Bình Thuận đảm bảo nguồn nước trước nguy cơ hạn hán

TMO - UBND tỉnh Bình Thuận đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chủ trì, phối hợp các sở ngành liên quan và UBND các huyện, thị xã, thành phố khẩn trương tổ chức các giải pháp đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh, phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô năm 2024 – 2025.

Theo dự báo của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, hiện tượng ENSO đang trong trạng thái trung tính, trong 3 tháng đầu năm 2025, ENSO tiếp tục duy trì ở trạng thái trung tính. Tại khu vực Nam Trung bộ, từ tháng 2 - 3/2025, mực nước trên các sông giảm dần, lượng dòng chảy phổ biến ở mức thấp hơn so với trung bình nhiều năm. Từ tháng 4 - 6/2025, mực nước trên các sông từ Bình Định đến Bình Thuận xuống dần, tổng lượng dòng chảy ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm từ 15 - 40%. Đồng thời cảnh báo tình trạng hạn hán, thiếu nước cục bộ có khả năng xảy ra tại một số nơi không có công trình thủy lợi thuộc các tỉnh Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận.

Tỉnh Bình Thuận đang bước vào mùa khô, việc đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho người dân và nước tưới cho vụ Đông Xuân 2024 - 2025 được đặt lên hàng đầu. Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận có văn bản chỉ đạo các đơn vị liên quan triển khai các giải pháp đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và dân sinh, phòng, chống hạn hán, xâm nhập mặn mùa khô năm 2025 trên địa bàn tỉnh. 

Theo đó, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận yêu cầu các đơn vị liên quan thực hiện kiểm kê cụ thể nguồn nước trước các vụ sản xuất và thường xuyên cập nhật, tiết kiệm nước ngay từ đầu mùa khô trên cơ sở kế hoạch phân phối nước hợp lý từ đầu vụ sản xuất và chủ động điều chỉnh phù hợp khi nguồn nước bị thiếu hụt để bảo đảm cung cấp đầy đủ cho các nhu cầu thiết yếu (sinh hoạt, chăn nuôi, cây trồng lâu năm…) và sản xuất nông nghiệp cho cả mùa khô năm 2025.

Đảm bảo nguồn nước sinh hoạt cho người dân và nước tưới cho vụ Đông Xuân 2024 - 2025 được đặt lên hàng đầu. 

Các đơn vị tăng cường nạo vét các cửa lấy nước, hệ thống kênh mương, đắp đập ngăn mặn, trữ ngọt trong hệ thống kênh mương, đào ao trữ nước, lắp đặt và vận hành các trạm bơm dã chiến để tận dụng tối đa nguồn nước, giảm thất thoát, lãng phí nước; thực hiện các giải pháp tưới tiên tiến, tiết kiệm nước cho lúa và cây trồng cạn, bảo đảm đáp ứng nhu cầu nước tối thiểu vào các thời kỳ nhạy cảm về nước của cây trồng, đặc biệt với cây ăn quả, cây trồng có giá trị kinh tế cao.

Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận yêu cầu các đơn vị, địa phương khoanh vùng khu vực có nguy cơ thiếu nước sinh hoạt, đôn đốc đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án đầu tư xây dựng, nâng cấp các công trình cấp nước nông thôn tập trung; chỉ đạo các đơn vị cấp nước xây dựng kế hoạch ứng phó, thông tin đến người dân kế hoạch cấp nước để chủ động trữ nước đảm bảo sinh hoạt.

Chính quyền địa phương, nhất là chính quyền cấp xã tổ chức tuyên truyền, vận động và hướng dẫn người dân khu vực chưa được cấp nước tập trung chủ động thu, trữ nước sớm, xử lý nước đảm bảo an toàn cho sinh hoạt. Các đơn vị tiếp tục ưu tiên nguồn lực đầu tư xây dựng mới, sửa chữa, nâng cấp các hệ thống thủy lợi, công trình cấp nước tập trung, đặc biệt là công trình cấp nước, ngăn mặn; đẩy nhanh tiến độ thi công các công trình để nâng cao năng lực khai thác nguồn nước và hiệu quả khai thác công trình thủy lợi.

Chính quyền địa phương vận động và hướng dẫn người dân khu vực chưa được cấp nước tập trung chủ động thu, trữ nước sớm. Ảnh: BBT. 

Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bình Thuận cho biết, sau mùa mưa bão vừa qua, nhiều hồ chứa do công ty quản lý như Phan Dũng, Cà Giây, Sông Khán, Sông Quao, Sông Móng, Sông Phan, Núi Đất, Trà Tân đã tích nước đạt trên 95% dung tích thiết kế. Riêng hồ Sông Dinh 3 chỉ đạt trên 31% dung tích thiết kế do vướng đền bù. Còn hồ thủy điện Hàm Thuận tích xấp xỉ đạt 100% dung tích thiết kế, hồ thủy điện Đại Ninh tích đạt 80,5% dung tích thiết kế.

Theo kế hoạch, vụ Đông Xuân 2024 - 2025, toàn tỉnh sản xuất 32.815ha lúa và hoa màu, 16.400ha thanh long và cây ăn quả và 404ha nuôi trồng thủy sản. Với lượng nước đã tích trữ hiện nay sẽ đảm bảo cung cấp nước cho vụ Đông Xuân và mùa khô 2025. Tuy nhiên nguy cơ hạn hán, thiếu nước vẫn có khả năng xảy ra do hồ Đại Ninh tích nước ít hơn 47 triệu m³ so với cùng kỳ năm trước, một số hồ chứa khác trên địa bàn tỉnh cũng có dung tích trữ thấp hoặc nhiệm vụ vượt thiết kế như hồ Tà Mon, Cẩm Hang...

Để đảm bảo nguồn nước phục vụ sản xuất nông nghiệp và cấp nước cho sinh hoạt của nhân dân trong mùa khô năm 2025, công ty sẽ tăng cường công tác quản lý nguồn nước, điều phối nước hợp lý, tiết kiệm. Đồng thời tận dụng triệt để các nguồn nước hiện có để tưới, phần còn lại tích trữ nước vào các công trình thủy lợi như: hồ, ao, đập dâng, kênh chuyển nước lưu vực.

Ngoài ra, công ty đã và đang đẩy nhanh công tác tu sửa các công trình, cống lấy nước, trạm bơm tưới nạo vét, khơi thông các cửa lấy nước và tuyến kênh mương để phục vụ công tác tưới. Cũng như xây dựng kế hoạch cấp nước từ các hệ thống công trình thủy lợi, phân lịch phiên tưới cho từng tuyến kênh, phối hợp chặt chẽ với các tổ dùng nước của địa phương điều tiết nước tưới tiết kiệm, hiệu quả; đảm bảo tiến độ gieo xạ vụ đông xuân theo kế hoạch.

Trung tâm Nước sạch và Vệ sinh môi trường nông thôn Bình Thuận cho biết, để cấp nước sinh hoạt trong mùa khô, Trung tâm đã đăng ký nhu cầu sử dụng nguồn nước thô với Công ty TNHH MTV Khai thác công trình thủy lợi Bình Thuận nhằm đảm bảo cho các nhà máy hoạt động ổn định. Đặc biệt ưu tiên nguồn nước thô tại các công trình cấp nước Suối Kiết, Ba Bàu, Mương Mán, Thuận Nam, Hồng Thái, Tân Thắng, Hồng Liêm và Sông Phan. Cũng như đảm bảo chất lượng nguồn nước thô tại các hồ Suối Đá, Tân Lập và Sông Dinh 3.

Đồng thời chủ động kiểm tra, bảo dưỡng các thiết bị, đường ống, không để xảy ra sự cố kỹ thuật làm gián đoạn cấp nước, đồng thời tổ chức trực 24/24 giờ trong ngày. Đối với các công trình cấp nước đang hoạt động vượt công suất thiết kế nhưng chưa có điều kiện về kinh phí để đầu tư nâng cấp thì Trung tâm có kế hoạch tăng cường bổ sung nguồn nước sạch qua thủy kế tổng từ các nhà máy nước đô thị của Công ty Cổ phần Cấp thoát nước tỉnh Bình Thuận hoặc từ các nhà máy nước lân cận

Trong năm 2024, do thời tiết nắng nóng kéo dài, nhiệt độ tăng cao, mực nước ngầm hạ thấp, lượng dòng chảy trên các sông, suối tự nhiên bị cạn kiệt đã gây ra tình trạng hạn hán, thiếu nước sinh hoạt cục bộ tại khu vực nông thôn trên địa bàn tỉnh. Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn tỉnh Bình Thuận, mùa khô năm 2024 toàn tỉnh có 41 xã, phường, thị trấn bị thiếu nước sinh hoạt cục bộ, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của gần 76.000 người.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bình Thuận, toàn tỉnh hiện có 78 hệ thống công trình thủy lợi đã đưa vào khai thác sử dụng với tổng năng lực tưới thiết kế 70.300 ha, tổng dung tích trữ 324 triệu m3. Những công trình thủy lợi đã góp phần quyết định vào việc phát triển nông nghiệp và nông thôn trên địa bàn tỉnh. Đến nay, toàn tỉnh đã chủ động tưới trên 50% diện tích đất canh tác cần tưới hàng năm; xấp xỉ 75% diện tích đất lúa theo quy hoạch; cung cấp nước đáp ứng nhu cầu sinh hoạt của nhân dân.

Thùy Minh