Cải thiện hệ thống thoát nước, xử lý nước thải

TMO - Thành phố Hồ Chí Minh đang đẩy mạnh xúc tiến đầu tư triển khai 2 dự án cải thiện hệ thống thoát nước, nước thải lưu vực Tham Lương - Bến Cát và lưu vực Tây Sài Gòn, với mục tiêu hạn chế, tiến tới chấm dứt tình trạng người dân xả nước thải ra kênh, rạch.

Vừa qua, Ban Kinh tế – Ngân sách HĐND TP HCM, chủ trì buổi khảo sát đối với Sở Kế hoạch và Đầu tư về nội dung tờ trình chủ trương thực hiện Dự án cải thiện hệ thống thoát nước, nước thải và thích ứng biến đổi khí hậu tại lưu vực Tham Lương – Bến Cát (CRUS1) và Dự án cải thiện hệ thống thoát nước, nước thải và thích ứng biến đổi khí hậu tại lưu vực Tây Sài Gòn (CRUS2) do Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) tài trợ.

Theo đó, Dự án CRUS1 sẽ xây dựng hệ thống cống dẫn nước thải về nhà máy xử lý nước thải khu vực Tham Lương – Bến Cát đã hoàn thành giai đoạn 1 với công suất xử lý 131.000 m3/ngày đêm, dự kiến giai đoạn 2 công suất xử lý đạt 250.000 m3/ngày đêm.

Một số hạng mục quan trọng của dự án là cống ngăn triều Vàm Thuật, cống ngăn triều Nước Lên; hệ thống cống bao thu gom nước thải chính và nhánh ở quận Gò Vấp, một phần quận 12; hệ thống cống thoát nước chung tại các quận Gò Vấp, Bình Thạnh và một phần quận 12.

Tổng mức đầu tư dự án là 352 triệu USD (tương đương 8.160 tỉ đồng), trong đó nguồn vốn vay ODA gần 288 triệu USD (6.678 tỉ đồng), vốn tài trợ không hoàn lại 5 triệu USD (116 tỉ đồng), vốn đối ứng 59 triệu USD (1.374 tỉ đồng).

TP HCM xúc tiến đầu tư các dự án nhắm tiến tới chấm dứt tình trạng xả thải ra kênh, rạch của người dân. Ảnh: AT 

Dự án CRUS2 với phạm vi thực hiện tại quận 12, Gò Vấp, Tân Bình, Tân Phú và Bình Tân. Dự án sẽ xây dựng các giếng tách dòng và hệ thống cống bao dọc theo kênh Tham Lương - Bến Cát đến cuối lưu vực Tây Sài Gòn (15,5 km); xây dựng tuyến ống truyền tải từ lưu vực Tây Sài Gòn về nhà máy xử lý chất thải tập trung (dự kiến tại nhà máy Bình Hưng Hòa, quận Bình Tân - dài 3,5 km); mạng lưới cống thu gom nước thải cấp 2, 3 dài 90 km và 20 km cống nhánh.

Tổng mức đầu tư dự án CRUS2 là 350 triệu USD (tương đương 8.121 tỉ đồng), trong đó vốn vay ODA 300 triệu USD (6.961 tỉ đồng) và vốn đối ứng từ ngân sách TP 50 triệu USD (1.160 tỉ đồng).

Theo Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng hạ tầng đô thị TP HCM, với 2 dự án trên thì toàn bộ nước thải của các hộ dân trong lưu vực dự án sẽ được thu gom xử lý, không xả ra kênh, rạch gây ô nhiễm môi trường.

Sở Kế hoạch - Đầu tư cho biết cả 2 dự án trên đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề xuất dự án năm 2021 và dự kiến thực hiện trong giai đoạn 2023-2028.

Đây là 2 dự án ưu tiên và tổng nguồn vốn từ ngân sách thành phố là hơn 2.534 tỉ đồng. Thành phố dự kiến sẽ rà soát, cân đối từ kế hoạch đầu tư công trung hạn 2021-2025 đã được giao, nguồn huy động từ phần tăng thu được sử dụng cho đầu tư phát triển ngay sau khi các dự án được Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương đầu tư.

TP HCM hiện có khoảng 2.000 km kênh, rạch, trong đó nhiều tuyến kênh, rạch đang bị ô nhiễm bởi rác thải, lục bình, cỏ dại phát triển gây hạn chế dòng chảy, ảnh hưởng trực tiếp đến các phương tiện lưu thông trên tuyến, gia tăng ô nhiễm khu vực nội thành và tăng nguy cơ phát sinh dịch bệnh. Những tuyến kênh, rạch như: rạch Xuyên Tâm (quận Bình Thạnh), kênh Hy Vọng (quận Tân Bình), kênh Tham Lương (quận 12, Gò Vấp, Tân Bình)... trở thành nỗi ám ảnh cho người dân do tình trạng ô nhiễm kéo dài chưa được xử lý dứt điểm.

Vớt rác trên sông Vàm Thuật - Trường Đai - Tham Lương đoạn qua quận Gò Vấp (TP HCM). Ảnh: Châu Nguyễn 

Trước thực trạng ô nhiễm kênh rạch trên địa bàn ngày càng nghiêm trọng, TP HCM đã ban hành Chỉ thị 19-CT/TU của Ban Thường vụ TP.HCM về cuộc vận động “Người dân không xả rác ra đường và kênh rạch, vì TP sạch và giảm ngập nước”, Công tác này được triển khai sâu rộng và thường xuyên tại các quận, huyện, thành phố và xuống tận các phường, xã, khu phố.

Trong bối cảnh các dự án cải tạo kênh, rạch huyết mạch bị ô nhiễm nghiêm trọng chưa thể sớm triển khai do tắc vốn đầu tư và khâu giải phóng mặt bằng, UBND TP đề ra phương án vớt, thu gom chất thải rắn trên sông, kênh, rạch sử dụng công nghệ mới để xóa bỏ những "điểm đen" ô nhiễm.

Minh Quân