ba nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm cần thực hiện. Đó là tập trung mọi nguồn lực đầu tư xây dựng hạ tầng giao thông đường bộ, đường sắt, đường thủy nội địa theo quy hoạch đến năm 2030, tầm nhìn 2050; Phát triển phương tiện vận tải sử dụng nhiên liệu sạch; Xây dựng cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển phương tiện vận tải sử dụng nhiên liệu sạch.

Tỉnh Bắc Giang đang từng bước nâng cao chất lượng hạ tầng giao thông, đồng thời thực hiện nhiệm vụ huyển đổi năng lượng xanh đối với hoạt động GTVT trên địa bàn. 

Theo đó, đối với phương tiện vận tải đường bộ: Phát triển phương tiện bảo đảm tiêu chuẩn quốc gia, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia và thân thiện với môi trường; phương tiện đầu tư mới phải đáp ứng tiêu chuẩn mức Euro 4 và đến năm 2025 đạt mức Euro 5; đến năm 2030, tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật môi trường đạt mức tiên tiến trong khu vực. Cụ thể: Giai đoạn 2022 – 2030: Thúc đẩy chuyển đổi sử dụng các loại phương tiện giao thông cơ giới đường bộ sử dụng điện; mở rộng phối trộn, sử dụng 100% xăng E5 đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ. Phát triển hạ tầng sạc điện đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp. Khuyến khích các bến xe, trạm dừng nghỉ xây dựng mới và hiện hữu chuyển đổi theo tiêu chí xanh.

Giai đoạn 2031 – 2050, đến năm 2040: Từng bước hạn chế tiến tới dừng sử dụng xe ô tô, xe mô tô, xe gắn máy dùng nhiên liệu hóa thạch để sử dụng trên địa bàn tỉnh. Đến năm 2050: Có 100% phương tiện giao thông cơ giới đường bộ, xe máy thi công tham gia giao thông chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh, toàn bộ các bến xe, trạm dừng nghỉ đạt tiêu chí xanh; chuyển đổi toàn bộ máy móc, trang thiết bị xếp, dỡ sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Hoàn thiện hạ tầng sạc điện, cung cấp năng lượng xanh trên phạm vi toàn tỉnh đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp.

Địa phương này sẽ phát triển phương tiện vận tải khách công cộng sử dụng nhiên liệu sạch: Khuyến khích việc đầu tư các phương tiện xe buýt sử dụng nhiên liệu giảm ô nhiễm môi trường (như khí nén tự nhiên CNG) đặc biệt là xe buýt chạy bằng điện. Đến năm 2025 cần đầu tư mới tổng số khoảng 300 phương tiện (đầu tư cho tuyến mới 258 xe; thay thế phương tiện cũ 42 xe) loại B 40 (23 ghế ngồi và 17 chỗ đứng), trong đó: có ít nhất 10% xe buýt chạy bằng điện (khoảng 30 xe) và 30% sử dụng nhiên liệu khí nén tự nhiên CNG (khoảng 90 xe).

Cụ thể, giai đoạn 2022-2030, đầu tư thêm khoảng 100 xe buýt mới, thay thế 12 xe buýt hiện có do hết niên hạn sử dụng; thí điểm sử dụng xe buýt nhiên liệu sạch (khí nén tự nhiên CNG) và xe buýt chạy bằng điện trên một số tuyến phục vụ du lịch và tuyến buýt đến các KCN trên địa bàn tỉnh. Phấn đấu tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng đạt 5%. Giai đoạn 2030-2040, đầu tư thêm khoảng 200 xe buýt mới, thay thế toàn bộ số xe buýt hiện có; đưa vào sử dụng khoảng 30 xe chạy bằng điện, 90 xe chạy bằng nhiên liệu khí nén tự nhiên CNG. Tỷ lệ phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh đạt tối thiểu 50%; 100% xe taxi thay thế, đầu tư mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Đến năm 2050: 100% xe buýt, xe taxi sử dụng điện, năng lượng xanh. Phấn đấu tỷ lệ đảm nhận của vận tải hành khách công cộng đạt 10%.

Địa phương này khuyến khích việc đầu tư các phương tiện xe buýt sử dụng nhiên liệu giảm ô nhiễm môi trường (như khí nén tự nhiên CNG) đặc biệt là xe buýt chạy bằng điện trong giai đoạn 2022-2030. 

Đối với phương tiện vận tải đường sắt, giai đoạn 2022 – 2030: Xây dựng kế hoạch và đầu tư theo lộ trình thay thế phương tiện đường sắt cũ hết niên hạn bằng loại phương tiện có thể chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh; khuyến khích chuyển đổi trang thiết bị bốc, xếp tại các nhà ga sang thiết bị sử dụng điện, năng lượng xanh. Giai đoạn 2031 – 2050: Từng bước đầu tư mới và chuyển đổi phương tiện đường sắt sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh.

Đến năm 2050: Chuyển đổi 100% đầu máy, toa xe đường sắt sử dụng điện, năng lượng xanh; chuyển đổi 100% trang thiết bị sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh tại các nhà ga Cải tạo, nâng cấp hạ tầng các tuyến đường sắt hiện hữu đáp ứng hoàn toàn việc chuyển đổi sang phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh. Tiếp tục đầu tư xây dựng các tuyến đường sắt mới theo định hướng điện khí hóa, sử dụng năng lượng xanh.

Với phương tiện vận tải thủy nội địa, tỉnh định hướng, khuyến khích các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động kinh doanh vận tải đường thủy theo hướng đầu tư có quy mô lớn, phương tiện vận chuyển, xếp dỡ hiện đại, quản lý hoạt động chuyên nghiệp, đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Khuyết khích phát triển các cơ sở đóng mới, sửa chữa phương tiện thủy nội địa theo quy mô sản xuất công nghiệp, sản xuất các phương tiện thủy nội địa sử dụng nhiên liệu sạch.

Giai đoạn 2022-2030: Khuyến khích đầu tư đóng mới, nhập khẩu, chuyển đổi phương tiện thủy nội địa sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng dụng điện, năng lượng xanh. Áp dụng tiêu chí cảng xanh, tuyến vận tải xanh làm cơ sở xây dựng cơ chế, chính sách khuyến khích đầu tư mới cảng thủy nội địa xanh trên địa bàn tỉnh. Giai đoạn 2031 -2050: Tiếp tục khuyến khích đầu tư đóng mới, nhập khẩu, chuyển đổi phương tiện thủy nội địa sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Khuyến khích hoạt động đầu tư mới cảng thủy nội địa theo hướng phát triển xanh.

Từ năm 2040, địa phương này phấn đấu có 100% phương tiện thủy nội địa đóng mới sử dụng điện, năng lượng xanh. Có 100% cảng thủy nội địa xây dựng mới áp dụng tiêu chí cảng xanh; khuyến khích cảng, bến thủy nội địa đang hoạt động chuyển dịch áp dụng tiêu chí cảng xanh. Đến năm 2050: Có 100% phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh. Có 100% trang thiết bị tại các cảng, bến thủy nội địa chuyển đổi sang sử dụng điện, năng lượng xanh.

UBND tỉnh giao Sở GTVT hướng dẫn áp dụng giới hạn định mức tiêu thụ nhiên liệu đối với phương tiện giao thông cơ giới đường bộ theo lộ trình, hướng tới giảm tối đa mức tiêu thụ nhiên liệu và phát thải khí nhà kính; tổ chức khoa học, hợp lý giữa các phương thức vận tải, thúc đẩy chuyển đổi phương thức đường bộ sang các loại hình khác; nâng cao thị phần vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt, từng bước giảm thiểu sử dụng phương tiện cá nhân.

Sở Khoa học và Công nghệ tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh tỉnh ưu tiên đặt hàng các nhiệm vụ khoa học và công nghệ sau: Nghiên cứu, phát triển, ứng dụng và chuyển giao công nghệ, thiết bị, phương tiện sử dụng điện, năng lượng xanh, kết cấu hạ tầng xanh, giảm phát thải khí nhà kính, cung ứng năng lượng xanh phù hợp với định hướng, quy hoạch của tỉnh; nghiên cứu ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số, trí tuệ nhân tạo, giao thông thông minh trong quản lý, điều hành các lĩnh vực trong ngành giao thông vận tải.

UBND các huyện, thành phố căn cứ chức năng, nhiệm vụ chủ trì, phối hợp các cơ quan liên quan tổ chức triển khai thực hiện Chương trình hành động chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí các-bon và khí mê-tan của ngành Giao thông vận tải trên địa bàn; đề xuất đầu tư phát triển hệ thống giao thông vận tải công cộng sử dụng điện, năng lượng xanh tại địa phương.

Thu Minh