Bảo vệ hệ sinh thái rừng khộp duy nhất ở Việt Nam trong mùa khô

TMO - Vườn Quốc gia (VQG) Yok Đôn là khu vực duy nhất ở nước ta có hệ sinh thái rừng khộp. Bước vào mùa khô 2022 với tình hình thời tiết được dự báo là khắc nghiệt, công tác bảo vệ rừng được lực lượng Kiểm lâm cùng Ban quản lý VQG tích cực triển khai để giữ gìn hệ sinh thái rừng quý giá này.

Vườn quốc gia Yok Đôn có diện tích trên 115.000ha, được coi là một trong những khu rừng đặc dụng có diện lớn nhất cả nước. VQG nằm trải rộng giữa hai tỉnh Đắk Lắk - Đắk Nông và tiếp giáp với tỉnh Mundulkiri (Campuchia).

VQG Yok Đôn sở hữu hệ sinh thái rừng khộp duy nhất tại Việt Nam 

Hệ sinh thái chủ yếu tại VQG là rừng cây lá rộng rụng lá vào mùa khô hay còn gọi là “rừng khộp”. Đây là nơi phân bố của những loài cây gỗ quý hiếm đặc trưng của rừng khộp như: Cẩm lai, hương, căm xe, cà chít…

Rừng khộp tại VQG Yok Đôn là không gian sinh tồn của nhiều loài động vật như: nai, mang, bò rừng, heo rừng... và đặc biệt là “nhà” của những đàn voi rừng hiếm hoi còn sót lại ở Việt Nam với khoảng 80 cá thể lớn nhỏ. Trong rừng còn có hệ thống sông, suối chằng chịt, nổi bật là dòng sông Sêrêpôk hùng vĩ chạy xuyên qua những cánh rừng.

Những ngày này, thời tiết Tây Nguyên đang bước vào cao điểm mùa khô. Dưới những tán cây cổ thụ ở Vườn quốc gia Yok Đôn, thảm thực bì với nhiều tầng lá rụng trên các đám cỏ le, cỏ tranh, bụi lồ ô… đã khô xác. Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Yok Đôn cho biết, thời điểm này thảm thực bì rất dễ bắt lửa. Ngay từ đầu mùa khô, đơn vị đã tích cực triển khai công tác phòng chống cháy rừng. Cùng với việc tạo hàng nghìn mét đường băng cản lửa, diễn tập các phương án phòng chống cháy rừng, đơn vị đã khoanh vùng, xử lý đốt thực bì từ sớm.

Lực lượng chức năng tại VQG Yok Đôn khoanh vùng, đốt dọn thực bì 

Trong Vườn hiện có 17 trạm, đội và các lực lượng đang chỉ đạo việc ứng trực 24/24h, đảm bảo triển khai đến tất cả các diện tích rừng trong vườn, thực hiện phương pháp đốt non cỏ kiểm soát, xử lý vật liệu cháy. Làm sao việc đốt thực bì cháy loang lổ trong diện tích nhỏ, không ảnh hưởng tới cây, đảm bảo cho rừng phát triển tốt.

Bên cạnh đó, vùng đệm của Vườn gồm 7 xã thuộc 3 huyện của hai tỉnh Đắk Lắk và Đắk Nông với 12.138 hộ, 50.446 nhân khẩu; đặc biệt trong vùng lõi của Vườn có một buôn đồng bào dân tộc thiểu số (buôn Đrang Phốk, xã Krông Na, huyện Buôn Đôn) có 135 hộ, 519 nhân khẩu sinh sống. Đời sống những người dân vùng đệm phần nhiều vẫn phụ thuộc vào khai thác lâm sản nên tạo áp lực rất lớn đối với rừng. Chính vì vậy, việc “đưa” người dân vào với rừng, gắn lợi ích của họ với công tác quản lý, bảo vệ rừng là điều mà trong những năm qua Vườn luôn nỗ lực thực hiện.

Lực lượng chức năng tại VQG phối hợp với chủ rừng, các hộ nhận khoán tạo ra các đường băng cản nhằm hạn chế thiệt hại do cháy 

Theo đó, Vườn đã triển khai thực hiện giao khoán bảo vệ rừng cho 2.433 hộ thuộc 19 cộng đồng thôn, buôn vùng đệm thuộc 4 xã của 2 huyện Buôn Đôn và Ea Súp. Trong mùa khô, bà con đã chia thành 5 tổ luân phiên tuần tra bảo vệ rừng kết hợp với triển khai các biện pháp phòng, chống cháy rừng.

Công tác bảo vệ hệ sinh thái rừng khộp tại VQG Yok Đôn luôn cần có sự phối hợp mạnh mẽ giữa các lực lượng kiểm lâm, chính quyền địa phương và các hộ nhận khoán đã thực hiện tốt công tác quản lý bảo vệ rừng. Trong nhiều năm trở lại đây, Vườn quốc gia Yok Đôn không xảy ra vụ cháy rừng lớn nào. Mùa khô này, Vườn phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai quyết liệt các phương án phòng cháy, phát dọn trên 120 km đường băng cản lửa, đóng hàng trăm biển cảnh báo, thành lập 17 đội xung kích thực hiện nhiệm vụ theo dõi, ứng trực, tuyên truyền, vận động người dân cùng bảo vệ rừng.

Ban quản lý Vườn quốc gia Yok  đã tổ chức tuyên truyền cho trên 4.000 lượt người dân tham gia và 5 trường học để người dân, học sinh nhận thức được tầm quan trọng của rừng, môi trường rừng. Phối hợp với UBND 7 xã vùng đệm triển khai quy chế phối hợp tổ chức tuần tra, bảo vệ, ngăn chặn xử lý kịp thời các hành vi vi phạm tác động vào rừng. Cùng với đó là yêu cầu 17 trạm, đội ở hiện trường tích cực tuần tra, ngăn chặn các đối tượng hay người dân thường ra vào rừng mang theo nguồn lửa có thể gây cháy lớn.

Nguyễn Nga