TMO - Tại Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong quốc tế lần thứ 4 diễn ra tại Lào, Ủy hội sông Mekong quốc tế thông qua Tuyên bố chung Vientiane với 7 lĩnh vực hành động ưu tiên để giải quyết thách thức lưu vực sông phải đối mặt, nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước lưu vực sông Mekong.

Ngày 5/4, tại phiên toàn thể của Hội nghị cấp cao Ủy hội sông Mekong lần thứ 4, lãnh đạo Chính phủ các nước thành viên là Lào, Campuchia, Thái Lan và Việt Nam đã thông qua Tuyên bố chung Vientiane. Bên cạnh việc thừa nhận những cơ hội cho sự phát triển bền vững trong tất cả lĩnh vực liên quan đến nước, Tuyên bố Vientiane cũng khẳng định việc giải quyết các thách thức của lưu vực sông Mekong ngày càng trở nên phức tạp. Theo đó, cần tất cả giải pháp quản lý lẫn phát triển để đảm bảo tính bền vững về tài nguyên môi trường để giải quyết.

Tại Tuyên bố chung Vientiane, 4 nước tiếp tục công nhận rằng dù việc phát triển và sử dụng nguồn nước của sông Mê Kông đóng góp đáng kể vào tăng trưởng kinh tế, nhưng cũng có thể gây ra những tác động bất lợi đến môi trường lưu vực và các cộng đồng dễ bị tổn thương, trong đó có các tác động xuyên biên giới cần phải phối hợp giải quyết. Đặc biệt khi các tác động trở nên trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu, như lũ lụt và hạn hán nghiêm trọng, xói lở và bồi lắng lòng bờ sông; suy thoái các giá trị môi trường và suy giảm nguồn lợi thủy sản do dòng sông bị chia cắt.

Tuyên bố chung Vientiane được thông qua với 7 lĩnh vực hành động ưu tiên để giải quyết thách thức lưu vực sông phải đối mặt, nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước lưu vực sông Mekong.

Để giải quyết các thách thức của lưu vực vốn ngày càng trở nên phức tạp, Tuyên bố chung nêu rõ cần các giải pháp quản lý lẫn phát triển để đảm bảo tính bền vững về tài nguyên môi trường. Trong đó, xác định các giải pháp đầu tư khác nhau và xem xét thỏa đáng mối liên kết giữa các ngành sử dụng nước, bổ sung quản lý vận hành liên hồ chứa xuyên biên giới, đặc biệt là việc chia sẻ số liệu kịp thời và thường xuyên từ các công trình khai thác sử dụng nước...

Từ việc nhìn nhận các thách thức trên, Tuyên bố chung kêu gọi các ủy hội, tất cả đối tác và các bên liên quan phối hợp tìm ra các giải pháp sáng tạo để ứng phó; nắm bắt các cơ hội và tăng cường hợp tác vì một lưu vực sông Mekong bền vững và đảm bảo an ninh nguồn nước. Đồng thời, các nước thành viên tuân thủ các nguyên tắc cởi mở, minh bạch, toàn diện, cùng có lợi, bình đẳng, tham vấn, phối hợp, hợp tác, tôn trọng chủ quyền. Cụ thể, Tuyên bố đưa ra 7 lĩnh vực hành động ưu tiên.

Thứ nhất, dựa trên một quy hoạch phát triển lưu vực chủ động và thích ứng, xác định các dự án đầu tư chung và dự án quốc gia có ý nghĩa cho toàn lưu vực. Cùng với đó là các hoạt động hỗ trợ có liên quan nhằm tăng cường tương trợ và giảm thiểu tính dễ bị tổn thương của cộng đồng ở cấp lưu vực và quốc gia; đưa ra các giải pháp ứng phó toàn diện với biến đổi khí hậu.

Thứ hai, hỗ trợ các quốc gia trong trợ giúp các cộng đồng thích ứng với các biến động của dòng sông thông qua việc đảm bảo một hệ thống thông tin liên lạc thông suốt. Việc này nhằm thông báo kịp thời và hiệu quả các biến động bất thường, các vấn đề về chất lượng nước, lũ lụt và hạn hán và các trường hợp khẩn cấp khác liên quan tới nước.

Thứ ba, hỗ trợ việc ra quyết định về phát triển và vận hành thông qua tăng cường sử dụng công nghệ trong thực hiện tất cả chức năng quản lý lưu vực sông từ công tác theo dõi, giám sát và quản lý vận hành công trình tới công tác đánh giá và lập kế hoạch, chiến lược dài hạn. Thứ tư, đảm bảo rằng các hoạt động tham vấn được thực hiện hiệu quả hơn thông qua một diễn đàn của các bên liên quan toàn lưu vực do Ủy hội và các đối tác đối thoại phối hợp tổ chức.

Thứ năm, tăng cường quản lý toàn lưu vực trên cơ sở chức năng nhiệm vụ của Ủy hội thông qua đổi mới về chính sách, công nghệ và cơ chế hợp tác, đối tác với các khung hợp tác vùng khác có liên quan. Thứ sáu, duy trì và tìm kiếm nguồn tài chính mới để hỗ trợ các nỗ lực nêu trên bao gồm các nguồn từ Nhà nước và tư nhân, cơ chế hỗ trợ tài chính toàn cầu.

Thứ bảy, đảm bảo Ủy hội đang trong quá trình chuyển đổi bền vững để tự chủ vào năm 2030, thông qua việc không ngừng phát triển tổ chức nhằm tăng cường năng lực của Ủy hội và các cơ quan, bộ, ngành có liên quan của quốc gia để triển khai thực hiện chức năng chủ chốt về quản lý lưu vực sông.

Mạnh Cường

Tin nổi bật