Giảm ít nhất 30% tổng lượng phát thải khí metan vào năm 2030

TMO - Theo Kế hoạch hành động giảm phát thải khí metan, đến năm 2025, bảo đảm tổng lượng phát thải khí metan không vượt quá 96,4 triệu tấn CO2 tương đương, giảm 13,34% so với mức phát thải năm 2020.

"Thực hiện nỗ lực quốc gia nhằm giảm ít nhất 30% tổng lượng phát thải khí metan vào năm 2030 so với mức năm 2020 trong các hoạt động trồng trọt, chăn nuôi, quản lý chất thải rắn, xử lý nước thải, khai thác dầu khí, khai thác than và tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch" là mục tiêu tổng quát của Kế hoạch hành động giảm phát thải khí metan đến năm 2030 được Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Văn Thành ký phê duyệt tại Quyết định 942/QĐ-TTg ngày 5/8/2022.

Kế hoạch còn hướng tới mục tiêu đến năm 2025, bảo đảm tổng lượng phát thải khí metan không vượt quá 96,4 triệu tấn CO2 tương đương, giảm 13,34% so với mức phát thải năm 2020.

Trong số đó, phát thải khí metan trong trồng trọt không vượt quá 42,2 triệu tấn CO2 tương đương, chăn nuôi không vượt quá 16,8 triệu tấn CO2 tương đương, quản lý chất thải rắn và xử lý nước thải không vượt quá 21,9 triệu tấn CO2 tương đương, khai thác dầu khí không vượt quá 10,6 triệu tấn CO2 tương đương, khai thác than không vượt quá 3,5 triệu tấn CO2 tương đương, tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch không vượt quá 1,3 triệu tấn CO2 tương đương.

Triển khai mô hình luân canh lúa - tôm và chuyển đổi cây trồng nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, giảm phát thải khí nhà kính  

Trong những năm qua, mặc dù là trụ đỡ của nền kinh tế nhưng hoạt động nông nghiệp là một trong những tác nhân chính gây nên biến đổi khí hậu, khi phát thải khí nhà kính từ lĩnh vực này chiếm đến 30% tổng lượng phát thải toàn quốc. Trong đó, gần 70% phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp đến từ các hoạt động trồng trọt, 46% là từ hoạt động canh tác lúa nước. Lượng phát thải nông nghiệp dự kiến sẽ lên đến 120 triệu tấn CO2 vào năm 2030, trong đó ngành chăn nuôi chiếm tỷ trọng lớn.

Ngoài ra, việc chăn nuôi nhỏ lẻ trong nông hộ, thiếu quy hoạch đã gây ra ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng. Mỗi năm chăn nuôi phát thải 18,5 triệu tấn CO2. Điều này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp tới sức khỏe con người mà còn gây sức ép tới môi trường và là tác nhân làm gia tăng sự nóng lên toàn cầu

Một trong các nhiệm vụ, giải pháp của Kế hoạch là thực hiện các biện pháp giảm phát thải khí metan trong trồng trọt, chăn nuôi. Cụ thể, đầu tư cơ sở hạ tầng thủy lợi nhỏ, thủy lợi nội đồng đáp ứng kỹ thuật tưới tiên tiến, hiện đại, đồng bộ, khép kín cho các khu vực sản xuất lúa tập trung; chủ động rút nước giữa vụ; áp dụng các biện pháp tưới nước và canh tác lúa tiên tiến, tiết kiệm nước phù hợp với điều kiện từng vùng nông nghiệp để giảm phát thải khí mê-tan.

Bên cạnh đó, mở rộng mô hình luân canh lúa - tôm và chuyển đổi từ lúa nước sang các cây trồng cạn có hiệu quả kinh tế cao hơn phù hợp với điều kiện cụ thể từng địa phương; điều chỉnh cơ cấu cây trồng, mùa vụ, quy trình, kỹ thuật trồng trọt nhằm nâng cao hiệu quả kinh tế và giảm phát thải khí mê-tan.

Chấm dứt đốt phế, phụ phẩm nông nghiệp đồng thời tái sử dụng phế phẩm để hạn chế phát thải khí nhà kính 

Chấm dứt đốt phế, phụ phẩm nông nghiệp thông qua cải tiến, áp dụng trên diện rộng quy trình, công nghệ thu gom tập trung, phân loại, xử lý, tái sử dụng, tuần hoàn, chuyển đổi mục đích sử dụng phế, phụ phẩm nông nghiệp nhằm nâng cao giá trị kinh tế, chuyển đổi các-bon trong sinh khối cây trồng thành các-bon bền vững và năng lượng sạch, tăng tích lũy các-bon trong đất nhằm giảm phát thải khí metan.

Theo thống kê trung bình tổng lượng phụ phẩm nông nghiệp cả nước mỗi năm lên đến 157 triệu tấn mỗi năm, trong đó, có 89 triệu tấn phụ phẩm ngành trồng trọt; 61 triệu tấn phân gia súc, gia cầm; 5,5 triệu tấn từ ngành lâm nghiệp... việc xử lý bằng phương pháp đốt là một trong những nguyên nhân gia tăng lượng phát thải khí metan. 

Kế hoạch đặt ra nhiệm vụ thay đổi, cải thiện và sử dụng các chế phẩm phù hợp trong khẩu phần ăn nhằm tăng năng suất, giá trị kinh tế trong chăn nuôi gia súc và giảm phát thải khí mê-tan; lai cải tạo giống gia súc trong nước bằng những giống ngoại có năng suất chất lượng cao và phù hợp nhằm tăng năng suất, hiệu quả chăn nuôi.

Ngành chăn nuôi đẩy mạnh ứng dụng công nghệ sinh học như đệm lót, thu hồi khí metan trong xử lý chất thải chăn nuôi. Ảnh: Tiên Dung 

Đồng thời, phát triển, khai thác hiệu quả các mô hình khí sinh học và ứng dụng công nghệ trong sản xuất phân bón hữu cơ từ chất thải chăn nuôi; thu hồi và sử dụng khí mê-tan trong xử lý chất thải chăn nuôi vào các hoạt động trong chăn nuôi gia súc và sản xuất điện năng.

Ngoài ra, Kế hoạch cũng đề ra một số nhiệm vụ giải pháp trong giảm phát thải khí metan trong thời gian tới như: Thực hiện các biện pháp giảm phát thải khí metan trong quản lý chất thải và xử lý nước thải. Cụ thể, xây dựng, hoàn thiện và áp dụng đồng bộ các quy trình, quy định, hướng dẫn, mô hình thu gom, vận chuyển, phân loại, tái sử dụng, tái chế và xử lý chất thải rắn; lồng ghép quy hoạch quản lý chất thải cấp vùng và cấp địa phương vào quy hoạch bảo vệ môi trường quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh.

Xây dựng, nâng cấp cơ sở hạ tầng, đầu tư trang thiết bị đáp ứng yêu cầu phân loại, thu gom, lưu giữ, tái sử dụng, tái chế, vận chuyển, xử lý chất thải rắn theo quy định và phù hợp với đặc điểm các khu dân cư tập trung, đô thị, nông thôn, phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của địa phương.

Lựa chọn công nghệ xử lý chất thải hiện đại góp phần hạn chế những tác động tới môi trường 

Lựa chọn, áp dụng rộng rãi công nghệ xử lý chất thải tiên tiến, hiện đại; công nghệ xử lý chất thải kết hợp thu hồi năng lượng, sản xuất phân compost, sản xuất viên nén nhiên liệu, chôn lấp thu hồi khí metan, đốt rác phát điện; công nghệ thu hồi khí metan phát sinh trong xử lý nước thải công nghiệp; công nghệ sinh học loại bỏ khí metan trong xử lý nước thải sinh hoạt; xử lý hiệu quả bùn thải tại các nhà máy xử lý nước thải tập trung bằng phương pháp yếm khí kết hợp thu hồi khí metan.

Hạn chế phát sinh chất thải ra môi trường nhằm giảm phát thải metan thông qua thực hiện phát triển năng lượng sinh khối, năng lượng từ đốt chất thải, sản xuất phân bón hữu cơ, tiêu thụ các sản phẩm tái chế, tái sử dụng.

Minh Hương