Phát huy vai trò của cộng đồng trong quản lý rủi ro thiên tai

TMO - Trước diễn biến bất thường của thiên tai trên địa bàn, thời gian tới tỉnh Lạng Sơn chú trọng đến nhiệm vụ nâng cao nhận thức về thiên tai, năng lực ứng phó thiên tai cho đội ngũ làm công tác phòng, chống thiên tai, cán bộ chính quyền cơ sở và người dân vùng thường xuyên chịu tác động của thiên tai, góp phần xây dựng cộng đồng cấp huyện, xã an toàn trước thiên tai, có khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.

Lạng Sơn là tỉnh chịu nhiều tác động của bão lũ, thời tiết cực đoan diễn ra ngày càng khốc liệt, cường độ mạnh. Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh thường xuất hiện các loại hình thiên tai như: rét đậm, rét hại, băng giá, mưa lớn… gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản và hoạt động sản xuất của người dân. Cùng với việc triển khai đồng bộ các giải pháp, tỉnh Lạng Sơn chú trọng đến việc nâng cao nhận thức và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng.

Theo kế hoạch, địa phương này đặt mục tiêu đến năm 2025, 100% các văn bản của Trung ương về cơ chế, chính sách liên quan tới hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng được triển khai, cụ thể hóa để áp dụng  thực hiện. Người dân ở các khu vực thường xuyên xảy ra thiên tai như mưa lớn, lũ, lũ quét, ngập lụt, sạt lở đất... được phổ biến kiến thức, kỹ năng phòng, tránh, ứng phó thiên tai.

Đến năm 2030, 100% cán bộ, công chức, viên chức, cá nhân khi tham gia bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh thuộc đối tượng 4 và đối tượng là cá nhân tiêu biểu, người có uy tín trong cộng đồng dân cư được phổ biến về nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng trong phòng, chống thiên tai.

Bên cạnh đó, 100% người dân ở các xã thường xuyên xảy ra bão, lũ quét, sạt lở đất, lũ, ngập lụt, hạn hán và ít nhất 50% người dân ở các khu vực khác được phổ biến kiến thức về thiên tai và kỹ năng phòng tránh thiên tai, nhất là các loại hình thiên tai thường xuyên xảy ra trên địa bàn. Đưa nội dung phòng tránh giảm nhẹ rủi ro thiên tai vào giảng dạy ở các bậc đào tạo phổ thông theo hướng dẫn, chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Các xã, phường, thị trấn xây dựng và phê duyệt kế hoạch phòng, chống thiên tai phải có sự tham gia của cộng đồng, phấn đấu 100% hộ gia đình được tiếp nhận đầy đủ thông tin về thiên tai và thông tin chỉ đạo phòng, tránh thiên tai.

Tỉnh Lạng Sơn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, vai trò của cộng đồng trong phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai. 

Để thực hiện đạt các mục tiêu trên, tỉnh Lạng Sơn xác định tập trung thực hiện các nhóm giải pháp chủ yếu như: Hoàn thiện cơ chế, chính sách, tài liệu hướng dẫn tổ chức thực hiện nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng; Nâng cao năng lực cho lực lượng làm công tác phòng, chống thiên tai, cán bộ chính quyền các cấp về quản lý, triển khai các hoạt động nâng cao nhận thức cộng đồng và quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng: Tăng cường tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức; tăng cường năng lực, kỹ năng cho cộng đồng về giảm nhẹ rủi ro thiên tai…

Thực hiện Chiến lược  Quốc gia phòng, chống thiên tai đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 trên địa bàn, tỉnh Lạng Sơn đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030  giảm thiệt hại thấp nhất do thiên tai gây ra, trong đó tập trung bảo đảm an toàn tính mạng cho người dân khi có thiên tai mưa, lũ, giảm 50% thiệt hại về người do lũ quét, sạt lở đất so với giai đoạn 2011 - 2020. Phấn đấu 100% cơ quan chính quyền các cấp, tổ chức và hộ gia đình được tiếp nhận đầy đủ thông tin và hiểu biết kỹ năng phòng tránh thiên tai; lực lượng làm công tác phòng, chống thiên tai được đào tạo, tập huấn, trang bị đầy đủ kiến thức và trang thiết bị cần thiết. Nâng cao năng lực phòng, chống thiên tai và cứu hộ cứu nạn; 100% tổ chức, hộ gia đình, cá nhân đảm bảo các yêu cầu theo phương châm “4 tại chỗ”.

Cơ sở dữ liệu phục vụ chỉ đạo điều hành phòng, chống thiên tai được hình thành theo hướng đồng bộ, liên thông, theo thời gian thực; 100% cơ quan chỉ đạo điều hành phòng chống thiên tai cấp quốc gia, cấp vùng, cấp tỉnh hoàn thiện cơ sở dữ liệu phòng chống thiên tai; 100% khu vực trọng điểm, xung yếu phòng chống thiên tai được lắp đặt hệ thống theo dõi, giám sát. Người dân được bảo đảm an toàn trước thiên tai, nhất là bão, lũ, sạt lở đất, lũ quét. Khả năng chống chịu của cơ sở hạ tầng, công trình phòng chống thiên tai, nhất là hệ thống hồ đập được nâng cao, đảm bảo an toàn trước thiên tai theo mức thiết kế, không làm gia tăng nguy cơ rủi ro thiên tai.

Địa phương này chú trọng đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dân, hạn chế thiệt hại do thiên tai trên địa bàn tỉnh.   

Kế hoạch hành động ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 của tỉnh Lạng Sơn với mục tiêu chung là tăng cường ứng phó với biến đổi khí hậu cho tỉnh, phòng tránh và giảm thiểu những hiểm hoạ do thiên tai, bảo vệ cuộc sống của nhân dân. Kế hoạch hành động thể hiện rõ danh mục 3 nhiệm vụ với 21 dự án ưu tiên ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Giai đoạn 2021 - 2025 các Sở, ngành và UBND các huyện, thành phố xây dựng và thực hiện kế hoạch ứng phó với biến đổi khí hậu cho ngành, lĩnh vực của mình; kiện toàn ban chỉ đạo ứng phó với biến đổi khí hậu; tuyên truyền chính sách, pháp luật về biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai, nâng cao năng lực ứng phó với biến đổi khí hậu của các ngành, các cấp; xây dựng hệ thống thông tin, dữ liệu về tài nguyên môi trường, biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh.

Giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 tiếp tục công tác rà soát, kiến nghị hoàn thiện các cơ chế, tài liệu kỹ thuật để đào tạo, tập huấn về biến đổi khí hậu; xây dựng hệ thống giám sát biến đổi khí hậu cho tỉnh; đánh giá mức độ rủi ro và tính dễ bị tổn thương, xác định nhu cầu tăng cường năng lực thích ứng và các giải pháp cho các tổn thất và thiệt hại do biến đổi khí hậu; xây dựng các chương trình, dự án liên quan đến biến đổi khí hậu cho từng ngành, từng lĩnh vực cụ thể, góp phần vào thực hiện ứng phó với biến đổi khí hậu hiệu quả. 

Thu Trang