Bảo vệ môi trường nước tại khu vực nuôi trồng thủy sản

TMO - Những năm gần đây, hoạt động nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc đạt được nhiều kết quả. Tuy nhiên, hoạt động thủy sản cũng đang gây ra tác động lới chất lượng môi trường nước. Nhằm cải thiện môi trường nước tại vùng nuôi trồng thủy sản, Chi cục Thủy sản tỉnh đang tích cực triển khai nhiều giải pháp.

Tỉnh Vĩnh Phúc có tiềm năng nước mặt khá lớn với 900 hồ chứa, địa phương này đón nhận nguồn nước chính từ sông Hồng, sông Lô. Theo Chi cục Thủy sản tỉnh, toàn tỉnh có hơn 6.000 ha mặt nước nuôi trồng thủy sản với hơn 10.000 hộ nuôi trồng.

Phát huy những lợi thế về điều kiện tự nhiên, cũng như đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, thời gian qua ngành nuôi trồng thủy sản tại Vĩnh Phúc đang từng bước phát triển. Theo đó, trong năm 2021, sản lượng nuôi trồng thủy sản của tỉnh đạt gần 22.000 tấn, tăng gần 4.000 nghìn tấn so với năm 2016.

Nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc phát triển mô hình nuôi cá lồng trên sông 

Nguồn nước tại khu vực nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh ô nhiễm một phần đến từ nguyên nhân, địa phương này tiếp nhận nguồn nước từ các con sông khác nên chịu tác động từ ô nhiễm do chất thải trong sản xuất công nghiệp; phát triển đô thị, nước thải, rác thải sinh hoạt từ các khu dân cư, làng nghề...Tuy nhiên, hoạt động nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tĩnh cũng đang tác động lớn tới chất lượng nguồn nước từ việc sử dụng thức ăn công nghiệp, thuốc, kháng sinh trong quá trình nuôi trồng.

Ngoài ra, theo Chi cục Thủy sản tỉnh Vĩnh Phúc: hầu hết các vùng nuôi trồng thủy sản trên địa bàn tỉnh chưa có hệ thống cấp thoát nước riêng biệt, dẫn đến tình trạng nước thải từ ao nuôi nhiễm bệnh vẫn thải ra hệ thống kênh mương cấp nước chung, tiềm ẩn nguy cơ dịch bệnh thủy sản trên diện rộng, gây thiệt hại cho người nuôi.

Chi cục Thủy sản tỉnh khuyến khích các hộ nuôi trồng thủy sản sử dụng chế phẩm sinh học, vôi trắng để xử lý môi trường nước sau nuôi trồng 

Để bảo vệ môi trường nước trong nuôi trồng thủy sản, hàng năm, Chi cục Thủy sản đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến quy trình xử lý môi trường ao nuôi trước; khuyến khích các hộ thực hiện nuôi trồng thủy sản theo tiêu chuẩn VietGAP, sử dụng các chế phẩm sinh học trong danh mục cho phép để xử lý lượng thức ăn dư thừa, các chất thải, đảm bảo cân bằng chất lượng nước trong ao nuôi trồng thủy sản. Đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất để hạn chế nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước.

Trong giai đoạn 2016-2020, Chi cục đã hỗ trợ 525 máy tạo ô xy cho 525 hộ nuôi trồng thủy sản. Trên địa bàn tỉnh đã có một số mô hình ứng dụng công nghệ cao vào nuôi trồng thủy sản nhằm hạn chế tác động xấu đến môi trường như: Mô hình nuôi cá truyền thống theo công nghệ “sông trong ao”, mô hình nuôi cá rô phi theo công nghệ Biofloc...

Mô hình nuôi cá theo công nghệ Biofloc được nhân rộng nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, đảm bảo chất lượng nguồn nước

Để kiểm soát chất lượng nước và cảnh báo môi trường kịp thời cho người nuôi, chi cục đã làm tốt công tác quan trắc môi trường nước cấp cho các vùng nuôi trồng thủy sản. Theo Kế hoạch quan trắc, cảnh báo môi trường trong nuôi trồng thủy sản giai đoạn 2021 - 2026, mỗi năm, chi cục tổ chức 6 đợt quan trắc môi trường nước tại các khu sản xuất giống; đầu nguồn nước cấp cho các vùng sản xuất, ương dưỡng giống thủy sản và nuôi trồng thủy sản thương phẩm tập trung để phân tích các chỉ tiêu.

Theo kết quả quan trắc môi trường nước tại ao nuôi cá thịt và cá giống, kênh cấp trên địa bàn 11 xã, phường thuộc 5 huyện, thành phố như: Vĩnh Tường, Yên Lạc, Bình Xuyên, thành phố Vĩnh Yên, sông Lô cho thấy chất lượng nước cho nuôi trồng thủy sản đã được cải thiện rõ rệt. Tuy nhiên, vẫn còn một số mẫu nước có các thông số môi trường chưa đạt.

Cụ thể, có 7/34 mẫu nước có thông số COD vượt quy chuẩn cho phép; 16/34 mẫu nước có hàm lượng TSS vượt ngưỡng 20mg/l; 7 /34 mẫu có giá trị N-NH4+ vượt giới hạn cho phép; 17/34 mẫu nước có hàm lượng NO2- vượt ngưỡng cho phép; 20/34 mẫu nước nhiễm vi khuẩn Streptococcus sp.

Trung tâm Khuyến nông tỉnh Vĩnh Phúc đưa máy quan trắc giúp cảm biến, kiểm soát môi trường nước trong nuôi cá nước ngọt 

Để phát triển thủy sản theo hướng bền vững gắn với bảo vệ môi trường, tạo ra các sản phẩm chất lượng, đảm bảo an toàn thực phẩm, Chi cục Thủy sản tiếp tục đẩy mạnh hoạt động thông tin tuyên truyền, phổ biến các quy định về bảo vệ môi trường trong nuôi trồng thủy sản, các tiêu chuẩn, quy chuẩn, sản xuất thủy sản theo hướng thân thiện với môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Tăng cường ứng dụng tiến bộ kỹ thuật và công nghệ cao vào nuôi trồng thủy sản. Thực hiện có hiệu quả Kế hoạch quan trắc môi trường nước trong nuôi trồng thủy sản giai đoạn 2021-2025; đồng thời, tham mưu cho Sở NN&PTNT đề xuất với UBND tỉnh ban hành các chính sách mới để phát triển ngành nuôi trồng thủy sản, trong đó, chú trọng các chính sách góp phần bảo vệ môi trường nước cho nuôi trồng thủy sản.

Thanh Huyền