Khai thác tối đa lợi thế, bản sắc trong phát triển du lịch cộng đồng

TMO - Tận dụng cảnh quan thiên nhiên đặc trưng cùng kho tàng văn hóa bản địa phong phú, xã Xuân Đài (tỉnh Phú Thọ) đang đẩy mạnh phát triển du lịch cộng đồng theo hướng bền vững. Nhiều mô hình homestay, sản phẩm trải nghiệm và dịch vụ do người dân làm chủ đã góp phần tạo diện mạo mới cho vùng quê miền núi này.

Tận dụng cảnh quan thiên nhiên nguyên sơ cùng bản sắc văn hóa đặc trưng của đồng bào dân tộc, xã Xuân Đài (tỉnh Phú Thọ) đang từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ du lịch cộng đồng của địa phương. Những ngôi nhà sàn cổ, các làn điệu dân ca và nghề thủ công truyền thống được người dân gìn giữ, đưa vào phục vụ du khách như một sản phẩm trải nghiệm mang đậm dấu ấn bản địa.

Bên cạnh đó, hệ sinh thái rừng núi cùng các tuyến đường trekking, suối thác tự nhiên tạo điều kiện để Xuân Đài phát triển các loại hình du lịch xanh, thân thiện môi trường. Việc khai thác hợp lý tiềm năng, kết hợp bảo tồn bản sắc giúp Xuân Đài thu hút ngày càng nhiều du khách, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế địa phương.

Nằm ở vùng lõi Vườn quốc gia Xuân Sơn, khu Dù sở hữu tài nguyên du lịch tự nhiên có giá trị, độc đáo, thu hút du khách với những nét văn hóa phong phú, đặc sắc; hệ thống giao thông và viễn thông kết nối thuận tiện; đầy đủ hệ thống chỉ dẫn; dịch vụ ăn uống, mua sắm đáp ứng nhu cầu của khách du lịch.

Những năm qua, được sự quan tâm của các cấp, ngành đầu tư cơ sở hạ tầng du lịch, củng cố cơ sở vật chất, tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ dịch vụ du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng, hoàn thành việc chỉnh trang nhà văn hóa và cảnh quan khu Dù tạo điểm nhấn trong quần thể du lịch tại địa phương. Vì thế, trung bình mỗi năm, nơi đây đã đón trên 8.000 lượt khách du lịch đến thăm quan, trải nghiệm. Cuối năm 2024, khu Dù đã được công nhận là điểm du lịch cấp tỉnh.

Tham gia khám phá, trải nghiệm các hoạt động sản xuất của đồng bào dân tộc tại khu Cỏi, khu Dù, khu Lấp như: Đan lát, dệt thổ cẩm, bắt cá suối, hái lá thuốc tắm và tham gia các hoạt động văn hóa và trò chơi dân gian... để lại ấn tượng khó quên trong lòng nhiều du khách.  Bên cạnh cảnh quan thiên nhiên, Xuân Đài còn mang trong mình đời sống văn hoá phong phú: Mo Mường, các nghi lễ cổ truyền, tri thức dân gian về rừng núi, cùng kho tàng ẩm thực đậm đà bản sắc... đều là những tài nguyên du lịch vô giá nếu được khai thác theo hướng bền vững.

Những năm gần đây, người dân tại một số khu đã bắt đầu tìm hiểu, mở rộng dịch vụ du lịch, bước đầu hình thành các nhóm hộ làm homestay, dịch vụ ăn uống, dẫn tour bản địa. Toàn xã hiện có 11 homestay đang hoạt động, với khả năng phục vụ khoảng 800 lượt khách/ngày.

Trong 5 năm qua, trung bình mỗi năm, xã đón hơn 6.000 lượt khách đến thăm quan, trong đó hơn 1.000 lượt khách lưu trú qua đêm. Du khách tìm đến với Xuân Đài ngày càng tăng, chứng tỏ tiềm năng phát triển loại hình du lịch cộng đồng gắn với sinh thái nghỉ dưỡng có cơ hội phát triển bền vững.

Du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng đang phát huy lợi thế tại xã Xuân Đài. (Ảnh: HG). 

Theo chia sẻ của chủ Homestay ở khu Dù, không chỉ du khách trong nước mà rất nhiều đoàn khách nước ngoài đến với homestay đều rất hài lòng về điều kiện ăn ở, thái độ phục vụ cũng như các món ăn chế biến mang đậm hương vị núi rừng. Homestay sẽ cố gắng hoàn thiện hơn nữa nhằm đáp ứng nhu cầu của du khách mỗi khi ghé thăm. Để hiện thực hoá mục tiêu phát triển du lịch, Xuân Đài đang định hướng tập trung ưu tiên nâng cấp đường giao thông dẫn vào các điểm du lịch khu Dù, khu Cỏi…

Đồng thời hỗ trợ người dân cải tạo nhà ở theo tiêu chuẩn homestay; xây dựng điểm check-in, không gian trải nghiệm văn hóa; đầu tư biển chỉ dẫn, nhà vệ sinh công cộng, khu sinh hoạt cộng đồng. Xã cũng sẽ phối hợp với các sở, ngành mở các lớp đào tạo về kỹ năng đón khách, nấu ăn, truyền thông, kỹ năng dẫn tour và giữ gìn môi trường du lịch.

Với diện tích tự nhiên rộng hơn 209,592km2, dân số hơn 15.000 người, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm hơn 91%, chủ yếu là Mường và Dao - những cộng đồng còn lưu giữ nhiều giá trị văn hoá bản địa đặc sắc. Không chỉ sở hữu cảnh quan sơn thủy hữu tình, Xuân Đài còn là điểm giao thoa giữa không gian văn hóa miền sơn cước với các vùng phụ cận của Vườn quốc gia Xuân Sơn, tạo nên sức hút mạnh mẽ đối với du khách yêu thiên nhiên, văn hóa và trải nghiệm bản địa.

Việc khai thác tối đa lợi thế tự nhiên và gìn giữ bản sắc văn hóa đã giúp xã Xuân Đài định hình rõ hướng đi trong phát triển du lịch cộng đồng. Không chỉ dừng lại ở tiềm năng, địa phương đã biết biến nguồn lực sẵn có thành sản phẩm du lịch đặc trưng, tạo sức hút riêng giữa vùng đất miền núi Phú Thọ.

Sự tham gia tích cực của người dân trong các mô hình homestay, dịch vụ trải nghiệm và hoạt động văn hóa đã góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, đồng thời tạo thu nhập ổn định cho cộng đồng. Những đổi thay trong hạ tầng, nhận thức và cách làm du lịch cho thấy Xuân Đài đang đi đúng hướng, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, hài hòa giữa kinh tế và bảo tồn giá trị truyền thống. Trong bối cảnh nhu cầu khám phá, trải nghiệm văn hóa bản địa ngày càng tăng, xã Xuân Đài đang có nhiều cơ hội để tiếp tục bứt phá, trở thành điểm đến hấp dẫn của vùng đất Tổ.

Mỹ Ngọc