Hậu Giang linh hoạt ứng phó với hạn mặn trong cao điểm mùa khô

TMO - Tỉnh Hậu Giang sẽ thực hiện có hiệu quả các giải pháp ứng phó với các kịch bản khác nhau về khí tượng, thủy văn, nguồn nước do ảnh hưởng của El Nino được dự báo sẽ gây ra tình trạng hạn hán, xâm nhập mặn trên địa bàn tỉnh.

Theo nhận định của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, mùa khô năm 2023-2024, xâm nhập mặn ở vùng đồng bằng sông Cửu Long ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, tương đương với năm 2020-2021, trong thời kỳ cao điểm (khoảng tháng 2 đến tháng 4 năm 2024) có thể xảy ra thiếu nước ngọt cục bộ, xâm nhập mặn vào sâu các cửa sông; từ đó làm ảnh hưởng đến sản xuất, sinh hoạt của người dân trong mùa khô.

Cụ thể, tình trạng xâm nhập mặn tại tỉnh Hậu Giang có thể xảy ra từ các hướng khác nhau. Từ biển Đông, mặn có thể vượt qua sông Hậu và các kênh nhánh như kênh Cái Côn, Mái Dầm và từ Đại Hải tỉnh Sóc Trăng qua các trục kênh cấp 2 uy hiếp huyện Châu Thành, thành phố Ngã Bảy và một phần huyện Phụng Hiệp. Ngoài ra, các trục kênh chính qua địa bàn tỉnh Sóc Trăng và tỉnh Bạc Liêu cũng có thể là nơi mặn xâm nhập vào tỉnh Hậu Giang. Mặn từ các trục kênh này có thể ảnh hưởng đến thị xã Long Mỹ và một phần huyện Phụng Hiệp. Từ biển Tây, mặn có thể theo sông Cái lớn và sông Nước Trong để ảnh hưởng đến huyện Long Mỹ, một phần huyện Vị Thủy và thành phố Vị Thanh.

Tại tỉnh Hậu Giang, ngành chức năng tỉnh dự báo toàn tỉnh có khoảng 150.000-170.000ha đất sản xuất nông nghiệp đối diện với nguy cơ bị ảnh hưởng hạn hán, xâm nhập mặn. Trong đó, vùng nguy cơ bị hạn hán có tổng diện tích ước tính là khoảng 90.000ha đến 110.000ha, bao gồm: vụ lúa Đông xuân 2023-2024, vụ lúa Hè thu 2024 và diện tích cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản ở huyện Châu Thành, huyện Châu Thành A, một phần huyện Phụng Hiệp và thành phố Ngã Bảy.

UBND tỉnh yêu cầu các địa phương triển khai đồng bộ giải pháp đảm bảo nguồn nước tưới cho sản xuất nông nghiệp. 

Còn vùng nguy cơ bị xâm nhập mặn có tổng diện tích ước tính là khoảng 50.000ha đến 60.000ha, bao gồm: vụ lúa Đông xuân 2023-2024, vụ lúa Hè thu 2024 và diện tích cây ăn trái, nuôi trồng thủy sản ở huyện Long Mỹ, huyện Vị Thủy, một phần huyện Phụng Hiệp, thị xã Long Mỹ và thành phố Vị Thanh. Về vùng có nguy cơ thiếu nước ngọt trong sinh hoạt cho người dân chủ yếu tại huyện Long Mỹ và thành phố Vị Thanh do ảnh hưởng hạn hán, xâm nhập mặn.

Trước dự báo trên, địa phương này đặt mục tiêu đảm bảo đủ nước sản xuất cho vùng nguy cơ hạn, ảnh hưởng mặn. Đối với vùng nguy cơ xâm nhập mặn, ảnh hưởng hạn thì đảm bảo trữ nước ngọt phục vụ sinh hoạt và sản xuất cho người dân. Cùng với đó, đảm bảo đủ nước sinh hoạt cho người dân chủ yếu tại huyện Long Mỹ, thành phố Vị Thanh vì có khả năng bị ảnh hưởng thiếu nước sinh hoạt do tình trạng hạn và xâm nhập mặn.

UBND tỉnh Hậu Giang yêu cầu chính quyền địa phương tuyên truyền vận động người dân dùng mọi biện pháp, dụng cụ tích trữ nước ngọt, đảm bảo đủ nước sinh hoạt trong mùa hạn, mặn năm 2024.Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn cấp tỉnh, cấp huyện tập trung toàn bộ các nguồn lực, chỉ đạo các đoàn thể tuyên truyền vận động người dân ra sức phòng, chống hạn và xâm nhập mặn có hiệu quả Các đơn vị và cán bộ chuyên môn triển khai công tác khảo sát, quan trắc các vùng bị hạn, mặn thường xuyên cập nhật số liệu hạn, mặn báo cáo kịp thời cho lãnh đạo chỉ đạo tốt công tác phòng chống hạn, mặn.

Hệ thống cống trên địa bàn thành phố Vị Thanh được vận hành nhằm ngăn nước mặn xâm nhập sâu. Ảnh: HT. 

Đồng thời, các đơn vị, địa phương liên quan kiểm tra, rà soát và có kế hoạch sửa chữa, nâng cấp ngay tất cả các hệ thống cung cấp nước sinh hoạt cho người dân vùng hạn, mặn đảm bảo đủ nước sinh hoạt cho người dân. Các địa phương rà soát, kiểm tra hệ thống đê bao, cống bọng, các trạm bơm điện, dầu… có kế hoạch nâng cấp, sửa chữa nhằm trữ nước ngọt trên đồng, ngăn nước mặn xâm nhập lên đồng, bảo vệ tốt cho lúa Đông Xuân 2023-2024 và Hè Thu 2024.

Chuẩn bị xây dựng đập thời vụ, cải tiến, đập kiên cố, phù hợp với điều kiện của địa phương như giao thông thủy, môi trường, sản xuất, sinh hoạt, đối với các kênh, rạch chưa có cống khi độ mặn ngoài sông, kênh chính đạt mức 1,5%, riêng đối với khu vực trồng sầu riêng, chôm chôm độ mặn cảnh báo là 0,5% thì xây dựng đập thời vụ, cải tiến, đập kiên cố, để ngăn tất cả các dòng kênh vào đồng ở các khu vực bị nhiễm mặn, không cho nước mặn lên đồng.

Theo nhận định xu thế khí tượng thủy văn từ ngày 1 - 10/2/2024 và tin dự báo xâm nhập mặn khu vực Nam Bộ của Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia, xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long có xu thế tăng dần vào cuối mùa khô năm 2023 - 2024 ở mức cao hơn trung bình nhiều năm, nhưng không gay gắt như mùa khô năm 2015 - 2016 và năm 2019 - 2020, khả năng tập trung vào tháng 2 - 3/2024 tại sông Cửu Long và tháng 3 - 4/2024 tại các sông Vàm Cỏ, Cái Lớn.

Để chủ động ứng phó với xâm nhập mặn, Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về phòng, chống thiên tai đề nghị Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành phố Đồng bằng sông Cửu Long và các đơn vị chuyên môn thực hiện triển khai thực hiện Chỉ thị số 661/CT-BNN-TL ngày 23/1/2024 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc tăng cường thực hiện các giải pháp phòng, chống hạn hán, thiếu nước, xâm nhập mặn, phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh mùa khô năm 2023 - 2024 Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn các tỉnh, thành phố Đồng bằng sông Cửu Long tham mưu xây dựng, triển khai và cập nhật phương án ứng phó với xâm nhập mặn phù hợp với thực tế của địa phương... 

PV