Đà Nẵng nâng cao năng lực ứng phó với thiên tai

TMO - Những năm qua, thiên tai ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất, sinh hoạt của người dân trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, thực tế này đòi hỏi địa phương cần chủ động công tác ứng phó.

Thông tin từ Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Đà Nẵng cho biết, trong năm 2023 tại thành phố Đà Nẵng có 5 cơn bão và 3 áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông; không có bão đổ bộ đất liền, nhưng chịu ảnh hưởng trực tiếp của hoàn lưu cơn áp thấp nhiệt đới số 02 và ảnh hưởng gián tiếp của cơn bão số 5. 

Năm 2023, thành phố chịu ảnh hưởng của 14 đợt không khí lạnh và không khí lạnh tăng cường, gây ra 4 đợt rét từ tháng 1- 3/2023 và tháng 11-12/2023; không xảy ra dông lốc trên địa bàn thành phố. Nắng nóng tại thành phố bắt đầu từ nửa cuối tháng 4 và kết thúc vào cuối tháng 8/2023; xảy ra 8 đợt nắng nóng diện rộng với cường độ gay gắt hơn so với năm 2022; nền nhiệt độ cao nhất trong các đợt nắng nóng trên địa bàn thành phố phổ biến ở ngưỡng 36.5-39.5 độ C.

Bão, lũ là thiên tai gây thiệt hại nghiêm trọng tại nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh. 

Về tình hình mưa lũ, năm 2023 tại thành phố xảy ra 6 đợt mưa lớn diện rộng, 2 đợt mưa lớn cục bộ và 1 ngày mưa lớn; trong đó, ngoài các tháng 3-5/2023 và tháng 8/2023 có lượng mưa phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm (TBNN), các tháng còn lại tại thành phố có lượng mưa phổ biến xấp xỉ vào cao hơn hơn TBNN, riêng tháng 10 có nơi đạt 150-250% TBNN; đồng thời có 4 đợt lũ trên sông Vu Gia và sông Cẩm Lệ. Tổng lượng mưa từ tháng 1 đến hết tháng 12/2023 tại thành phố Đà Nẵng phổ biến xấp xỉ và cao hơn TBNN, đạt khoảng 90-130% TBNN, riêng một số nơi vùng đồng bằng ven biển ở ngưỡng cao hơn trung bình nhiều năm và đạt khoảng 130-160% TBNN.

Về công tác phòng, chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn trong năm 2023 trên địa bàn thành phố Đà Nẵng, lãnh đạo thành phố và sở, ngành, địa phương đánh giá cao công tác phòng, chống thiên tai của thành phố Đà Nẵng trong năm 2023, có nhiều tiến bộ và đạt được một số kết quả nhất định, đặc biệt là sự vào cuộc mạnh mẽ, kịp thời của lực lượng Bộ Chỉ huy Quân sự thành phố, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng thành phố và Công an thành phố Đà Nẵng. Công tác khắc phục hậu quả thiên tai năm 2023 đã được triển khai nhanh chóng, kịp thời và hiệu quả với sự tham gia đồng bộ từ Trung ương đến thành phố, thành phố đến địa phương và địa phương đến cơ sở; qua đó, góp phần kịp thời ổn định cuộc sống nhân dân, khôi phục sản xuất,... sau thiên tai.

Thông tin từ Đài Khí tượng Thủy văn Trung Trung Bộ cho biết, tổng lượng mưa trên địa bàn thành phố thấp hơn, chỉ đạt khoảng 20-45% so với mức trung bình nhiều năm. Dòng chảy trên sông Vu Gia tại trạm thủy văn Ái Nghĩa (Quảng Nam) thiếu hụt tương đối so với trung bình nhiều năm khoảng 30-40%; trong đó, mực nước sông Vu Gia tại trạm thủy văn Ái Nghĩa hạ thấp ở mức 1,41m vào ngày 26-2-2024, ngang với mực nước thấp nhất lịch sử trong chuỗi dữ liệu quan trắc được. 

Dự báo từ nay đến cuối mùa cạn 2024, lượng mưa sẽ thiếu hụt 35-60% so với trung bình nhiều năm; dòng chảy trên các sông thiếu hụt 20-40% so với trung bình nhiều năm; tình trạng xâm nhập mặn gia tăng, có khả năng xấp xỉ hoặc cao hơn so với trung bình nhiều năm. Từ tháng 5 tháng 7-2024, thời tiết có khả năng chuyển đổi trạng thái từ El Nino sang La Nina. Do đó, mùa mưa bão năm nay tại thành phố Đà Nẵng có nguy cơ diễn biến phức tạp. Bão xuất hiện nhiều trên Biển Đông và có nguy cơ xuất hiện những cơn bão rất mạnh, gây ảnh hưởng đến thành phố.

Công tác điều tiết nguồn nước, phòng chống hạn hán, xâm nhập mặn là một trong những nhiệm vụ quan trọng trong công tác phòng chống thiên tai trên địa bàn thành phố.    

Thời gian tới, các sở, ban, ngành, địa phương, đơn vị cần phải chủ động triển khai các giải pháp bảo đảm chủ động ứng phó, phòng tránh thiên tai, nhất là bão, mưa, lũ từ sớm, từ xa. Đồng thời, những công việc đã được triển khai tốt hoặc chưa hoàn thành trong những năm qua thì cần được thực hiện tiếp tục và phát huy những kinh nghiệm, khắc phục những tồn tại để chủ động ứng phó với thiên tai tốt hơn, đặc biệt là cần tiếp tục khơi thông cống, rãnh trên địa bàn thành phố để chống ngập.

Các địa phương, đơn vị chủ động rà soát, cập nhật phương án phòng chống và khắc phục hậu quả ứng với một số kịch bản thiên tai, trong đó cần nêu cao tinh thần phòng và tránh để tránh, giảm thiểu thiệt hại và chủ động ứng phó bám phương châm “4 tại chỗ”. Bên cạnh đó, cần chủ động nghiên cứu, đề xuất các giải pháp khắc phục các vấn đề tồn tại trước mắt lẫn lâu dài. UBND thành phố sẽ tham mưu Thường trực Thành ủy cũng như trình HĐND thành phố sớm ban hành những chính sách, quyết định sớm, nhất là về vấn đề mua sắm trang thiết bị, vật tư để phục vụ cho công tác phòng, chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn.

Các sở, ban, ngành, địa phương, đơn vị cũng cần tham mưu UBND thành phố giải pháp cấp bách khắc phục hậu quả, phòng chống thiên tai; mua sắm trang thiết bị đặc thù phù hợp với các địa phương, cơ sở. Cùng với đó, tăng cường cảnh báo sớm, đầu tư các trang thiết bị cảnh báo sớm; ứng dụng công nghệ thông tin, công nghệ số, thông minh trong công tác quản lý, phòng, chống thiên tai...

Trong năm 2024, Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn và phòng thủ dân sự thành phố sẽ tham mưu Chủ tịch UBND thành phố ban hành chỉ thị về công tác phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn năm 2024; theo dõi, đôn đốc, tổng hợp kết quả của các sở, ban, ngành, địa phương trong việc triển khai thực hiện chỉ thị này; triển khai sâu rộng việc lồng ghép nội dung phòng, chống thiên tai vào quy hoạch, kế hoạch phát triển ngành, phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. 

Đặc biệt là các quy hoạch, kế hoạch chịu tác động mạnh bởi các thiên tai lớn, phạm vi rộng như bão, lũ lụt, hạn hán, xâm nhập mặn; tham mưu, đề xuất UBND thành phố Đà Nẵng mua sắm, cấp phát trang thiết bị phục vụ công tác phòng chống thiên tai, cứu hộ, cứu nạn năm 2024 cho các đơn vị, địa phương, các đơn vị lực lượng vũ trang; tiếp tục phối hợp, tham mưu về điều tiết nguồn nước các hồ thuỷ điện, làm việc với các sở của tỉnh Quảng Nam về đắp đập tạm trên sông Quảng Huế khi cần thiết...

Bên cạnh đó, rà soát, điều chỉnh, cập nhật bổ sung lại phương án phòng chống và khắc phục hậu quả ứng với một số kịch bản thiên tai của các ngành, địa phương để phù hợp với tình hình thiên tai, biến đổi khí hậu; tiếp tục thực hiện Đề án “Nâng cao nhận thức cộng đồng và Quản lý rủi ro thiên tai dựa vào cộng đồng giai đoạn 2021-2025” trên địa bàn thành phố Đà Nẵng; thực hiện tốt phương châm “4 tại chỗ”.

Sẵn sàng ứng phó kịp thời, hiệu quả các tình hình sự cố thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; rà soát công trình phòng chống thiên tai, khu dân cư, vùng kinh tế trọng điểm, cơ sở hạ tầng bị ảnh hưởng hoặc tăng nguy cơ rủi ro thiên tai, công trình đang thi công để chỉ đạo, xây dựng phương án, bố trí vật tư, nhân lực tổ chức xử lý đảm bảo an toàn trước mùa mưa lũ năm 2024; phát hiện, xử lý kịp thời giờ đầu các sự cố công trình phòng chống thiên tai, đê kè, thủy lợi...

Minh Đức