Lai Châu chủ động ứng phó, giảm thiệt hại từ thiên tai

TMO - Để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai, nhất là vào mùa mưa lũ, ngay từ đầu năm 2024 tỉnh Lai Châu đã chủ động xây dựng kế hoạch, đề ra giải pháp phòng chống, khắc phục hậu quả khi xảy ra thiên tai.

Địa bàn của tỉnh Lai Châu chủ yếu là núi đất, xen kẽ các dãy núi đá vôi tạo nên các hang động và sông suối ngầm, cùng với đó là địa hình có độ dốc cao nên nguy cơ sạt lở, sụt lún rất cao. Mùa mưa vào các tháng cao điểm thường có mưa to, mưa rất to gây lũ quét, thiệt hại về người, tài sản, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội, đời sống của nhân dân. Để giảm thiểu hậu quả, hàng năm, các địa phương trên địa bàn tỉnh đã chủ động các giải pháp chủ động phòng chống, khắc phục hậu quả khi xảy ra thiên tai.

Theo Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) tỉnh Lai Châu cho biết, trong năm 2023, Lai Châu đã xảy ra 10 đợt mưa lớn diện rộng, cục bộ có nơi mưa to đến rất to; 9 đợt không khí lạnh tăng cường…Đặc biệt, mưa lớn đã gây 1 đợt lũ vào ngày 4 - 5/8/2023 tại các xã Tà Mung, Khoen On, Mường Kim, huyện Than Uyên; xã Pắc Ta huyện Tân Uyên; xã Khổng Lào, huyện Phong Thổ.

Thiên tai đã làm 6 người chết, 2 người mất tích, 6 người bị thương; tổng số nhà bị hư hỏng, ảnh hưởng là 1.013 nhà; hơn 2.455 ha cây trồng các loại bị gãy, dập, ảnh hưởng; 1 công trình văn hóa, 9 trụ sở cơ quan, 11 điểm trường bị ảnh hưởng; 3 trạm biến thế, 88 công trình thủy lợi, 30 công trình cấp nước bị hư hỏng; một số tuyến đường quốc lộ, tỉnh lộ, đường liên xã, liên bản bị sạt lở gây tắc nghẽn giao thông...

Mưa lũ, sạt lở đất là những thiên tai gây thiệt hại lớn trên địa bàn tỉnh Lai Châu. 

Thực hiện công tác PCTT&TKCN, ngay từ đầu năm tỉnh Lai Châu đã quán triệt các sở, ngành, UBND các huyện, thành phố thực hiện tốt các văn bản chỉ đạo của Trung ương, các bộ, ngành, UBND tỉnh về công tác phòng chống thiên tai. Trước, trong và sau các đợt thiên tai, UBND tỉnh đã ban hành các văn bản để ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai…Trong năm 2023, các cấp chính quyền tỉnh Lai Châu đã tổ chức 1 cuộc diễn tập cấp tỉnh (tại huyện Nậm Nhùn) và 21 cuộc diễn tập cấp xã. Địa phương đã tăng cường thông tin, tuyên truyền, cảnh báo kịp thời bằng các hình thức thích hợp để nâng cao ý thức trách nhiệm, tự giác của cộng đồng chủ động phòng, tránh, ứng phó thiên tai trên địa bàn tỉnh đạt hiệu quả…

Mặc dù đã chủ động được phương án phòng chống, ứng phó với thiên tai song lãnh đạo UBND tỉnh Lai Châu đã chỉ ra những khó khăn, vướng mắc về nguồn lực trong công tác phòng chống thiên tai trên địa bàn tỉnh, đồng thời đề nghị trong thời gian tới Ban Chỉ huy các cấp cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ: Kiện toàn tổ chức bộ máy, ban hành quy chế hoạt động của Ban Chỉ huy các cấp; xây dựng kế hoạch và có những phương án dự phòng để chủ động triển khai thực hiện khi có thiên tai xảy ra; đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức, trách nhiệm; giảm thiểu thiệt hại về người; tăng cường tập huấn, diễn tập theo kế hoạch hàng năm; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác PCTT&TKCN khi có tình huống xảy ra; nắm rõ quy trình, thủ tục về việc công bố tình trạng khẩn cấp, lệnh xây dựng, sử dụng kinh phí dự phòng hiệu quả...

Thời gian tới, tỉnh đề ra 14 nhiệm vụ trọng tâm trong công tác PCTT&TKCN như: Xây dựng kế hoạch phòng, chống thiên tai, phương án ứng phó với các cấp độ rủi ro thiên tai, tiếp tục rà soát kế hoạch PCTT giai đoạn 2021-2025; tổ chức tập huấn, diễn tập PCTT trên địa bàn tất cả các huyện nhằm nâng cao năng lực tổ chức chỉ huy, thành thục kỹ năng ứng phó và TKCN cho các lực lượng tham gia; thực hiện mục tiêu phòng tránh là chính, ứng phó kịp thời, khắc phục hậu quả nhanh chóng, hiệu quả với phương châm ''4 tại chỗ'' (Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, vật tư và phương tiện tại chỗ, hậu cần tại chỗ)...

Hiện nay, các địa phương trong tỉnh thường xuyên tăng cường thông tin và khuyến cáo về tình hình mưa, lũ có thể xảy ra để người dân chủ động nắm bắt tình hình, thường xuyên theo dõi thông tin thời tiết; khẩn trương di dời ra khỏi khu vực có nguy cơ sạt lở đất, lũ quét;… Riêng khu vực biên giới, lực lượng Bộ đội Biên phòng tỉnh đã phối hợp với các lực lượng và chính quyền các địa phương tổ chức tuyên truyền các nội dung về công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn, cháy nổ, cháy rừng, cứu sập; các biện pháp phòng ngừa, ứng phó khi có giông lốc, mưa đá xảy ra, góp phần nâng cao nhận thức cho nhân dân vùng biên giới. 

Công tác diễn tập ứng phó với thiên tai được các địa phương triển khai thường xuyên nhằm nâng cao năng lực PCTT trên địa bàn. 

Bên cạnh đó, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND các huyện, thành phố và các cơ quan liên quan tổ chức rà soát các công trình; tổ chức kiểm tra, rà soát các điểm, khu vực dân cư có nguy cơ xảy ra thiên tai cao, lập phương án bố trí, di dời các hộ dân ra khỏi vùng thiên tai. Cùng với đó, tổ chức diễn tập, tuyên truyền phòng chống thiên tai trên địa bàn tất cả các huyện nhằm nâng cao năng lực tổ chức chỉ huy, thành thục kỹ năng ứng phó và tìm kiếm cứu nạn cho các lực lượng tham gia. Tổ chức các lực lượng cứu hộ tại chỗ ở các xã, bản để xử lý khi có tình huống cấp bách. Phổ biến cho Nhân dân các kiến thức, kinh nghiệm trong việc chủ động phòng chống thiên tai trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Lai Châu là tỉnh còn khó khăn, địa hình chia cắt, hiểm trở, mùa mưa thường xuyên xảy ra mưa đá, gió lốc, trượt, sạt, lũ quét. Các công trình cơ sở hạ tầng kết nối giao thông, thông tin liên lạc của các xã trên địa bàn tỉnh chưa đồng bộ; dân cư phân tán, nhiều điểm dân cư gắn với nơi sản xuất rất xa với các trung tâm. Vì vậy, khi có tình huống thiên tai xảy ra, việc nắm bắt thông tin, huy động lực lượng tham gia ứng phó, khắc phục thiên tai đối với các khu vực vùng núi cao, vùng sâu, vùng xa rất khó khăn... Chính vì vậy, để chủ động ứng phó thiên tai, Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn tỉnh cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục thực hiện tốt phương châm “Chủ động phòng tránh, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương có hiệu quả”.

Hồng Thuận