Kiểm soát các nguồn thải trong hoạt động sản xuất công nghiệp

TMO - UBND tỉnh Long An yêu cầu các Sở ngành chức năng, địa phương tăng cường công tác kiểm tra, giám sát chặt chẽ các nguồn thải trong hoạt động sản xuất tại các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn,  kịp thời phát hiện, xử lý, hạn chế tình trạng ô nhiễm thông qua chỉ số liên quan đến công tác nước thải, khí thải.

Long An là tỉnh thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, số lượng các nhà máy, cơ sở sản xuất công nghiệp ngày càng gia tăng, đi đôi với phát triển cơ sở sản xuất là phát triển cơ sở hạ tầng, mật độ dân cư gia tăng làm cho mật độ giao thông gia tăng theo và đây là những nguyên nhân chính gây ảnh hưởng đến chất lượng môi trường. Hiện địa phương này có 26 khu công nghiệp, đủ điều kiện tiếp nhận đầu tư với diện tích đất công nghiệp là 4.278 ha, diện tích đất công nghiệp đã cho thuê là 2.836,4 ha, tỷ lệ lắp đầy đạt 66,3%.  Đối với cụm công nghiệp, có 17 cụm công nghiệp hoạt động thu hút 646 dự án với tổng diện tích đất đã cho thuê 603,14 ha. Tỷ lệ lấp đầy của các cụm công nghiệp hoạt động 83,62%. 

Thong tin từ Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh cho biết, Long An thúc đẩy phát triển công nghiệp gắn liền với bảo vệ môi trường vì sự phát triển bền vững. Thực hiện chỉ đạo của UBND tỉnh, ngành TN&MT Long An phối hợp với các sở, ngành chức năng và các địa phương nhằm tăng cường theo dõi, kiểm tra, giám sát các hoạt động bảo vệ môi trường trên địa bàn toàn tỉnh, nhất là các doanh nghiệp hoạt động trong khu, cụm công nghiệp.

Sở TN&MT tập trung kiểm tra những vấn đề dễ phát sinh ô nhiễm môi trường; tổ chức các buổi tập huấn để tuyên truyền, phổ biến các quy định mới của pháp luật về bảo vệ môi trường; yêu cầu chủ đầu tư khu, cụm công nghiệp và các cơ sở sản xuất, kinh doanh có nguồn thải lớn lắp đặt hệ thống quan trắc tự động, truyền dữ liệu về Sở để theo dõi, quản lý. Ngoài việc giám sát hoạt động bảo vệ môi trường, tiền xử lý chất thải rắn, nước thải trong các khu công nghiệp, tỉnh cũng đã quy hoạch, ưu đãi và thu hút các doanh nghiệp đầu tư các khu xử lý rác thải, chất thải tập trung ở những địa bàn xa dân cư nhằm bảo đảm xử lý chất thải theo đúng quy định và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh hướng tới mục tiêu đồng bộ hạ tầng bảo vệ môi trường. 

Theo đánh giá của ngành chức năng, nguồn thải phát sinh từ hoạt động sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh bao gồm: chất thải công nghiệp, nước thải, khí thải... cần được kiểm soát chặt chẽ nhằm ngăn ngừa nguy cơ gây ô nhiễm môi trường.Các loại chất thải rắn công nghiệp ở tại Long An phát sinh chủ yếu là các phế liệu kim loại bìa các-tông, xốp, plastic, gỗ, vải vụn, giẻ lau nhiễm dầu, phế liệu trong sản xuất giày, dép, dệt may, phế liệu trong xây dựng: gạch, bê tông, sỏi, đá,... bo mạch háng, linh kiện háng, chân linh kiện, bùn thải chứa kim loại nặng từ các nhà máy, các trạm xử lý nước thải...

Các loại chất thải này hiện do các đơn vị tự thu gom xử lý theo các phương pháp khác nhau. Chất thải rắn công nghiệp là chất thải rắn sinh ra trong quá trình sản xuất ở các nhà máy, xí nghiệp… và được chia thành hai loại chính: chất thải rắn không nguy hại và chất thải rắn nguy hại. Trong đó, chất thải nguy hại là các chất có thể dễ cháy nổ, các chất có độc tính cao hoặc các chất dễ ăn mòn nhiều vật liệu khác. Quy hoạch tỉnh Long An thời kỳ 2021-2030 tầm nhìn đến năm 2050 đặt mục tiêu đến năm 2030 100% tổng lượng chất thải rắn công nghiệp thông thường tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ và làng nghề phát sinh được thu gom, tái sử dụng, tái chế và xử lý đảm bảo yêu cầu bảo vệ môi trường; 80% tổng lượng tro, xỉ, thạch cao phát sinh từ các nhà máy điện, nhà máy hóa chất, phân bón được tái chế, tái sử dụng và xử lý làm nguyên liệu sản xuất, vật liệu xây dựng, san lấp,... đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường. 

Cùng với việc triển khai các giải pháp trong quản lý công tác thu gom, xử lý chất thải công nghiệp, ngay từ đầu năm 2023, Sở TN&MT tỉnh đã ban hành kế hoạch vận hành hệ thống giám sát các trạm xử lý nước thải, khí thải tập trung tại các khu, cụm công nghiệp và các nguồn thải lớn trên địa bàn tỉnh nhằm kiểm tra hiệu quả hoạt động của hệ thống quan trắc tự động của các trạm xử lý nước thải tập trung bao gồm các nguồn phát thải khí thải lớn. Qua đó, giám sát liên tục nước thải đầu ra sau hệ thống xử lý nước thải tập trung của các khu, cụm công nghiệp các nguồn thải lớn cũng như các nguồn khí thải thuộc đối tượng phải lắp đặt trạm quan trắc khí thải tự động, liên tục.

Để vận hành hệ thống giám sát các trạm quan trắc tự động, Sở TN&MT bố trí trạm trung tâm đặt tại Sở TN&MT gồm phần mềm, đường truyền, server, màn hình hiển thị và các thiết bị liên quan cùng hệ thống camera giám sát được lắp đặt tại các nguồn thải lớn trên địa bàn tỉnh, các trạm quan trắc tự động, liên tục của các hệ thống xử lý nước, khí thải được lắp đặt và kết nối dữ liệu về Sở. Đối với các đơn vị phát sinh nước, khí thải thuộc đối tượng theo quy định thì phải lắp trạm quan trắc tự động, liên tục. Trong quá trình vận hành hệ thống, Sở kiểm tra, giám sát hiệu quả hoạt động của các trạm quan trắc nước, khí thải tự động, liên tục bao gồm kiểm tra, giám sát độ chính xác của dữ liệu truyền về trạm Trung tâm.

Nếu phát hiện số liệu có dấu hiệu bất thường hoặc khác lạ, bắt buộc phải kiểm tra, xử lý trong các trường hợp như số liệu hiển thị cao, thấp bất thường; số liệu hầu như không có sự dao động trong khoảng thời gian dài khác nhau; số liệu ≤ 0 hoặc số liệu liên tục bằng 0 trong một khoảng thời gian tương đối dài; số liệu nằm ngoài dải đo, ngưỡng phát hiện của thiết bị; số liệu không phản ánh bản chất của môi trường; nghi ngờ về mối tương quan giữa các thông số. Trong đó, khi phát hiện trạm cơ sở có số liệu nghi ngờ hoặc vượt quy chuẩn cho phép, Trung tâm Phát triển quỹ đất và Dịch vụ TNMT thông tin đến phòng chuyên môn đề xuất Sở TN&MT kiểm tra lấy mẫu đột xuất và xử lý vi phạm theo quy định.

Đầu tư hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn, tiếp nhận và xử lý đầy đủ nước thải của các doanh nghiệp thứ cấp góp phần bảo vệ môi trường trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Ảnh: CS. 

Đến nay, toàn tỉnh Long An lắp đặt và hoàn tất kết nối được 37 trạm nước thải tại 21 khu công nghiệp (KCN), 3 cụm công nghiệp (CCN), 13 doanh nghiệp có nguồn thải lớn và 11 trạm quan trắc khí thải. Quá trình vận hành, đa số trạm quan trắc nước thải, khí thải tự động tại các khu, cụm công nghiệp và các doanh nghiệp có nguồn thải lớn đều bảo đảm kết nối, truyền dữ liệu tự động, liên tục về Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) để theo dõi, giám sát.

Theo đánh giá của Sở TN&MT tỉnh, việc lắp đặt các trạm quan trắc môi trường tự động có vai trò, ý nghĩa quan trọng, mang lại hiệu quả tích cực trong công tác bảo vệ môi trường, hướng tới mục tiêu tăng trưởng xanh, phát triển nhanh, bền vững, giúp ngành chức năng thuận lợi theo dõi, kiểm tra, kiểm soát, giám sát chặt chẽ nguồn thải của các đơn vị, doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn cũng như kịp thời đưa ra các biện pháp quản lý, xử lý, khắc phục các sự cố liên quan đến xả thải vượt quy chuẩn ra môi trường, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, bảo vệ môi trường.

Thời gian tới, nhằm tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác bảo vệ môi trường trong hoạt động sản xuất công nghiệp, thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế bền vững, dưới sự chỉ đạo của UBND tỉnh Sở TN&MT tiếp tục phối hợp các ngành, đơn vị liên quan tăng cường công tác tuyên truyền, tập huấn các quy định về bảo vệ môi trường để nâng cao ý thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong bảo vệ môi trường. Chú trọng, nâng cao chất lượng thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp phép môi trường, trong đó có biện pháp sàng lọc dự án, không tiếp nhận các dự án, loại hình sản xuất phát sinh nhiều chất thải, tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường, từng bước góp phần phát triển các ngành kinh tế xanh, thân thiện với môi trường.

Bên cạnh đó, Sở TN&MT phối hợp các sở, ngành liên quan tăng cường công tác thanh, kiểm tra (đặc biệt là hoạt động kiểm tra đột xuất) việc chấp hành pháp luật về bảo vệ môi trường tại các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh để kịp thời phát hiện và kiên quyết xử lý đối với các hành vi tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. Chú trọng sử dụng công nghệ giám sát bằng hệ thống quan trắc tự động, liên tục đối với các nguồn thải lớn, nguy cơ ô nhiễm cao. Tiếp tục đôn đốc, hướng dẫn cơ sở thuộc đối tượng thực hiện lắp đặt hệ thống quan trắc tự động, truyền dữ liệu để theo dõi, giám sát. Tăng cường giám sát hoạt động quan trắc định kỳ của cơ sở, từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động quan trắc tại cơ sở...

Thanh Tùng