Nâng cao công tác quản lý nhà nước đối với tài nguyên khoáng sản

TMO - UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu các sở, ngành, đơn vị, địa phương xác định rõ nhiệm vụ chủ trì, phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, làm cơ sở để thực hiện đồng bộ, kịp thời và hiệu quả các nhiệm vụ được giao.

Nghệ An là tỉnh có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú, đa dạng, có tiềm lực để phát triển kinh tế - xã hội. Hiên nay, hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh được quản lý và thực hiện theo quy hoạch được phê duyệt với tổng 610 điểm mỏ và 273 giấy phép được cấp hiện đang còn hiệu lực.

Bên cạnh quy hoạch, cấp phép, UBND tỉnh Nghệ An cũng chỉ đạo các cấp, các ngành tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và từ năm 2016 đến nay đã thu hồi 14 giấy phép khai thác khoáng sản do không chấp hành đầy đủ các quy định của pháp luật về khoáng sản. UBND tỉnh Nghệ An cũng đã ban hành quyết định phê duyệt khu vực cấm, tạm thời cấm hoạt động khoáng sản và phương án bảo vệ đối với khoáng sản chưa khai thác theo đúng quy định; thực hiện việc rà soát, kiểm tra phương án cải tạo, phục hồi môi trường theo đề án đóng cửa mỏ được duyệt.

Hoạt động khai thác khoáng sản góp phần quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, giải quyết việc làm, tăng nguồn thu ngân sách hàng năm cho địa phương. Trong vòng 5 năm (2016 – 2021), thu từ các loại thuế tài nguyên, phí bảo vệ môi trường, tiền cấp quyền khai thác khoáng sản hơn 4.581 tỷ đồng và thuế xuất khẩu khoáng sản hơn 378 tỷ đồng. 

Tuy nhiên, tình trạng khai thác khoáng sản trái phép vẫn còn diễn ra khá phức tạp tại một số địa phương. Hoạt động khai thác, vận chuyển khoáng sản làm ảnh hưởng tới đời sống sinh hoạt của người dân, gây ô nhiễm môi trường, làm hư hỏng, xuống cấp hạ tầng giao thông, mất an toàn giao thông, an ninh trật tự... Vẫn còn tình trạng thất thu thuế trong hoạt động khoáng sản. Một số doanh nghiệp kê khai sai, thiếu sản lượng khai thác thực tế, sai hệ số quy đổi. Một số đơn vị kê khai nộp thuế tài nguyên nhưng không có giấy phép khai thác; việc kiểm soát nguồn gốc, xuất xứ của khoáng sản chưa được thực hiện chặt chẽ.

UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu các Sở, ngành, đơn vị, địa phương tăng cường công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, khai thác và sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên khoáng sản. 

Trước thực trạng trên, UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu các Sở, ngành, đơn vị, địa phương xác định rõ nhiệm vụ chủ trì và nhiệm vụ phối hợp trong công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, làm cơ sở để thực hiện đồng bộ, kịp thời và hiệu quả các nhiệm vụ được giao. Mặt khác, tăng cường công tác quản lý nhà nước về khoáng sản, khai thác và sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên khoáng sản, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, tăng hiệu quả kinh tế và nguồn thu cho ngân sách nhà nước.

Các Sở, ngành, đơn vị, địa phương cần tập trung thực hiện việc quán triệt nội dung Nghị quyết số 72/NQ-HĐND ngày 09/12/2022 của HĐND tỉnh và Báo cáo số 325/BC-ĐGS.HĐND ngày 02/12/2022 của Đoàn giám sát HĐND tỉnh. Cùng với đó, triển khai thực hiện có hiệu quả quy hoạch thăm dò, khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên trong hoạt động khoáng sản thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050.

Tiếp tục thực hiện cải cách hành chính trong việc cấp phép khoáng sản; rà soát, tính toán hiệu quả kinh tế trong việc quy hoạch, cấp phép để khai thác khoáng sản và hạn chế các tác động tiêu cực tới môi trường, hạ tầng cơ sở. Đồng thời, yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động khoáng sản thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật trong quá trình khai thác, chế biến, kinh doanh khoáng sản.

Bên cạnh đó, kiểm tra, xử lý dứt điểm việc thực hiện lắp đặt camera, trạm cân của các doanh nghiệp và các tổ chức, cá nhân khai thác, kinh doanh bến, bãi tập kết khoáng sản cát, sỏi; nghiên cứu quy định về việc kết nối dữ liệu camera giám sát tại các kho chứa để lưu trữ thông tin, số liệu của các đơn vị khai thác với cơ quan Thuế, cơ quan quản lý tài nguyên để giám sát sản lượng khai thác tại mỏ.

Kiểm soát chặt chẽ hóa đơn chứng từ, nguồn gốc xuất xứ để ngăn chặn tình trạng hợp thức hóa khoáng sản trái phép, các doanh nghiệp hoạt động khoáng sản chưa được cấp phép. Có quy chế phối hợp giữa cơ quan Thuế với ngành Công an, Cục Quản lý thị trường để xử lý các trường hợp vận chuyển, kinh doanh khoáng sản trái phép.

Nâng cao chất lượng công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm trong hoạt động khoáng sản; theo dõi, rà soát việc khắc phục và chấp hành quy định pháp luật sau thanh tra, kiểm tra. Nghiên cứu, xây dựng, hoàn thiện hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu về khoáng sản, doanh nghiệp hoạt động khoáng sản trên địa bàn tỉnh Nghệ An. 

Nguyễn Hòa