TMO - Hoạt động sản xuất tại các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh Lào Cai tác động trực tiếp đến chất lượng môi trường. Để kiểm soát, ngăn ngừa nguy cơ ô nhiễm môi trường không khí từ hoạt động kinh tế tại các khu vực trên, tỉnh Lào Cai triển khai đồng bộ các giải pháp.

Tính đến thời điểm hiện tại, toàn tỉnh Lào Cai có 188 dự án đầu tư, sản xuất, kinh doanh trong các khu công nghiệp và khu kinh tế của tỉnh Lào Cai quản lý. Trong đó, khu công nghiệp (KCN) Bắc Duyên Hải là 64 dự án, KCN Đông Phố Mới 42 dự án, Khu cửa khẩu Kim thành 25 dự án, KCN Tằng Loỏng 29 dự án; trong Khu kinh tế Ban đang theo dõi 27 dự án, trong đó có 147 dự án đi vào hoạt động, 08 dự án đang triển khai xây dựng, 33 dự án đang hoàn thiện các thủ tục, chưa triển khai xây dựng, dừng xây dựng do điều chỉnh quy hoạch.

Trong các khu công nghiệp của tỉnh Lào Cai có KCN Tằng Lỏong là KCN hoá chất lớn nhất cả nước với diện tích quy hoạch là 1.100 ha. Tổng số có 29 dự án đăng ký với tổng vốn đầu tư trên 19.551 tỷ đồng, trong đó có 28 dự án đang hoạt động, 03 dự án đang hoàn thiện thủ tục; 12 dự án sản xuất phân bón, hóa chất; 02 dự án luyện kim; 01 nhà máy tuyển quặng và các dự án phụ trợ khác.

Hiện nay, tại Lào Cai có 12 đơn vị, doanh nghiệp hoạt động có nguồn xả thải lớn trên địa bàn lắp đặt xong hệ thống quan trắc tự động với 24 trạm truyền dữ liệu quan trắc tự động liên tục khí thải về Sở Tài nguyên và Môi trường theo đúng lộ trình quy định Luật Bảo vệ môi trường 2020. Theo kết quả quan trắc về chất lượng môi trường không khí của Trung tâm Quan trắc Tài nguyên và Môi trường tỉnh thực hiện đến hết năm 2023 cho thấy, cơ bản chất lượng không khí trên địa bàn toàn tỉnh vẫn trong tầm kiểm soát. Tuy nhiên, có thời điểm, một số chỉ tiêu đã có xu hướng vượt quy chuẩn.

Cụ thể, môi trường không khí xung quanh Khu Công nghiệp Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng) và khu vực khai thác khoáng sản (Mỏ đồng Sin Quyền, Mỏ Apatit Cam Đường và các mỏ đá tại xã Bản Cầm, huyện Bảo Thắng), các thông số bụi TSP, tiếng ồn, NO2 vượt quy chuẩn cho phép. Nguyên nhân việc các thông số vượt quy chuẩn cho phép do lưu lượng, mật độ phương tiện giao thông lớn, một số thời điểm do cộng hưởng các nguồn khí thải... Nhưng ngay khi phát hiện thông qua hệ thống quan trắc tự động, lực lượng chức năng và cơ quan liên quan đã có giải pháp để các thông số trên được kiềm chế và đưa về mức cho phép.

Hoạt động sản xuất công nghiệp tác động trực tiếp đến chất lượng môi trường trên địa bàn tỉnh.

Để tăng cường công tác quản lý môi trường không khí, thời gian qua, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu cho tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo, như: Chỉ thị số 10 ngày 7/7/2020 của UBND tỉnh về tăng cường công tác kiểm soát, phòng ngừa, giảm thiểu ô nhiễm môi trường không khí trên địa bàn tỉnh Lào Cai; Đề án số 09 ngày 11/12/2020 của Tỉnh ủy về tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2020 - 2025; phê duyệt Đề án thí điểm phát triển đô thị thông minh tỉnh Lào Cai giai đoạn 2018 - 2025, trong đó gắn công tác quản lý môi trường bằng ứng dụng công nghệ thông tin để nâng cao năng lực quan trắc môi trường, quản lý hoạt động xử lý môi trường bằng công nghệ tự động, cung cấp khả năng giám sát, cảnh báo sớm và hỗ trợ việc ra quyết định cho nhà quản lý theo thời gian thực.

Hằng năm, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt kế hoạch kiểm tra việc chấp hành quy định pháp luật về bảo vệ môi trường đối với các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Công tác kiểm tra tập trung chủ yếu vào các loại hình, khu vực có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Theo đánh giá của UBND tỉnh, công tác quản lý môi trường không khí trên địa bàn tỉnh đã được quan tâm, thực hiện, kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn tăng cường quản lý chất lượng không khí, kiểm soát ô nhiễm

Năm 2024, Lào Cai phấn đấu đưa giá trị sản xuất công nghiệp trong các khu công nghiệp đạt 21.155 tỷ đồng; khôi phục sản xuất Nhà máy Gang thép Việt - Trung; giá trị hàng hoá xuất - nhập khẩu qua các cửa khẩu đạt 4,5 tỷ USD; thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất - nhập khẩu đạt 2.300 tỷ đồng…Để đảm bảo phát triển kinh tế-xã hội bền vững gắn với bảo vệ môi trường, địa phương này tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm kiểm soát, ngăn ngừa nguy cơ ô nhiễm không khí.

Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo Trung tâm quan trắc Tài nguyên và Môi trường tăng tần suất quan trắc môi trường không khí tại các khu vực, điểm nóng về môi trường trên địa bàn tỉnh; vận hành liên tục ổn định hệ thống quan trắc môi trường không khí tại Khu công nghiệp Tằng Loỏng, trong trường hợp khi ô nhiễm môi trường không khí chạm mức nguy hại chỉ số AQI >300 thì có trách nhiệm thông báo cho UBND tỉnh, các sở, ngành có liên quan và chính quyền địa phương kịp thời có các biện pháp xử lý, khắc phục hạn chế phát thải nhằm bảo vệ sức khỏe của Nhân dân, phòng ngừa các bệnh về đường hô hấp. Tiếp tục đôn đốc các cơ sở, sản xuất kinh doanh hoàn thiện việc lắp đặt hệ thống quan trắc khí thải tự động theo quy định tại Nghị định số 08/2022/NĐCP ngày 10/01/2022 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Bảo vệ môi trường.

Để đảm bảo phát triển kinh tế-xã hội bền vững gắn với bảo vệ môi trường, địa phương này tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm kiểm soát, ngăn ngừa nguy cơ ô nhiễm không khí.

Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các cơ quan của Bộ Tài nguyên và Môi trường, các sở, ngành có liên quan và chính quyền địa phương tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh, tập trung vào các cơ sở sản xuất có tiểm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao như Khu công nghiệp Tằng Loỏng, các cơ sở khai thác, chế biến, vận chuyển khoáng sản… Kiên quyết xử lý vi phạm hành chính về lĩnh vực môi trường đối với các cơ sở không chấp hành hoặc cố tình không chấp hành các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường.

Ban Quản lý khu kinh tế tỉnh tăng cường công tác kiểm tra, theo dõi, giám sát các cơ sở sản xuất trong các khu, cụm công nghiệp đặc biệt là Khu công nghiệp Tằng Loỏng, thường xuyên kiểm tra quá trình vận hành, bảo trì hệ thống xử lý khí thải của các đơn vị, không để xảy ra sự cố rò rỉ khí thải chưa qua xử lý ra môi trường. Đôn đốc, yêu cầu các cơ sở sản xuất trong khu công nghiệp định kỳ tổ chức diễn tập phòng ngừa ứng phó sự cố hóa chất, sự cố cháy nổ và sự cố môi trường để chủ động ứng phó, giảm thiểu đến mức thấp nhất ảnh hưởng đến môi trường không khí. Chủ động phối hợp với cơ quan chức năng giải quyết các vấn đề về môi trường phát sinh giữa các cơ sở sản xuất, kinh doanh trong khu kinh tế, khu, cụm công nghiệp hoặc với các tổ chức, cá nhân ngoài phạm vi khu kinh tế, khu công nghiệp. Trường hợp vượt quá thẩm quyền báo cáo UBND tỉnh xem xét, quyết định.

UBND các huyện, thành phố, thị xã thực hiện các trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường theo quy định tại Khoản 2 Điều 168 Luật Bảo vệ môi trường 2020. Thường xuyên, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường các cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn quản lý. Kiên quyết lập biên bản xử lý vi phạm theo thẩm quyền đối với các cơ sở không chấp hành đúng các quy định pháp luật về bảo vệ môi trường. Trường hợp vượt quá thẩm quyền báo cáo UBND tỉnh xem xét, quyết định.

Chủ đầu tư dự án, chủ cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn tỉnh. Chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường. Thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo vệ môi trường đã cam kết theo nội dung Báo cáo ĐTM, Giấy phép môi trường đã được cấp có thẩm quyền cấp và phê duyệt. Khuyến khích các cơ sở sản xuất kinh doanh đầu tư thay thế, nâng cấp thiết bị, công nghệ theo hướng tiết kiệm năng lượng, thân thiện với môi trường. Đối với cơ sở thuộc đối tượng lắp đặt quan trắc khí thải tự động liên tục, yêu cầu khẩn trương hoàn thiện lắp đặt thiết bị và truyền số liệu trực tiếp về hệ thống của tỉnh, đảm bảo nguồn cung cấp điện năng ổn định để hệ thống vận hành chính xác, không bị gián đoạn; khi hệ thống báo lỗi phải báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường ngay lập tức để kịp thời kiểm tra, khắc phục.

Thanh Nga