Kiểm soát các nguồn chất thải nguy cơ gây ô nhiễm môi trường

TMO - Cùng với việc huy động các nguồn lực phát triển kinh tế-xã hội, tỉnh Hưng Yên cũng đẩy mạnh triển khai các giải pháp nhằm hạn chế tình trạng ô nhiễm môi trường phát sinh, qua đó thúc đẩy kinh tế-xã hội của địa phương phát triển bền vững.

Theo đánh giá của ngành chức năng tỉnh Hưng Yên, hoạt động sản xuất tại các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh đóng góp quan trọng trong thúc đẩy kinh tế-xã hội tại địa phương. Tuy nhiên, việc kiểm soát các nguồn chất thải phát sinh từ khu vực kinh tế này cần đặc biệt chú trọng để ngăn ngừa nguy cơ gây ô nhiễm môi trường. 

Theo đó, đối với công tác thu gom, xử lý nước thải tại các KCN, CCN: Tỉnh Hưng Yên đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận quy hoạch phát triển 17 KCN nằm trong quy hoạch phát triển các KCN ở Việt Nam với tổng diện tích 4395,43ha, trong đó 08/17 KCN đã tiếp nhận các dự án đầu tư; 09/17 KCN đang trong quá trình triển khai thực hiện, chưa đi vào hoạt động. Hiện nay có 07/8 KCN đã tiếp nhận dự án thứ cấp đi vào hoạt động sản xuất kinh doanh, trong đó có 06/8 KCN đã xây dựng hoàn thiện cơ sở hạ tầng (hệ thống thu gom thoát nước mưa; hệ thống thu gom xử lý nước thải, hệ thống cấp nước, cây xanh…), đã xây dựng và vận hành hệ thống xử lý nước thải tập trung của KCN và đầu tư lắp đặt hệ thống quan trắc nước thải tự động, liên tục.

Đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh có 26 CCN được thành lập với tổng diện tích là 1.256,08 ha, tổng vốn đầu tư đăng ký là 12.408,95 tỷ đồng, đang trong quá trình đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, chưa có cụm công nghiệp đi vào hoạt động. Trên địa bàn tỉnh hiện nay có 43 làng nghề được công nhận đang hoạt động, tuy nhiên, chưa có làng nghề đầu tư hệ thống xử lý nước thải tập trung đạt yêu cầu về bảo vệ môi trường.

Kiểm soát hoạt động xử lý nước thải tại các KCN, CCN trên địa bàn tỉnh được các ngành chức năng đẩy mạnh triển khai. 

Nguồn chất thải từ hoạt động sản xuất, sinh hoạt trên địa bàn tỉnh đang ngày càng gia tăng, đòi hỏi các ngành chức năng cần tăng cường kiểm soát nhất là đối với công tác quản lý, xử lý chất thải rắn đô thị, công nghiệp, sinh hoạt. Thống kê của ngành chức năng tỉnh Hưng Yên cho thấy, với 343 đơn vị sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh, năm 2022 khối lượng chất thải rắn công nghiệp thông thường phát sinh là 95.044.703,7 kg. Các cơ sở phát sinh chất thải rắn công nghiệp thông thường đã hợp đồng với đơn vị có chức năng để vận chuyển, xử lý theo quy định. Tổng khối lượng chất thải nguy hại phát sinh trên địa bàn: Theo báo cáo của 343 đơn vị sản xuất, kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn tỉnh, năm 2022 khối lượng chất thải nguy hại phát sinh là 65.370.945,73 kg. Các cơ sở phát sinh chất thải nguy hại đã hợp đồng với đơn vị có chức năng để vận chuyển, xử lý theo quy định.

Thực hiện Nghị quyết số 11-NQ/TU, ngày 21/3/2013 về tăng cường quản lý, xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường trên địa bàn tỉnh và Kết luận số 02-KL/TU, ngày 4/10/2016 về bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2016-2020, định hướng đến năm 2025 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Hưng Yên, trong những năm qua cấp ủy, chính quyền các cấp ở tỉnh Hưng Yên luôn quan tâm chỉ đạo và xử lý quyết liệt tình trạng rác sinh hoạt. 

UBND tỉnh Hưng Yên đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo thực hiện về công tác bảo vệ môi trường, nhất là đã ban hành Đề án Nâng cao hiệu quả thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt nông thôn; Đề án bảo vệ môi trường, phòng chống biến đổi khí hậu; ban hành Quy định bảo vệ môi trường tỉnh Hưng Yên; ban hành một số quy định và hướng dẫn thực hiện Bộ tiêu chí về xã nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Hưng Yên...

Tỉnh Hưng Yên tạo điều kiện thuận lợi thu hút dự án có công nghệ tiên tiến, công nghệ xử lý rác thải có thu hồi nhiệt, phát điện (Ảnh minh họa). 

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hưng Yên, lượng rác thải sinh hoạt được thu gom, vận chuyển đến khu xử lý, điểm tập kết hiện nay trên địa bàn tỉnh ước khoảng 620 tấn/ngày, đạt khoảng 81% tổng lượng rác thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn tỉnh Hưng Yên. Hiện nay, phần lớn lượng rác thải sinh hoạt của tỉnh Hưng Yên đã được thu gom đưa đến các điểm tập kết rác ở các thôn, xã. Tuy nhiên, ở nhiều địa phương các bãi rác, điểm tập kết rác hợp vệ sinh đã quá tải, hết khả năng chứa rác, có nguy cơ phát sinh điểm nóng về ô nhiễm môi trường. 

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường Hưng Yên, đến năm 2022 toàn tỉnh Hưng Yên có 297 điểm tồn đọng rác thải, tăng 133 điểm so với 2021 với khối lượng khoảng 635.210 tấn, tăng 359.682 tấn. Trong đó: có 127 điểm tồn đọng đã đầy, không có khả năng tiếp nhận thêm; 170 điểm rác tồn đọng còn khả năng tiếp nhận thêm khoảng 113 nghìn tấn rác.

Để xử lý hiệu quả rác thải sinh hoạt, Hưng Yên đã và đang triển khai một số giải pháp:Yêu cầu các chủ đầu tư các khu xử lý chất thải tập trung triển khai thực hiện dự án hoàn thành theo đúng thời gian cam kết. Định kỳ 3 tháng báo cáo UBND tỉnh tiến độ thực hiện dự án. Sớm cấp quyết định chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư, hướng dẫn nộp tiền đền bù giải phóng mặt bằng, bàn giao mặt bằng các dự án: Nhà máy xử lý rác thải tập trung tại huyện Phù Cừ có quy mô 200 tấn/ngày đêm; Nhà máy xử lý rác thải tập trung tại huyện Khoái Châu có quy mô 200 tấn/ngày đêm. Hoàn thiện thủ tục để lựa chọn nhà đầu tư mở rộng nâng công suất Nhà máy xử lý rác thải Dị Sử để lượng rác thải được xử lý tại lò đốt rác thải Dị Sử lên trên 100 tấn/ngày (công suất thiết bị khoảng 150 tấn).

Đặc biệt, tỉnh Hưng Yên tạo điều kiện thuận lợi thu hút dự án có công nghệ tiên tiến, công nghệ xử lý rác thải có thu hồi nhiệt, phát điện. Điều chỉnh vị trí Khu xử lý Vũ Xá huyện Kim Động, Khu xử lý chất thải Lý Thường Kiệt huyện Yên Mỹ để xây dựng Nhà máy đốt rác phát điện, kết hợp sản xuất phân, vật liệu xây dựng, công suất từ 300 tấn rác/ngày đêm trở lên.

Thời gian tới, địa phương này tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp kiểm soát phòng ngừa ô nhiễm môi trường thông qua ngăn ngừa ô nhiễm môi trường trong việc góp ý kiến đối với các dự án đầu tư vào tỉnh, đánh giá sơ bộ tác động môi trường đối với các dự án có nguy cơ tác động xấu đến môi trường ở mức độ cao, từ chối tiếp nhận các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường; thẩm định chặt chẽ báo cáo đánh giá tác động môi trường, cấp giấy phép môi trường; kiểm tra, giám sát quá trình vận hành thử nghiệm công trình xử lý chất thải.

Thu hút đầu tư vào tỉnh những ngành công nghiệp sạch, ít ô nhiễm, không tiếp nhận các dự án có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường cao; hạn chế, tiến tới không tiếp nhận tiếp nhận dự án sản xuất công nghiệp rời lẻ ở ngoài khu công nghiệp, cụm công nghiệp. Các cụm công nghiệp đã thành lập sớm đầu tư đầy đủ, đồng bộ hạ tầng về bảo vệ môi trường, công trình xử lý nước thải tập trung đáp ứng quy chuẩn kỹ thuật môi trường.

Về khắc phục ô nhiễm, cải thiện môi trường: Tiếp tục hỗ trợ kinh phí sự nghiệp môi trường cho các huyện, thành phố thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải; đẩy nhanh tiến độ đầu tư khu xử lý chất thải tại huyện Khoái Châu, huyện Phù Cừ và nâng cấp lò đốt Dị Sử; Khuyến khích kêu gọi nhà đầu tư thực hiện các dự án xử lý chất thải có công nghệ tiên tiến xử lý đốt tận thu nhiệt, thu hồi năng lượng. Sớm đầu tư xây dựng dự án xử lý nước thải thị xã Mỹ Hào và các đô thị loại V trên địa bàn tỉnh.

Triển khai thực hiện thu theo giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải theo khối lượng từ năm 2025 theo quy định của Luật Bảo vệ môi trường năm 2020. Khuyến khích giảm phát thải, tái chế, tái sử dụng - phân loại, xử lý tại nguồn, xã hội hóa đầu tư xử lý rác thải, thực thi chế tài xử lý các hành vi xả thải chất thải vi phạm quy định của cá nhân, hộ gia đình được hiệu quả. Đối với các điểm nóng tồn đọng, không sử dụng nên đề nghị lập kế hoạch đóng cửa tại chỗ theo quy định của Bộ Tài nguyên và Môi trường tạo mặt bằng có thể trồng cây, hoa, cảnh quan, một số điểm có thể để xây dựng các công trình công cộng phù hợp; hoặc tiến hành phân loại để đem đi xử lý kết hợp xử lý tại chỗ, tiến hành san lấp, tạo mặt bằng cho các hoạt động phát triển khác. 

Hoàng Nam