Đồng Tháp: Khẩn trương khắc phục sạt lở, đảm bảo an toàn cho người dân

TMO - Thời gian qua, tại khu vực tỉnh Đồng Tháp liên tục ghi nhận các vụ sạt lở, uy hiếp trực tiếp đến nhà cửa và tuyến đường giao thông. Các cơ quan chức năng đang gấp rút xử lý, đồng thời đưa ra giải pháp căn cơ, lâu dài để giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra.

Hiện nay, tình trạng sạt lở tại khu vực tỉnh Đồng Tháp diễn biến ngày càng nghiêm trọng, gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống, sản xuất và sinh kế của người dân. Nhiều đoạn bờ sông, kênh rạch bị cuốn trôi, làm hư hỏng hạ tầng giao thông, trường học, nhà cửa và đất sản xuất.

Trước tình hình này, chính quyền các địa phương đã nhanh chóng huy động lực lượng tại chỗ, phối hợp với các cơ quan chức năng triển khai các biện pháp cấp bách như gia cố bờ sông, di dời người dân ra khỏi khu vực nguy hiểm và khắc phục hạ tầng thiết yếu.

Các chuyên gia nhận định, sạt lở tại Đồng Tháp không chỉ do tác động của dòng chảy, biến đổi khí hậu mà còn liên quan đến hoạt động khai thác cát quá mức. Vì vậy, việc kiểm soát chặt chẽ khai thác tài nguyên, kết hợp với các giải pháp công trình và phi công trình, là yếu tố quan trọng để hạn chế thiệt hại, bảo vệ an toàn cho người dân trong khu vực.

Cụ thể, thời gian qua, tình trạng sạt lở trên địa ban tỉnh Đồng Tháp diễn biến phức tạp, tại các xã Mỹ Đức Tây, An Hữu, Thanh Hưng, Bình Phú, Vĩnh Kim, Bình Trưng, Hội Cư, Long Tiên, Long Hưng, Ngũ Hiệp, Phú Hựu, Bình Hàng Trung, Mỹ Thọ, Tân Long và phường Mỹ Trà, xảy ra 70 vị trí sạt lở với chiều dài khoảng 7.878m. Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp đã khảo sát thực tế, có 48 vị trí sạt lở trên các tuyến kênh lớn, với chiều dài khoảng 6.240m, ước kinh phí khắc phục khoảng 481,6 tỷ đồng và 20 vị trí xảy ra sạt lở trên các tuyến kênh nội đồng với chiều dài khoảng 1.388m, ước kinh phí khắc phục khoảng 23,9 tỷ đồng.

Đáng chú ý,  ngày 8 và 12/8 vừa qua, tại khu vực kè chống xói lở bờ sông Tiền thuộc xã Thường Phước đã xảy ra sạt lở, sụt lún với chiều dài khoảng 350m, gồm 4 đoạn. Tình hình sạt lở diễn biến hết sức phức tạp và khó lường, uy hiếp trực tiếp đến an toàn công trình phòng, chống thiên tai, hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật, hoạt động sản xuất của doanh nghiệp và giao thông đi lại của người dân.

Sạt lở nghiêm trọng tại kè chống xói lở bờ sông Tiền đoạn thuộc xã Thường Phước. 

Các đoạn còn lại với chiều dài khoảng 2.450m tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn, có thể xảy ra sụt lún, sạt lở bất cứ lúc nào. Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Tháp đã ký ban hành quyết định công bố tình huống khẩn cấp sạt lở bờ sông khu vực kè chống xói lở bờ sông Tiền để ứng phó và khắc phục hậu quả nhằm ngăn chặn, hạn chế mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra.

Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất UBND tỉnh Đồng Tháp xem xét, phê duyệt số tiền hơn 327 tỷ đồng để khắc phục lún sụt, sạt lở khu vực kè chống xói lở bờ sông Tiền, với chiều dài 2.800m. Trong đó, 59 tỷ đồng để khắc phục 4 đoạn có chiều dài khoảng 350m làm sụt lún đã gây hư hỏng phần mái kè, chân kè và lấn vào đường nhựa phía trong cần tiến hành xử lý, khắc phục khẩn cấp. Đoạn còn lại chiều dài khoảng 2.450m, với kinh phí khoảng 313 tỷ đồng.

Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp đánh giá sạt lở diễn ra nhanh chóng, nhiều về số điểm sạt và nghiêm trọng về mức độ so với thời gian trước đó. Đối với sạt lở sông Tiền, sông Hậu, nguyên nhân chủ yếu do động lực dòng chảy tác động vào lòng dẫn có cấu tạo nền địa chất mềm yếu gây ra sạt lở.

Sạt lở thường diễn ra ở những khu vực các cù lao và nơi dòng sông phân nhánh, khu vực nhập lưu của các nhánh sông, đoạn sông có luồng lạch không ổn định, nơi dòng sông hẹp, thắt cổ chai. Các hoạt động của con người như nuôi trồng thủy sản dọc theo bãi bồi ven sông, xây dựng nhà ở, cơ sở sản xuất kinh doanh lấn chiếm mặt sông và sóng do các phương tiện thủy cũng gây ra tình trạng sạt lở cục bộ.

Ngoài ra, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu (sụt lún đất, biến động lượng mưa, ảnh hưởng dòng thấm do mưa đầu vụ,…) cũng tác động đến quá trình sạt lở bờ sông trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp.

Đối với sạt lở ở các kênh, rạch nội đồng, mật độ sông, rạch dày đặc với nhiều đoạn sông cong, nhiều ngã ba, ngã tư là những vị trí dễ bị sạt lở do dòng chảy đập thẳng vào bờ lâu ngày tạo hàm ếch kết hợp thủy triều xuống thấp kèm theo những đợt mưa to đầu mùa và phương tiện thủy lưu thông qua lại gây ra sạt lở. Các tuyến đê kết hợp làm đường giao thông nông thôn thường nằm cặp theo các tuyến kênh, rạch không đảm bảo lưu thông.

Khi đầu tư nâng cấp tuyến đê bao kết hợp làm đường giao thông, các địa phương thực hiện giải pháp thi công đào lòng kênh bơm cát từ đó phá vỡ kết cấu đất đồng thời mật độ phương tiện lưu thông nhiều góp phần làm lún sụp mặt đường và gây sạt lở,…

Trước tình trạng sạt lở gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới đời sống sinh hoạt, sản xuất và các tuyến đường giao thông, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp đã tham mưu UBND tỉnh các giải pháp khắc phục trước mắt và lâu dài đối với tình trạng sạt lở, sụp lún trên địa bàn tỉnh.

Đầu tư xây dựng tuyến đê sông nhằm chống xói mòn và bảo vệ môi trường. (Ảnh minh hoạ). 

Về lâu dài, nhằm giúp cho các địa phương chủ động trong công tác xử lý sạt lở, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp kiến nghị Sở Tài chính tham mưu UBND tỉnh về hướng dẫn quy trình hỗ trợ kinh phí cho các địa phương để phòng ngừa, ứng phó và khắc phục hậu quả thiên tai, đặc biệt đối với việc chủ động phòng, chống sạt lở, sụp lún bờ sông, kênh, rạch.

Ngoài ra, Sở Nông nghiệp và Môi trường Đồng Tháp đã tham mưu UBND tỉnh các văn bản về tăng cường xử lý các hành vi vi phạm đến phạm vi bảo vệ công trình thủy lợi, đê điều, phòng chống thiên tai và tăng cường kiểm tra, tổ chức thực hiện dọn dẹp rong cỏ, lục bình đảm bảo duy trì thông thoáng lòng kênh rạch, hạn chế tình trạng sạt lở bờ sông trên địa bàn tỉnh.

Đặc biệt, ngày 9/9, UBND tỉnh Đồng Tháp ban hành Kế hoạch số 1892/KH-SNN&MT Tổ chức Đoàn Kiểm tra công tác phòng, chống thiên tai trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp. Thực hiện Kế hoạch công tác phòng chống thiên tai năm 2025, để chủ động ứng phó, giảm thiểu các mặt thiệt hại do thiên tai (mưa, lũ, dông, lốc, sét, bão, áp thấp nhiệt đới, sạt lở bờ sông và thời tiết nguy hiểm...) gây ra. Sở Nông nghiệp và Môi trường xây dựng Kế hoạch tổ chức Đoàn Kiểm tra công tác phòng chống thiên tai năm 2025 tại các địa phương, với trưởng đoàn là Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường.

Về nhiệm vụ, Chi cục Thủy lợi chuẩn bị các nội dung phục vụ Đoàn Kiểm tra, thông báo đến các địa phương lịch làm việc, chương trình dự kiến của Đoàn Kiểm tra. Tổng hợp, xây dựng báo cáo kết quả kiểm tra.

Các thành viên Đoàn kiểm tra chuẩn bị nội dung kiểm tra, đôn đốc thuộc phạm vi quản lý của đơn vị; Tham gia ý kiến về dự thảo Báo cáo kết quả làm việc của Đoàn kiểm tra; Thực hiện các nhiệm vụ khác theo sự phân công của Trưởng đoàn. Các địa phương chuẩn bị các nội dung báo cáo (theo các Phụ lục đính kèm) gửi về Chi cục Thủy lợi, Bố trí, địa điểm, thành phần làm việc với Đoàn kiểm tra…

Bên cạnh các biện pháp khẩn trương khắc phục trước mắt, tỉnh Đồng Tháp cần chú trọng giải pháp căn cơ, kết hợp công trình với quản lý tài nguyên bền vững. Việc kiểm soát và bảo vệ bờ sông, cùng với đầu tư xây dựng hệ thống kè chống sạt lở kiên cố sẽ góp phần ổn định lâu dài, bảo vệ cuộc sống và sinh kế của người dân của địa phương.

Thu Giang