Lâm Đồng tăng cường giám sát mã số vùng trồng sầu riêng xuất khẩu

TMO - Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lâm Đồng đề nghị UBND các huyện, thành phố, chủ thể các vùng trồng và cơ sở đóng gói xuất khẩu nông sản nói chung và sầu riêng nói riêng thực hiện các biện pháp nhằm tăng cường hơn nữa việc quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói xuất khẩu.

Lâm Đồng có tổng diện tích trồng sầu riêng trên 20.000 ha với sản lượng thu hoạch đạt trên 140.00 tấn, trong đó có 9.121 ha ở giai đoạn kinh doanh. Diện tích trồng xen 7.714,5 ha, trong đó 1.723 ha ở giai đoạn kinh doanh. Vùng trồng sầu riêng tập trung nhiều nhất tại các huyện Đạ Huoai, Di Linh, Bảo Lâm với tổng diện tích 13.965 ha, sản lượng 84.298 tấn (chiếm 68,6% về diện tích và 68% về tổng sản lượng sầu riêng của tỉnh). 

Theo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lâm Đồng, đến nay, toàn tỉnh đã được cấp 116 mã số vùng trồng với tổng diện tích 5.597,13 ha; trong đó, 114 vùng trồng sầu riêng với diện tích 5.489,13 ha (chiếm 60,2% tổng diện tích kinh doanh trồng thuần), 2 vùng trồng chanh leo với diện tích 111 ha (chiếm 11,7% tổng diện tích kinh doanh) và 13 cơ sở đóng gói sầu riêng xuất khẩu với tổng diện tích nhà xưởng 13.519 m2.

Lâm Đồng đang đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, giám sát mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng. 

Trước yêu cầu kỹ thuật, tiêu chuẩn chất lượng, bao bì đóng gói của thị trường nhập khẩu ngày càng nâng cao, Lâm Đồng đang đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, giám sát mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng. Sở NN&PTNT đã có văn bản đề nghị UBND các huyện, thành phố, chủ thể các vùng trồng và cơ sở đóng gói xuất khẩu nông sản nói chung và sầu riêng nói riêng thực hiện các biện pháp nhằm tăng cường hơn nữa việc quản lý mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói xuất khẩu. Qua đó, nhằm hạn chế các trường hợp giả mạo, gian lận trong sử dụng mã số xuất khẩu (nếu có).

Đặc biệt, kiểm tra thường xuyên mặt hàng sầu riêng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Cùng với đó, tăng cường kiểm tra, giám sát và thực hiện nghiêm việc tạm dừng hoặc thu hồi mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói sầu riêng đối với các trường hợp vi phạm theo quy định.

Mặc dù tỉnh Lâm Đồng chưa có mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói nào bị thu hồi theo yêu cầu của nước nhập khẩu. Tuy nhiên, trong năm 2023 có 58/380 mẫu (chiếm 15,26%) giám định sinh vật gây hại bị nhiễm rệp sáp Planococus lilacinus thuộc đối tượng kiểm dịch thực vật của Trung Quốc.

Thời gian qua, để nâng cao giá trị cho quả sầu riêng, đặc biệt là các điều kiện cần để doanh nghiệp đáp ứng yêu cầu xuất khẩu sầu riêng, trong đó có sầu riêng đông lạnh sang thị trường Trung Quốc và các nước khác, Sở NN&PTNT đã và đang tổ chức các đợt tập huấn cho nông dân về quy trình thiết lập, cấp mã số vùng trồng, giám sát, duy trì các mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói đã được cấp tại địa phương.

Năm 2024, Sở NN&PTNT Lâm Đồng tổ chức 20 lớp tập huấn cho các tổ chức, cá nhân trồng sầu riêng đã được Tổng cục Hải quan Trung Quốc cấp mã số vùng trồng. Nội dung tập huấn về yêu cầu chung đối với vùng trồng xuất khẩu; quy trình thiết lập và cấp mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói; sử dụng phần mềm nhật ký đồng ruộng, phần mềm quản lý cơ sở đóng gói để cập nhật đầy đủ các thông tin theo yêu cầu của nước nhập khẩu. Tập huấn việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật an toàn, hiệu quả theo quy định của Việt Nam và nước nhập khẩu, đảm bảo vùng trồng luôn duy trì tuân thủ quy định của nước nhập khẩu Trung Quốc.

Các địa phương trên địa bàn cũng đang chú trọng xây dựng, triển khai chương trình khuyến nông trọng điểm cho cây sầu riêng về canh tác, thiết lập vùng trồng, liên kết chuỗi giá trị, truy xuất nguồn gốc đáp ứng yêu cầu xuất khẩu, ưu tiên các nội dung như: ứng dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật canh tác, thu hái tiên tiến theo hướng thực hành sản xuất nông nghiệp tốt, công nghệ số, nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái. 

Các địa phương trên địa bàn cũng đang chú trọng xây dựng, triển khai chương trình khuyến nông trọng điểm cho cây sầu riêng về canh tác, thiết lập vùng trồng. 

Trong đó, Đạ Huoai là huyện dẫn đầu tỉnh Lâm Đồng về diện tích sầu riêng với gần 5.000 ha, trong đó diện tích cho thu hoạch đạt 3.501 ha. Năng suất sầu riêng ước đạt 115,8 tạ/ha, sản lượng ước đạt 40.000 tấn. Để giữ được thương hiệu và phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm sầu riêng thuận lợi; thời gian qua, Huyện ủy, UBND huyện đã quan tâm chỉ đạo triển khai Đề án truy xuất nguồn gốc sầu riêng Đạ Huoai. Đồng thời, triển khai chương trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP; xây dựng mã vùng trồng; triển khai Chương trình OCOP; đẩy mạnh phát triển hợp tác, liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm sầu riêng theo chuỗi giá trị.

Đến nay toàn huyện có trên 954 ha/359 hộ thực hiện sản xuất theo tiêu chuẩnVietGAP; có 2 sản phẩm sầu riêng được cấp giấy chứng nhận Sản phẩm OCOP 3 sao; xây dựng 7 dự án/kế hoạch sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị; có 3 mã cơ sở đóng gói, 47 mã vùng trồng với 1.979 ha (932 hộ) đã được Cục Hải quan Trung Quốc cấp giấy chứng nhận mã số vùng trồng đủ điều kiện xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc.

Để đảm bảo cho ngành hàng sầu riêng phát triển ổn định, bền vững, huyện Đạ Huoai đã phối hợp với Trung tâm Xúc tiến đầu tư Thương mại và Du lịch tỉnh Lâm Đồng trong việc kêu gọi, thu hút các dự án đầu tư trên địa bàn; tiếp tục triển khai và hoàn thành quy hoạch chi tiết Cụm công nghiệp Đạ Oai để kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư nhà máy chế biến sầu riêng. Phối hợp với Sở Công thương, Trung tâm Xúc tiến đầu tư, Thương mại và Du lịch tỉnh triển khai nhiều hoạt động xúc tiến thương mại hỗ trợ cho các doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh, hợp tác xã trong việc quảng bá, giới thiệu các sản phẩm chất lượng, ứng dụng giải pháp truy xuất nguồn gốc để nâng cao chuỗi giá trị nông sản. 

Huyện Di Linh có hơn 6.000 ha trồng sầu riêng; đồng thời, Di Linh đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp Chứng nhận đăng ký nhãn hiệu “Sầu riêng Di Linh”. Toàn huyện Di Linh đã được cấp 15 mã vùng trồng sầu riêng, gồm 1 mã chung được cấp năm 2022 và 14 mã riêng được cấp vào năm 2023, với diện tích 624,82 ha, sản lượng đăng ký khoảng 19.019 tấn. Có 4 cơ sở đóng gói sầu riêng đã được cấp mã với tổng diện tích nhà xưởng 4.269 m2.  

UBND huyện Di Linh tiếp tục chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn cùng UBND cấp xã tiếp tục triển khai những giải pháp phối hợp để phát triển sầu riêng đạt chất lượng, hiệu quả và bền vững trên địa bàn. Trung tâm Nông nghiệp tập huấn cho nông dân về quy trình canh tác tiết kiệm, an toàn và hiệu quả; điều tra, theo dõi, phòng trừ sinh vật gây hại; thực hành sản xuất VietGAP, GlobalGAP, Organic, tuần hoàn; thiết lập mã số vùng trồng.

Phòng Kinh tế và Hạ tầng đẩy mạnh xúc tiến thương mại, liên kết đầu tư cơ sở chế biến và tiêu thụ sầu riêng; quảng bá vùng sản xuất sầu riêng trên sàn giao dịch nông sản; cung cấp thông tin thị trường cho tổ chức, cá nhân trồng sầu riêng. UBND các xã, thị trấn Di Linh khuyến cáo người dân không tự phát mở rộng diện tích sầu riêng tại các vùng đất đai không phù hợp, không chủ động nguồn nước tưới tiêu; không tự phát chặt phá cây trồng khác để chuyển sang trồng mới sầu riêng ồ ạt, thiếu kiểm soát, không theo định hướng vì có thể dẫn đến cung vượt cầu, giá thành thấp và kém hiệu quả kinh tế.

Lê Bình