Chủ động trữ nước ngọt khi xâm nhập mặn tăng

TMO - Tình hình xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long phụ thuộc vào nguồn nước từ thượng nguồn sông Mekong, triều cường và còn biến động trong thời gian tới. Các địa phương ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long cần cập nhật kịp thời các thông tin dự báo khí tượng thủy văn và có các biện pháp chủ động phòng, chống xâm nhập mặn.

Thông tin từ Phòng Dự báo Thủy văn Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ (Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia) cho biết từ ngày 1-10/5, xâm nhập mặn ở đồng bằng sông Cửu Long có xu thế tăng dần vào giữa tuần sau đó giảm. Độ mặn phổ biến tại các trạm lớn hơn so với độ mặn cao nhất tháng 4/2022. Một số trạm tại Long An, Kiên Giang, Bến Tre, Trà Vinh có độ mặn nhỏ hơn.

Từ ngày 1-10/5, chiều sâu ranh mặn 4 phần nghìn có khả năng xâm nhập mặn trên các sông Vàm Cỏ Đông, Vàm Cỏ Tây là 40-50km; sông Cửa Tiểu, Cửa Đại là 30-35km; sông Hàm Luông, Cổ Chiên là 35-40km; sông Hậu là 25-30km; sông Cái Lớn là 40-50km. 

Xâm nhập mặn vùng đồng bằng sông Cửu Long mùa khô năm 2022-2023 ở mức tương đương mùa khô năm 2021-2022. Xâm nhập mặn tại các cửa sông Cửu Long tiếp tục giảm dần. Cảnh báo cấp độ rủi ro thiên tai do xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long: Cấp 1-2. Tình hình xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long phụ thuộc vào nguồn nước từ thượng nguồn sông Mekong, triều cường và còn biến động trong thời gian tới.

Các biện pháp pháp nhằm tranh thủ tích trữ nước ngọt khi triều thấp là cần thiết để khu vực ĐBSCL ứng phó với xâm nhập mặn gia tăng. Ảnh: HV. 

Trước tình hình trên, các địa phương cần tranh thủ tích trữ nước ngọt khi triều thấp, phục vụ nông nghiệp và dân sinh, đồng thời cần hạn chế tưới nước nhằm giảm thiểu thiệt hại sản xuất. Đối với diện tích trồng cây ăn trái có giá trị kinh tế cao, chịu mặn kém, trước khi tưới nước, người dân cần kiểm tra nồng độ mặn. Các địa phương thường xuyên phổ biến thông tin về tình hình xâm nhập mặn trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân, tổ chức liên quan chủ động đề phòng ảnh hưởng của xâm nhập mặn.

Với khu vực Đông Nam Bộ, hiện khu vực này đang giai đoạn mùa khô, dự báo dung tích trữ trung bình các hồ chứa đến cuối tháng 3 đạt khoảng 55% dung tích thiết kế. Với lượng nước trữ của các hồ chứa hiện tại và lượng mưa dự báo trong mùa khô tới đây thì nguồn nước cơ bản đảm bảo cấp nước cho sản xuất nông nghiệp vụ Đông Xuân 2022 – 2023. Tuy nhiên, các địa phương trong khu vực cần sử dụng nước tiết kiệm và phân phối hợp lý để bảo đảm đủ cung cấp cho cả vụ Hè Thu 2023, đặc biệt là các công trình thủy lợi nhỏ, vùng ngoài công trình thủy lợi phụ trách tưới.

Vùng Đông Nam Bộ có phần lớn diện tích cây trồng nằm ngoài khu vực công trình thủy lợi (hơn 70% diện tích đất sản xuất nông nghiệp), đây là các khu vực không chủ động về nguồn nước và phụ thuộc rất lớn vào lượng mưa mùa khô. Vì vậy, trong vùng luôn tiềm ẩn nguy cơ xảy ra hạn hán cục bộ nếu nắng nóng kéo dài và không có mưa. 

Tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, dòng chảy trên thượng nguồn sông Mekong tại trạm Kratie (Campuchia) và dòng chảy đầu nguồn sông Cửu Long tại Tân Châu và Châu Đốc (tỉnh An Giang) trong tháng 3/2023 đều có xu thế giảm. Diễn biến mực nước một số trạm đến ngày 29/3 tại Kratie đạt 7,48m, so với cùng kỳ cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 1,21m, thấp hơn năm 2022 khoảng 0,96m.

Dung tích Biển Hồ đạt 1,62 tỷ m3, so với cùng kỳ thấp hơn trung bình nhiều năm khoảng 0,55 tỷ m3, thấp hơn năm 2022 khoảng 0,61 tỷ m3. Trong tháng 3/2023, xâm nhập mặn cao nhất với ranh 4g/l vào sâu nhất từ 35-56km và không xảy ra tình trạng hạn hán, thiếu nước, ngập lụt, úng.

Trước đó, để đề phòng ảnh hưởng của xâm nhập mặn gia tăng, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn đề nghị ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố khu vực Đồng bằng sông Cửu Long chỉ đạo, khẩn trương tăng cường theo dõi sát thông tin dự báo xâm nhập mặn của các cơ quan chuyên ngành khí tượng, thủy văn và cơ quan thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cung cấp (Viện Khoa học Thủy lợi Việt Nam).

Đồng thời, khẩn trương thực hiện trữ nước trong hệ thống kênh, rạch, hồ, ao phân tán, vận hành công trình thủy lợi hợp lý để lấy nước, bảo đảm trữ đủ lượng nước ngọt sử dụng trong thời gian xâm nhập mặn gia tăng và cả trong mùa khô. Đặc biệt, lưu ý bảo đảm đáp ứng tối đa nhu cầu nguồn nước cho sinh hoạt và cây ăn trái.

Các tỉnh, thành phố thường xuyên phổ biến thông tin về tình hình xâm nhập mặn trên các phương tiện thông tin đại chúng để người dân, tổ chức liên quan chủ động đề phòng ảnh hưởng của xâm nhập mặn đến sản xuất, dân sinh. Các địa phương chủ động sử dụng các nguồn kinh phí để thực hiện khẩn cấp các giải pháp phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn lưu ý nạo vét cửa lấy nước, hệ thống kênh trục.

T. Trung