Bảo vệ, khai thác hiệu quả tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng

TMO - Nhằm đáp ứng nhu cầu gia tăng lớn về vật liệu xây dựng, phục vụ các công trình trọng điểm cũng như phát triển kinh tế-xã hội tại địa phương, UBND tỉnh Sơn La đã có những chỉ đạo quyết liệt về phương án bảo vệ, khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh, qua đó góp phần kiểm soát và phát huy hiệu quả nguồn tài nguyên khoáng sản tại địa phương.

Theo đánh giá của UBND tỉnh Sơn La, khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường là tài nguyên không tái tạo nên phải đảm bảo sử dụng hiệu quả tà nguyên và bảo vệ môi trường, tính khả thi, phù hợp với khả năng cân đối, huy động các nguồn lực bên trong, bên ngoài cho phát triển kinh tế- xã hội một cách đồng bộ, nhanh và bền vững trên địa bàn tỉnh Sơn La.

Nội dung phương án bảo vệ, khai thác, sử dụng tài nguyên khoáng sản phải phù hợp với định hướng quy hoạch phát triển kinh tế xã hội của Tỉnh, các quy hoạch phát triển các loại khoáng sản chung của cả nước đã được Thủ Tướng Chính phủ, Bộ Công Thương phê duyệt, bảo đảm an ninh, quốc phòng; Bảo đảm khai thác,sử dụng khoáng sản hợp lý, tiết kiệm, hiệu quả phục vụ nhu cầu với khoáng sản trong thời kỳ quy hoạch; đồng thời có tính đến sự phát triển của khoa học, công nghệ và nhu cầu khoáng sản trong tương lai.

UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành chức năng tiếp tục rà soát quy hoạch về khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường 

Trong thời gian tới, tỉnh Sơn La tiếp tục rà soát các quy hoạch về khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường hiện có và khảo sát các khu vực có tiềm năng đề xuất bổ sung quy hoạch mới các mỏ đảm bảo đáp ứng nhu cầu về khoáng sản cho các dự án trên địa bàn tỉnh đến năm 2030 và những năm tiếp theo.

Trong đó, đối với khoáng sản đá xây dựng: Các cơ sở hết hạn khai thác cần được kiểm tra, xem xét về năng lực, và chủng loại khoáng sản để có biện pháp xử lý phù hợp theo quy định của Luật khoáng sản. Khuyến khích các đơn vị liên doanh, liên kết để giảm bớt đầu mối khai thác, phải đầu tư trang thiết bị hiện đại, để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, giảm thiểu ô nhiễm môi trường.

Đối với các huyện xa trung tâm, phấn đấu hình thành tại mỗi huyện có 2 - 3 cơ sở khai thác đá để phục vụ xây dựng tại chỗ, hạn chế vận chuyển vật liệu làm tăng giá thành; Đầu tư các dây chuyền khai thác, chế biến đá xây dựng công suất lớn, hiện đại nhằm nâng cao sản lượng, chất lượng sản phẩm, bảo vệ môi trường; phối hợp sản xuất đá xây dựng và cát nghiền; liên kết với các dây chuyền sản xuất bê tông, gạch không nung và các vật liệu xây dựng khác

Đối với khoáng sản cát, sỏi xây dựng: Duy trì các cơ sở sản xuất, khai thác cát đã được cấp phép trên địa bàn tỉnh; Đầu tư, phát triển các cơ sở khai thác, chế biến cát tự nhiên, sản xuất cát nhân tạo nhằm đáp ứng đủ nhu cầu xây dựng trong tỉnh; Tiếp tục rà soát các quy hoạch về khoáng sản hiện có và khảo sát các khu vực có tiềm năng, nhất là đối với những khu vực mỏ cát đồi đề xuất bổ sung quy hoạch mới các mỏ đảm bảo đáp ứng nhu cầu vật liệu xây dựng cho các dự án trên địa bàn tỉnh đến năm 2030.

Không sử dụng cát sông đạt tiêu chuẩn kỹ thuật dùng cho bê tông làm vật liệu san lấp. Không xuất khẩu cát xây dựng khai thác từ tự nhiên; Tăng cường phát triển các sản phẩm cát nhân tạo đáp ứng nhu cầu sử dụng; phấn đấu đạt mục tiêu sử dụng cát nghiền, cát tái chế từ phế thải công nghiệp và xây dựng để thay thế tối thiểu 40% lượng dùng cát thiên nhiên trong xây dựng.

Đối với khoáng sản sét gạch ngói: Tiếp tục khoanh định đưa vào thăm dò, khai thác các điểm mỏ nguyên liệu sét đã quy hoạch trước; đồng thời mở rộng, bổ sung các điểm mỏ mới đáp ứng nhu cầu nguyên liệu sản xuất cho các nhà máy gạch tuynel đã được cấp có thẩm quyền cho phép đầu tư trên địa bàn tỉnh. Đầu tư sản xuất gạch nung theo Quy hoạch vật liệu xây dựng đã đuợc phê duyệt và duy trì các cơ sở sản xuất đã có theo huớng giảm dần sản luợng gạch nung, chuyển dần sang sản xuất gạch không nung. Không sử dụng đất nông nghiệp; chỉ sử dụng đất sét mỏ, đất đồi làm nguyên liệu sản xuất gạch đất sét nung, tăng cuờng điều tra, thăm dò, khai thác sét đồi hoặc đất sét tại các khu vực hoang hoá không có khả năng canh tác, đất sét nạo vét, khơi sâu ao, hồ, sông suối.

Đối với khoáng sản sử dụng làm nguyên, vật liệu san lấp: Tiếp tục rà soát, khoanh định điều chỉnh các mỏ chưa phù hợp với các quy định hiện hành, đưa vào thăm dò, khai thác các điểm mỏ đất đã quy hoạch kỳ trước; đồng thời mở rộng, bổ sung các điểm khoáng sản đảm bảo cân đối giữa các vùng; đáp ứng nhu cầu vật liệu san lấp của tỉnh từ nay đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Khai thác, vận chuyển đất san lấp không gây tác động xấu đến môi trường sinh thái, cảnh quan khu vực; không làm tổn hại đến cơ sở hạ tầng, di tích văn hóa, lịch sử, an ninh, quốc phòng; không gây ảnh hưởng đến việc sử dụng đất lân cận.

Các ngành chức năng kết hợp trong công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng trên địa bàn 

Thời gian tới, nhằm bảo vệ, khai thác và sử dụng hiệu quả tài nguyên khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường trên địa bàn tỉnh, UBND tỉnh Sơn La chỉ đạo các sở, ngành chức năng, các địa phương đẩy mạnh quản lý nhà nước về khoáng sản từ trung ương tới địa phương. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật về khoáng sản, đặc biệt đối với những nơi có khoáng sản và hoạt động khoáng sản. Tuân thủ quy định của Luật Khoáng sản và các quy định có liên quan trong quản lý hoạt động khoáng sản.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác khoáng sản; kiên quyết xử lý thu hồi giấy phép khai thác theo quy định của pháp luật; phát huy tối đa hoạt động giám sát cộng đồng tại nơi có hoạt động khai thác; Đổi mới công nghệ khai thác, sàng tuyển và chế biến để tận thu tài nguyên và bảo vệ môi trường. Áp dụng các công nghệ tiên tiến nhằm sử dụng các loại quặng có hàm lượng thấp, góp phần giảm thiểu tối đa khối lượng đất đá thải, thu hẹp diện tích bãi thải, thu hồi các chất hữu ích từ các bãi thải quặng vừa làm sạch môi trường lại vừa tránh được lãng phí tài nguyên.

Tăng cường nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao công nghệ sạch, thân thiện với môi trường trong lĩnh vực khai thác, chế biến khoáng sản, phát triển các công nghệ xử lý và tái chế, tái sử dụng chất thải. Cần xây dựng chương trình triển khai và nhân rộng mô hình sản xuất sạch hơn cho cá nhân, tổ chức hoạt động trong lĩnh vực chế biến khoáng sản và phục hồi môi trường.

Thanh Nga