Đảm bảo điều kiện xuất khẩu mít sang thị trường Trung Quốc

TMO - Để đảm bảo thông quan thuận lợi, toàn bộ vườn trồng và cơ sở đóng gói mít tham gia xuất khẩu phải đăng ký và được cơ quan chức năng của cả hai nước phê duyệt. 

Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC) vừa ban hành thông báo số 251 năm 2025 về các yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với mít tươi nhập khẩu từ Việt Nam. Thông báo được ban hành dựa trên các quy định pháp luật hiện hành của Trung Quốc và Nghị định thư về xuất khẩu mít tươi được ký kết giữa GACC và Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam. Theo đó, quả mít Việt Nam sẽ chính thức được phép xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc kể từ 1/6/2026. 

Để đảm bảo thông quan thuận lợi, toàn bộ vườn trồng và cơ sở đóng gói tham gia xuất khẩu phải đăng ký và được cơ quan chức năng của cả hai nước phê duyệt. Danh sách các đơn vị được cấp mã số sẽ được công bố và cập nhật định kỳ trên website của Tổng cục Hải quan Trung Quốc.

Các vùng trồng mít xuất khẩu cần phải xây dựng hệ thống quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc hoàn chỉnh (Ảnh: MT). 

Về quản lý tại nguồn, các vườn trồng mít xuất khẩu phải xây dựng hệ thống quản lý chất lượng và truy xuất nguồn gốc hoàn chỉnh dưới sự giám sát của phía Việt Nam. Các cơ sở này phải áp dụng Thực hành nông nghiệp tốt (GAP), duy trì điều kiện vệ sinh vườn trồng, thường xuyên thu gom quả rụng, quả thối và triển khai biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp (IPM).

Việt Nam có trách nhiệm xây dựng và thực hiện kế hoạch quản lý các đối tượng sinh vật gây hại mà Trung Quốc quan tâm theo tiêu chuẩn ISPM 6, tổ chức giám sát vườn trồng quanh năm. Cụ thể, đối với ruồi đục quả phải treo bẫy pheromone, đối với sâu đục trái mít phải sử dụng đèn bẫy hoặc bẫy dính màu vàng. Rệp sáp phải được theo dõi tối thiểu 15 ngày/lần từ giai đoạn ra hoa đến khi thu hoạch.

Toàn bộ hồ sơ giám sát và phòng trừ dịch hại phải được lưu giữ để cung cấp cho phía Trung Quốc khi cần thiết. Các cơ sở đóng gói cũng phải đáp ứng yêu cầu nghiêm ngặt về điều kiện vệ sinh và kỹ thuật. Khu vực đóng gói phải sạch sẽ, nền nhà được cứng hóa, có khu vực nguyên liệu và kho thành phẩm riêng biệt.

Trong quá trình xử lý, mít phải được tuyển chọn, phân loại thủ công, loại bỏ hoàn toàn quả bệnh, quả sâu, quả thối, đất và các tàn dư thực vật. Bề mặt quả được làm sạch bằng súng khí cao áp hoặc súng phun nước. Vật liệu bao bì phải sạch, chưa qua sử dụng và đáp ứng yêu cầu kiểm dịch thực vật của Trung Quốc. Trường hợp sử dụng bao bì gỗ phải tuân thủ tiêu chuẩn ISPM 15.

Trước khi xuất khẩu, cơ quan chức năng Việt Nam sẽ tiến hành lấy mẫu kiểm dịch với ti lệ 2% số lô hàng. Nếu trong vòng một năm không phát hiện vi phạm, tỉ lệ này có thể giảm xuống còn 1%. Tại cửa khẩu nhập cảnh, hải quan Trung Quốc sẽ kiểm tra chặt chẽ chứng thư và thực tế hàng hóa. Mọi lô hàng phát hiện sinh vật gây hại còn sống, lẫn đất hoặc tàn dư thực vật đều sẽ bị trả lại hoặc tiêu hủy.

Việc xuất khẩu chính ngach góp phần nâng cao giá trị cho mặt hàng này (Ảnh: VNP).  

Mít là mặt hàng thứ 5 trong năm 2025 của Việt Nam được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, trước đó, là ớt, chanh leo, tổ yến, cám gạo. Tính đến cuối tháng 11/2025, Việt Nam có 16 loại rau quả Việt Nam đã được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, trong đó có 11 mặt hàng hai bên đã ký Nghị định thư xuất khẩu gồm: dưa hấu, măng cụt, thạch đen, sầu riêng, sầu riêng đông lạnh, dừa tươi, chuối tươi, khoai lang, ớt, chanh leo và mít. 

Những năm qua, mít thái trở thành một trong những cây trồng chủ lực nhờ các ưu điểm như thích hợp với thổ nhưỡng đất đai của nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp khi dễ trồng, ít tốn công chăm sóc, năng suất cao, đầu ra thuận lợi, vừa tiêu thụ trong nước vừa được thị trường xuất khẩu ưa chuộng, nhất là Trung Quốc.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Đồng Tháp, thực hiện mục tiêu chuyển đổi cây trồng “chung sống với lũ,” giảm nhẹ thiên tai, các xã vùng vùng ngập lũ và vùng Đồng Tháp Mười phía Tây tỉnh Đồng Tháp đã chuyển gần 20.000 ha đất trồng lúa hiệu quả thấp, bị ảnh hưởng lũ lụt hàng năm trước đây sang chuyên trồng mít.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh triển khai nhiều đề tài nghiên cứu khoa học nhằm nâng chất lượng vùng mít chuyên canh, tạo nguồn nông sản an toàn phục vụ tiêu dùng và xuất khẩu như: Xác định tác nhân và xây dựng quy trình quản lý tổng hợp bệnh xơ đen mít và bệnh xì mủ trên cây mít; Tận dụng phụ phẩm từ quả mít để sản xuất các sản phẩm giá trị gia tăng, nâng cao hiệu quả cây mít...

Bên cạnh đó, chuyển giao khoa học công nghệ vào sản xuất, khuyến khích nông dân lắp đặt hệ thống tưới phun tự động tiết kiệm nước, tuyển chọn giống tốt sạch bệnh, định hướng trồng mít theo ngưỡng an toàn vệ sinh thực phẩm gắn với thiết lập mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói xuất khẩu chính ngạch.../.

Thu Hằng