Nâng cao năng lực phòng, chống ngập úng cục bộ tại đô thị

TMO - Tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng cùng ảnh hưởng từ biến đổi khí hậu, những năm trở lại đây thành phố Vinh (tỉnh Nghệ An) thường xuyên xảy ra tình trạng ngập úng đô thị. Trước thực trạng này, địa phương đang triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó gấp rút triển khai các dự án thoát nước nhằm chống ngập cho thành phố trong năm 2022.

Vào mùa mưa, hiện tượng ngập úng tại những tuyến đường ngay giữa trung tâm TP.Vinh như Đại lộ Lê-nin, Nguyễn Thị Minh Khai,  Đặng Thái Thân, Quang Trung, Hồng Bàng, Nguyễn Văn Cừ, Phan Bội Châu,…thường xuyên diễn ra, ảnh hưởng tới chất lượng môi trường cũng như hoạt động của người dân.

Nguyên nhân ngập úng được các sở ngành chức năng xác định là do quá trình đô thị hóa thành phố làm giảm sự điều tiết tự nhiên của bề mặt lưu vực. Nhiều hồ, ao bị san lấp để bê tông hóa, nhựa hóa, xây dựng nhà, công xưởng, đường sá. Do vậy, khi mưa xuống, khả năng tiêu thoát chậm, hầu như toàn bộ nước đều tập trung thành dòng chảy, đường hóa thành sông. Bên cạnh đó, hệ thống công trình tiêu nước còn thiếu và yếu, chi phí cho xây dựng mới, cải tạo, nâng cấp hệ thống tiêu thoát nước cần có nguồn vốn lớn và còn hạn hẹp thì công tác quản lý lại bộc lộ nhiều bất cập.

Nhiều tuyến đường ngay giữa trung tâm TP.Vinh thường xuyên ngập sâu do mưa lớn. Ảnh: Hà Hằng 

Nắm bắt tình hình thực tế, UBND TP.Vinh đã lựa chọn cải tạo một số khu vực thường xuyên bị ngập nặng trước. Cụ thể, thành phố cải tạo, nâng cấp và nạo vét hồ điều hòa Trạm bơm số 3, phường Bến Thủy, công trình cống chống úng ngập phía Bắc đường Nguyễn Thái Học, công trình mương nối từ đường Quang Trung, dọc đường Đặng Thái Thân đến đường Trần Hưng Đạo để ra hồ Cửa Nam; xây dựng mương thoát đường Võ Nguyên Hiến, nối đường Nguyễn Gia Thiều với mương thoát đường Nguyễn Phong Sắc.

Thời gian qua, thành phố đã tập trung nguồn lực ưu tiên xử lý ngập úng tại các điểm cục bộ bằng cách bổ sung các tuyến mương kết nối, bổ sung giếng thu, hố ga chống ngập, sử dụng giếng thu hàm ếch truyền thống ở những đoạn đường phố không có nhà dân.

Tại một số điểm nút thắt cổ chai hệ thống kênh mương cũng đã được nạo vét. Đặc biệt, thành phố đã bố trí và xây dựng mới hệ thống mương, cống ngang đường để chia bớt lượng nước của các tuyến đường có chiều dài quá lớn như đường Lê Nin, Trường Thi, Nguyễn Văn Cừ, hay tập trung xử lý điểm xung yếu tại cầu Nại...

Thành phố cũng đang tiến hành lập quy hoạch chuyên ngành thoát nước (có lồng ghép kịch bản biến đổi khí hậu) làm cơ sở để từng bước đầu tư xây dựng, nâng cấp hệ thống thoát nước. Khi phê duyệt, thỏa thuận các dự án khu đô thị mới hay các dự án có liên quan đến san lấp mặt bằng làm thay đổi dòng chảy, địa hình, địa mạo... cần phải yêu cầu chủ đầu tư có giải pháp thoát nước trước mắt cho các khu vực xung quanh.

UBND thành phố chỉ đạo các đơn vị đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình chống ngập trong năm nay. Ảnh: Tiến Đông 

Trước đó, ngày 28/12/2021, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định số 2212/QĐ-TTg về chủ trương đầu tư dự án Hạ tầng ưu tiên và phát triển đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu TP. Vinh (hay gọi là Dự án chống ngập úng TP. Vinh).

Theo quyết định phê duyệt, dự án gồm 4 hợp phần: Đầu tư tích hợp thoát nước, vệ sinh môi trường và kết nối; Mở rộng dung tích chứa để giảm ngập lụt đô thị; Nâng cấp và cải tạo sông Vinh; Phát triển hệ thống và năng lực để cải thiện đô thị thích ứng.

Được biết, Dự án chống ngập úng TP. Vinh sẽ giảm thiểu rủi ro úng ngập tại khu vực đô thị và tăng cường khả năng quản lý đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu của TP. Vinh. Đồng thời, hỗ trợ phát triển cơ sở hạ tầng tích hợp và phát triển khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu của TP. Vinh, góp phần phát triển đô thị bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu tại động lực để phát triển kinh tế xã hội toàn diện cho TP. Vinh và tỉnh Nghệ An.

Ngoài ra, dự án hoàn thành sẽ tăng cường kết nối giữa khu vực trung tâm với các khu vực đang phát triển và cơ sở hạ tầng còn yếu kém, nhằm tạo động lực để thành phố phát triển thông qua việc xây dựng một số tuyến đường kết nối.

Bên cạnh đó, việc xây dựng dự án Hạ tầng ưu tiên và phát triển đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ tạo không gian xanh cho thành phố thông qua việc xây dựng các hạ tầng không gian công cộng, thông qua việc cải tạo sông Vinh, xây dựng hồ Hưng Hòa 2 cùng hạ tầng công viên.

Đồng thời, tăng cường năng lực quản lý đô thị thích ứng với biến đổi khí hậu và kiểm soát ngập lụt tích hợp và chủ động cho TP. Vinh. Nghệ An đang hoàn thành hồ sơ, thủ tục và thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng trong thời gian sớm nhất, dự kiến khởi công Dự án trong quý 4/2022. 

Thùy Trang