Nghệ An: Siết chặt quản lý, bảo vệ tài nguyên nước

TMO - Để đáp ứng nhu cầu sử dụng nước cho sản xuất và đời sống, tỉnh Nghệ An triển khai các biện pháp siết chặt quản lý, kiểm soát khai thác và tăng cường bảo vệ tài nguyên nước, hướng tới bảo đảm an ninh nguồn nước và phát triển kinh tế, xã hội bền vững.

Tài nguyên nước giữ vai trò đặc biệt quan trọng đối với phát triển kinh tế – xã hội, bảo đảm sinh kế và môi trường sống của người dân Nghệ An. Tuy nhiên, trước tác động của biến đổi khí hậu, gia tăng nhu cầu sử dụng nước cho sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, đô thị và sinh hoạt, nguồn tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh đang chịu nhiều sức ép.

Một số khu vực có nguy cơ suy giảm mực nước, ô nhiễm nguồn nước mặt và nước dưới đất, trong khi công tác khai thác, sử dụng nước ở một số nơi còn thiếu bền vững. Nhận thức rõ những thách thức này, Nghệ An đã và đang tập trung siết chặt công tác quản lý nhà nước về tài nguyên nước, tăng cường thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác, xả thải, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong bảo vệ nguồn nước.

Bên cạnh đó, tỉnh chú trọng hoàn thiện quy hoạch tài nguyên nước, khuyến khích sử dụng tiết kiệm, hiệu quả và áp dụng các giải pháp công nghệ nhằm bảo vệ, phục hồi các dòng sông, hồ chứa, tầng chứa nước dưới đất, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, tình trạng ô nhiễm môi trường, đặc biệt là ô nhiễm nguồn nước tại Nghệ An đang có xu hướng gia tăng.

Tỉnh Nghệ An xử lý nghiêm những trường hợp gây ô nhiễm nguồn nước. (Ảnh: VT). 

Các hành vi xả thải không đúng quy định, lấn chiếm kênh mương, đổ bỏ chất thải sinh hoạt và xây dựng, khai thác cát trái phép… đã và đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng nguồn nước cũng như môi trường sống của người dân. Trước thực trạng đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường Nghệ An đã ban hành văn bản chỉ đạo các địa phương triển khai cao điểm tổng dọn vệ sinh, chỉnh trang môi trường, xử lý triệt để các tác nhân gây ô nhiễm, lấy tiêu chí “Sống - Xanh - Sạch” làm mục tiêu xuyên suốt trong công tác bảo vệ môi trường và an ninh nguồn nước.

Theo chỉ đạo, UBND các xã, phường tổ chức ra quân đồng loạt tại các khu dân cư, thôn, bản với sự tham gia của cán bộ, đảng viên, đoàn thể và người dân. Trọng tâm là tổng vệ sinh khu vực công cộng; thu gom rác thải tại sông, suối, ao hồ, kênh mương và các bãi rác tự phát; khơi thông dòng chảy; thu gom bao bì, chai lọ thuốc bảo vệ thực vật tại đồng ruộng, trang trại.

Đồng thời, các địa phương tiến hành rà soát, xác định rõ các nguồn thải gây nguy hại để có biện pháp xử lý tận gốc. Cùng với đó, các hộ dân và cơ sở sản xuất được vận động thường xuyên vệ sinh khu vực sinh hoạt, chuồng trại, nhà xưởng, kho bãi nhằm hạn chế tối đa nguy cơ phát sinh ô nhiễm.

Những công trình vệ sinh xả thải trực tiếp ra môi trường gây mùi hôi, ô nhiễm cũng được kiểm tra, yêu cầu sửa chữa, khắc phục kịp thời. Các hành vi xả thải không đúng quy định, lấn chiếm kênh mương, đổ bỏ chất thải sinh hoạt và xây dựng, khai thác cát trái phép... đã và đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng nguồn nước.

Đối với các công trình như giếng cộng đồng, ao làng, hồ nước có nguy cơ ô nhiễm hoặc xâm nhập mạch nước, các địa phương được khuyến khích xã hội hóa nguồn lực để tu bổ, bảo vệ. Đây không chỉ là giải pháp giữ gìn nguồn nước mà còn góp phần bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống trong xây dựng nông thôn mới.

Song song với hoạt động vệ sinh môi trường, công tác kiểm tra, giám sát và xử lý vi phạm được tăng cường. Các hành vi đổ chất thải, vật liệu xây dựng, phế thải ra môi trường; lấn chiếm, cản trở dòng chảy; vi phạm quy định về khai thác tài nguyên nước, công trình thủy lợi và cấp nước sinh hoạt đều bị xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.

Việc quản lý tài nguyên nước cũng được siết chặt thông qua thống kê, cập nhật danh sách các tổ chức, cá nhân khai thác nước mặt, nước ngầm; tăng cường kiểm tra nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời các trường hợp khai thác trái phép hoặc gây suy thoái nguồn nước.

Hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở, cùng Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh… được huy động tham gia tuyên truyền, vận động người dân chấp hành nghiêm các quy định về bảo vệ môi trường và tài nguyên nước. Lực lượng công an xã được giao nhiệm vụ tuần tra, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan. Các địa phương sẽ định kỳ đánh giá kết quả thực hiện, duy trì hoạt động vệ sinh môi trường theo tuần hoặc tháng; kịp thời khen thưởng những tập thể, cá nhân làm tốt và nhắc nhở, chấn chỉnh các đơn vị còn hạn chế.

Tỉnh Nghệ An siết chặt hoạt động khai thác nước dưới đất. (Ảnh: PT). 

Để bảo vệ tài nguyên nước hiệu quả, UBND tỉnh Nghệ An ban hành Quyết định số 45/QĐ-UBND phê duyệt vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt của các công trình khai thác tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh.

Theo đó, danh mục vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt của các công trình khai thác tài nguyên nước trên địa bàn tỉnh, gồm: Trạm cấp nước Con Cuông tại thị trấn Con Cuông, Trạm cấp nước Thanh Chương tại thị trấn Thanh Chương; Giếng khoan công trình khai thác nước của Công ty TNHH May Thanh Chương Matsuoka tại xã Thanh Liên, huyện Thanh Chương…

UBND tỉnh yêu cầu các tổ chức trực tiếp quản lý, vận hành khai thác nước sinh hoạt phải tuân thủ các quy định về hành lang bảo vệ nguồn nước, các yêu cầu về bảo vệ tài nguyên nước theo quy định pháp luật. Lắp đặt, cắm biển chỉ dẫn, bảo vệ biển chỉ dẫn về vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt đối với công trình của mình; bảo vệ nguồn nước mình đang trực tiếp khai thác, sử dụng; theo dõi, giám sát các hoạt động trong vùng bảo hộ vệ sinh khu vực lấy nước sinh hoạt của công trình.

Việc siết chặt quản lý, khai thác và bảo vệ tài nguyên nước không chỉ là yêu cầu cấp thiết trước mắt mà còn mang ý nghĩa chiến lược lâu dài đối với sự phát triển của Nghệ An. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp, nếu không có các giải pháp đồng bộ, quyết liệt và bền vững, nguy cơ thiếu hụt, suy thoái nguồn nước sẽ tác động trực tiếp đến tăng trưởng kinh tế, an sinh xã hội và chất lượng môi trường.

Do đó, cùng với việc hoàn thiện cơ chế, chính sách và nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, Nghệ An tiếp tục huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và người dân trong bảo vệ tài nguyên nước. Việc gắn quản lý tài nguyên nước với quy hoạch phát triển kinh tế – xã hội, bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ tạo nền tảng vững chắc cho sử dụng hiệu quả, công bằng nguồn nước. Đây chính là hướng đi quan trọng nhằm bảo đảm an ninh nguồn nước, phục vụ mục tiêu phát triển nhanh, bền vững của tỉnh trong hiện tại và tương lai.

Thuỳ Giang