Chủ động phương án ứng phó với mưa lũ, triều cường

TMO - Ban Chỉ huy Phòng, chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Vĩnh Long cho biết, tỉnh đã chủ động xây dựng 2 kịch bản để ứng phó với mưa, lũ, triều cường để bảo vệ sản xuất, dân sinh mùa lũ năm 2023 trên địa bàn.  

Theo nhận định của các cơ quan dự báo khí tượng thủy văn, trong tháng 10 và tháng 12, khu vực Nam Bộ sẽ xuất hiện 6 đợt triều cường ở mức cao. Các đợt triều cường trong tháng 11 nếu trùng vào thời kỳ gió mùa Đông Bắc có cường độ mạnh tràn xuống phía Nam, khu vực trũng, thấp ở cửa sông ven biển, vùng ven biển chịu ảnh hưởng của thủy triều tại các tỉnh Nam Bộ sẽ có nguy cơ ngập, lụt.

Viện Quy hoạch thủy lợi Miền Nam, triều cường năm 2023 có khả năng ở mức khá cao và cao hơn khá nhiều so với trung bình nhiều năm. Vì vậy, các tỉnh, thành ở vùng giữa và vùng ven biển Đồng bằng Sông Cửu Long cần lưu ý và gia cố các hệ thống đê bao, bờ bao để ứng phó với triều cường và lũ kết hợp triều cường. Tại Vĩnh Long, theo Đài Khí tượng Thủy văn tỉnh, mực nước cao nhất trên sông Tiền tại trạm Mỹ Thuận được dự báo là 2,1m, có khả năng các bão, áp thấp nhiệt đới gây mưa ở lưu vực sông Mekong kết hợp với triều cường gây ngập úng ở vùng ven sông, vùng trũng thấp.

Để chủ động ứng phó, UBND tỉnh Vĩnh Long yêu cầu các cấp, ngành, địa phương theo dõi chặt diễn biến khí tượng thủy văn, tình hình ngập úng để thông tin đầy đủ, nhanh chóng, kịp thời đến người dân để chủ động ứng phó. Tỉnh tập trung duy tu, sửa chữa các công trình thủy lợi, nhất là các công trình đê bao, các công trình xuống cấp không đảm bảo chống lũ gây ngập úng khi mực nước vượt mức báo động 3.

Tỉnh Vĩnh Long đã chủ động xây dựng 2 kịch bản lũ, triều cường nhằm hạn chế thiệt hại trên địa bàn tỉnh. Ảnh: MT.

Trên cơ sở dự báo, tỉnh đã xây dựng 2 kịch bản lũ, triều cường xảy ra gồm: Trường hợp lũ nhỏ, triều cường ở mức thấp xấp xỉ báo động 3. Trường hợp lũ lớn, triều cường vượt báo động 3 với cấp độ rủi ro thiên tai lũ, ngập lụt là cấp độ 2 nhằm bảo vệ an toàn cho sản xuất nông nghiệp và dân sinh trong mùa lũ. Qua đó, chủ động bảo vệ  hơn 68.200 ha cây lâu năm, hơn 35.000 ha lúa Thu Đông 2023, gần 20.000 ha rau màu vụ Mùa đã xuống giống, 40.000 ha lúa và 23.800 ha rau màu vụ Đông Xuân 2023-2024; cùng với đó là 230 ha ao, hầm đang thả nuôi thủy sản. Đồng thời đảm bảo an toàn sức khỏe của người dân, tránh dịch bệnh xảy ra trên địa bàn; đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội; tổ chức cứu nạn, cứu hộ, giúp người dân ứng phó với lũ, triều cường và sự cố thiên tai và sạt lở bờ sông. 

Đối với kịch bản 1 (lũ nhỏ, triều cường xấp xỉ báo động 3), thời gian xuất hiện từ đầu tháng 9 đến hết tháng 12/2023, dự báo khoảng 13 vùng kém an toàn trồng lúa, vườn và đất ở với hơn 2.400ha có thể bị ngập.Dự báo theo kịch bản này, mực nước tại trạm Mỹ Thuận (phía sông Tiền) đạt xấp xỉ 1.8m và tại trạm Cần Thơ (phía sông Hậu) đạt xấp xỉ 2.0m. Các trạm nội đồng: Ba Càng, Phú Đức, Nhà Đài, Tích Thiện, Tân Thành xấp xỉ hay thấp hơn 1.9m; trạm Tích Thiện xấp xỉ hay thấp hơn 2.0m. Để ứng phó, Ban Chỉ huy PCTT& TKCN tỉnh khuyến cáo, cần vận hành hệ thống các công trình thủy lợi, cống giao thông hiện có; đóng các cống, bọng khi mực nước đến mức báo động 3, ưu tiên cho vùng còn diện tích lúa, rau màu trên đồng, khu trồng cây ăn trái, khu nuôi thủy sản và khu dân cư tập trung.

Tại kịch bản 2 là khi lũ lớn, triều cường vượt báo động3 với mực nước tương đương đỉnh triều lịch sử năm 2022, rủi ro cấp độ 2. Dự báo xuất hiện từ đầu tháng 9 đến hết tháng 12/2023 và khả năng có đến 66 vùng vùng kém an toàn, với hơn 22.500 ha lúa, cây ăn trái…ở các huyện Long Hồ, Tam Bình, Mang Thít, TX Bình Minh chịu ảnh hưởng. 

Theo kịch bản này, Ban Chỉ huy PCTT&TKCN yêu cầu các địa phương thực hiện nghiêm túc phương châm “bốn tại chỗ”, tập trung toàn bộ các nguồn lực, vận động người dân ra sức phòng chống lũ, triều cường và sạt lở; đóng các cống, bọng khi mực nước đến mức báo động 3, ưu tiên cho vùng còn diện tích lúa, rau màu trên đồng, khu trồng cây ăn trái, khu nuôi thủy sản và khu dân cư tập trung. Tổ chức chống tràn tại các tuyến đê bao, đường giao thông hạn chế thấp nhất ngập trong vùng đê bao và tại các tuyến đường ở các đô thị.

Địa phương này chủ động các giải pháp nhằm hạn chế ảnh hưởng từ triều cường đến sản xuất nông nghiệp, đời sống của người dân. Ảnh: BD. 

Để chủ động ứng phó ngập lụt do triều cường kết hợp với lũ thượng nguồn, mưa lớn trong kỳ triều cường, Ban Chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh đã yêu cầu các địa phương, sở, ngành có liên quan cùng phối hợp triển khai các giải pháp chủ động ứng phó, hạn chế thiệt hại do triều cường gây ra. Các địa phương trong tỉnh tiếp tục theo dõi chặt chẽ diễn biến mưa lũ để thông tin đến các cấp chính quyền và người dân, nhất là người dân vùng trũng, thấp, ven sông và chủ đầu tư các công trình ven sông, kênh, rạch để chủ động thực hiện các biện pháp phòng, tránh; cảnh báo và di dời dân tại khu vực bờ sông, kênh, rạch có nguy cơ xảy ra ngập lụt, sạt lở. Đồng thời, các địa phương chủ động phòng, chống ngập úng, vận hành các máy bơm tiêu thoát nước, nhất là các khu vực dân cư, trường học, diện tích nuôi trồng thủy sản, vườn cây ăn trái, lúa và hoa màu của người dân.

Bên cạnh đó, các địa phương chuẩn bị lực lượng, phương tiện vật tư sẵn sàng theo phương châm “bốn tại chỗ” để xử lý kịp thời sự cố bờ bao sạt lở, cũng như chủ động gia cố các khu vực có hệ thống bờ bao thấp đã bị tràn đảm bảo an toàn; triển khai giải pháp phòng, tránh đuối nước, điện giật, nhất là đảm bảo an toàn cho trẻ em, học sinh, đưa đón học sinh trong mùa mưa bão.

Trước dự báo về tình hình mưa lũ, triều cường trên địa bàn, Sở NN&PTNT tỉnh đã có cảnh báo sớm về tình hình triều cường năm nay, do đó các địa phương đã có chủ động thực hiện các giải pháp và thông tin đến người dân biết để có sự chuẩn bị, ứng phó kịp thời. Theo đó, các địa phương đã chủ động lên phương án bảo vệ các tuyến đê bao xung yếu, cảnh báo các khu vực có nguy cơ ngập úng cao, bảo đảm hệ thống thoát nước nhanh. Chủ động các biện pháp phòng, tránh, cảnh báo và di dời dân tại khu vực bờ sông, kênh, rạch có nguy cơ xảy ra ngập lụt, sạt lở. Đồng thời, khuyến cáo người dân cần chủ động theo dõi những thông tin dự báo, cảnh báo trên các phương tiện thông tin đại chúng, chủ động phòng chống ngập úng, vận hành các máy bơm tiêu thoát nước…

Để bảo vệ cây trồng trong mùa mưa lũ, triều cường, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật khuyến cáo nông dân cần theo dõi tình hình dịch hại trên cây trồng, nhất là trong điều kiện mưa nắng xen kẽ như hiện nay nông dân cần đề phòng một số bệnh hại trên lúa, rau màu, cây ăn trái. Mùa mưa dẫn đến ngập úng, tạo môi trường đất yếm khí gây khả năng sinh trưởng của rễ cây kém, dễ bị ảnh hưởng bởi các bệnh gây hại. Mưa nhiều cũng làm bệnh dễ bộc phát, do đó cần bón các loại phân có tỷ lệ dinh dưỡng cân đối, nếu mưa lũ làm ngập úng vườn cây, cần nhanh chóng bơm hết nước ra ngoài bờ bao để tránh không cho vườn cây bị ngập kéo dài. Tăng cường bón vôi vào đầu mùa mưa vì vôi có tác dụng giải phóng các chất dinh dưỡng bị keo đất giữ chặt, cung cấp canxi trực tiếp cho cây, làm tăng chất lượng trái.

Minh Tuấn