TMO - Nhiều dự án đường cao tốc lớn tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long sẽ được triển khai đồng bộ trong thời gian tới, dẫn đến có thể nguy cơ thiếu vật liệu, đặc biệt là cát đắp nền đường. Thực tế này đòi hỏi các ngành chức năng cần triển khai các giải pháp về nguồn cung vật liệu xây dựng cung cấp đảm bảo đúng tiến độ triển khai.

Bộ Giao thông Vận tải cho biết, nhu cầu nguồn cát để thi công 400km đường cao tốc ở Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) là khoảng 39 triệu m3 cát. Trong đó, cao tốc Cần Thơ - Cà Mau cần 18,5 triệu m3 và cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng cần 17,8 triệu m3. Trong năm 2023, nhu cầu sử dụng cát là khoảng 16 triệu m3, năm 2024 là 23 triệu m3. Năm 2025, nhu cầu sử dụng không dồn dập nên khả năng tự cân đối, đảm bảo đáp ứng yêu cầu tiến độ. Dự kiến, cao tốc Cần Thơ - Cà Mau tháng 1/2023 sẽ khởi công; còn tuyến cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng sẽ khởi công vào cuối tháng 6/2023.

Thời gian tới nhiều dự án đường cao tốc lớn sẽ được triển khai đồng bộ tại ĐBSCL, đòi hỏi nguồn cung vật liệu xây dựng lớn

Báo cáo của Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận cho thấy, trong giai đoạn từ 2022-2025 nhiều dự án lớn trong khu vực được triển khai đồng bộ như: Dự án cao tốc Châu Đốc -Cần Thơ - Sóc Trăng (188,2km); Dự án cao tốc Cao Lãnh-An Hữu (27,4km); Dự án cao tốc Mỹ An- Cao Lãnh (26,5km)... dẫn đến nguy cơ thiếu vật liệu, đặc biệt là vật liệu cát đắp nền đường. Hiện các Dự án cao tốc Châu Đốc- Cần Thơ- Sóc Trăng, Dự án cao tốc Cao Lãnh - An Hữu và Dự án cao tốc Mỹ An - Cao Lãnh (26,5km)... có nguy cơ thiếu vật liệu, đặc biệt là vật liệu cát đắp nền đường.

Qua khảo sát và thực tế triển khai các dự án khu vực ĐBSCL trong thời gian qua, nguồn vật liệu cát đủ tiêu chuẩn sử dụng trực tiếp cho đường cao tốc chủ yếu tập trung ở các tỉnh đầu nguồn sông Tiền và sông Hậu là An Giang và Đồng Tháp. Các tỉnh hạ lưu sông Tiền và sông Hậu hiện có Sóc Trăng và Vĩnh Long có trữ lượng cát sông đã quy hoạch là tương đối lớn. Các tỉnh còn lại là Trà Vinh, Bến Tre, Cần Thơ có nguồn vật liệu cát sông nhưng trữ lượng không lớn và lẫn nhiều bùn sét.

Theo báo cáo của các địa phương, đến nay mới có tỉnh An Giang có khả năng cung cấp được khoảng 1,1 triệu m3 cát cho Dự án từ nguồn tăng 50% công suất ở các mỏ cát đang khai thác. Còn lại các tỉnh, thành có dự án đi qua đều chưa có kế hoạch cung cấp cát cho dự án. Vì vậy đã ảnh hưởng rất lớn đến quá trình thực hiện dự án. Lãnh đạo UBND tỉnh Đồng Tháp cho biết, hiện tại, các mỏ cát đang khai thác là 14 mỏ và khả năng khai thác theo giấy phép năm 2022 còn lại 3,13/5,21 triệu m3. Trong khi đó, Đồng Tháp có 2 đường cao tốc đi qua gồm Cao Lãnh -An Hữu và Cao Lãnh -Mỹ An, với số lượng cát san lấp khoảng 6 triệu m3, cho nên Đồng Tháp đảm bảo cung ứng đủ số lượng cát cho dự án.

Các địa phương cần tăng cường phối hợp trong chia sẻ nguồn vật liệu đặc biệt là cát nhằm đảm bảo tiến độ các dự án triển khai

Còn tại tỉnh Sóc Trăng, nhu cầu sử dụng nguồn cát làm vật liệu xây dựng rất lớn, tuy nhiên, do ở cuối nguồn sông Hậu nên nguồn cát dưới lòng sông thuộc địa phận của tỉnh chất lượng xấu (cát, bùn xen kẽ và lẫn nhiều tạp chất) không đảm bảo chất lượng làm vật liệu xây dựng. Trữ lượng cát biển của Sóc Trăng khá lớn, khoảng 13 tỷ m3 cát, độ mặn không cao. Đây là điều kiện rất lớn nếu được quan tâm khai thác, có thể phục vụ cho các dự án trọng điểm quốc gia tại khu vực ĐBSCL. Địa phương này đề nghị Bộ Giao thông Vận tải, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các bộ ngành trung ương quan tâm hỗ trợ Sóc Trăng trong triển khai dự án; hoàn thành dự án đánh giá tài nguyên khoáng sản, phục vụ khai thác cát biển đáp ứng nhu cầu san lấp các dự án cao tốc và hạ tầng giao thông, đô thị vùng ĐBSCL.

Vừa qua, tại buổi làm việc bàn về giải pháp tìm nguồn vật liệu phục vụ cho các dự án đường bộ cao tốc, dự án giao thông trọng điểm tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường Trần Quý Kiên khẳng định: Các bộ, ngành sẽ tập trung nguồn lực để hỗ trợ cho Đồng bằng sông Cửu Long trong việc thực hiện các dự án giao thông trọng điểm; trong đó, có Dự án tuyến cao tốc Cần Thơ-Cà Mau và cao tốc Châu Đốc-Cần Thơ-Sóc Trăng để thực hiện đúng theo tiến độ.

Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, ĐBSCL hoàn toàn có thể chủ động nguồn cát sông cho các dự án cao tốc, đặc biệt là các tỉnh Tiền Giang, Đồng Tháp, Vĩnh Long, An Giang với trữ lượng cát sông khá lớn. Trong 39 triệu m3 cát cần cho các dự án những năm tới thì năm 2023 chỉ sử dụng khoảng 16 triệu m3, còn 23 triệu m3 rơi vào năm 2024, đầu năm 2025 nên lãnh đạo Bộ Tài nguyên Môi trường đề nghị các cơ quan liên quan và các địa phương rà soát cụ thể nhu cầu cát và rà soát lại nguồn cát trên địa bàn để tính toán cân đối cho hai tuyến cao tốc, ưu tiên dồn nguồn lực cho cao tốc, năm 2026, 2027 hoàn thành 400km đường cao tốc ở Đồng bằng sông Cửu Long.

Đối với những kiến nghị về việc sử dụng cát biển đắp nền, Bộ Tài nguyên Môi trường và Bộ Giao thông Vận tải sẽ có trả lời sớm. Bộ Tài nguyên Môi trường cũng sẽ đề xuất giao trách nhiệm cho các cơ quan liên quan việc giám sát trong quá trình khai thác cát.

Hoàng Tùng

Tin nổi bật