Bảo tồn, phát triển hệ sinh thái tại Vườn quốc gia Yok Đôn

TMO - Với hệ sinh thái rừng khộp duy nhất tại Việt Nam, Vườn Quốc gia Yok Đôn sở hữu hệ thống động vật, thực vật phong phú. Trong những năm qua, Ban quản lý Vườn đã triển khai nhiều giải pháp, các chương trình hành động nhằm bảo tồn, phát triển hệ sinh thái quý hiếm tại khu vực này.

Năm 1922, Vườn quốc gia Yok Đôn được thành lập, bao gồm khu Bảo tồn thiên nhiên Yok Đôn và Trung tâm bảo vệ rừng vùng III, trực thuộc Bộ Lâm nghiệp quản lý với diện tích 58.200 ha trên địa phận xã Krông Na thuộc huyện Ea Súp (nay thuộc huyện Buôn Đôn, tỉnh Đắk Lắk).

Vườn có nhiệm vụ bảo vệ hệ sinh thái rừng khộp (rừng thưa, lá rộng cây họ dầu chiếm ưu thế), một loại rừng đặc hữu của Tây Nguyên - Việt Nam nói riêng và của vùng Đông Nam Á nói chung. Bên cạnh đó, khu vực này có trên 858 loài thực vật, 89 loài thú, 305 loài chim; trong đó, nhiều loại động vật, thực vật đặc hữu, nguy cấp, quý hiếm như, các loài cây gỗ quý, thuốc quý.

Vườn quốc gia Yok Đôn là nơi duy nhất ở Việt Nam có hệ sinh thái rừng khộp 

Đến năm 2002, Vườn quốc gia Yok Đôn được mở rộng với tổng diện tích 115.545 ha. Vùng đệm của Vườn quốc gia Yok Đôn cũng được mở rộng đến 133.890 ha, bao gồm diện tích của các xã bao quanh vườn là: xã Ea Bung, xã Chư M’Lan (thuộc huyện Ea Súp), xã Krông Na, xã Ea Huar, xã Ea Wer (thuộc huyện Buôn Đôn) và xã Ea Pô, xã Đắk Wil (huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông). Vườn có trên 858 loài thực vật, 89 loài thú, 305 loài chim; trong đó, nhiều loại động vật, thực vật đặc hữu, nguy cấp, quý hiếm như, các loài cây gỗ quý, thuốc quý.

Nhằm bảo tồn hệ sinh thái đa dạng tại Vườn quốc gia Yok Đôn, lực lượng cán bộ của vườn luôn bảo vệ, hạn chế đến mức thấp nhất sự tác động của con người vào rừng tự nhiên; ngăn chặn có hiệu quả nạn cháy rừng. Đồng thời, nắm chắc tình hình diễn biến tài nguyên rừng, quản lý có hiệu quả, bảo vệ được nguồn gen, giữ gìn nguồn tài nguyên cảnh quan thiên nhiên và tài nguyên đa dạng sinh học”.

Vườn thường xuyên xây dựng kế hoạch tuần tra, kiểm tra rừng, xử lý các điểm nóng về phá rừng. Trong 10 năm trở lại đây, lực lượng kiểm lâm vườn đã phát hiện, bắt giữ và xử lý được 4.495 vụ vi phạm, tịch thu, tạm giữ 2.319 m3 gỗ và 5.097 phương tiện, công cụ các loại; thu nộp ngân sách nhà nước gần 24 tỉ đồng.

VQG duy trì thí điểm mô hình du lịch thân thiện với voi. Ảnh: TC 

Cùng với công tác quản lý, bảo vệ rừng, VQG Yok Đôn cũng tăng cường công tác hỗ trợ phát triển kinh tế cho cư dân vùng đệm của vườn như: hỗ trợ người dân trồng 772 ha điều trên đất rẫy; tập huấn kỹ thuật trồng lúa nước hai vụ; cung cấp cây giống, khuyến khích người dân trồng rừng, phủ xanh đất trống đồi núi trọc; triển khai thực hiện giao khoán bảo vệ rừng theo Nghị định số 75/2015/NĐ-CP về cơ chế, chính sách bảo vệ và phát triển rừng gắn với chính sách giảm nghèo nhanh, bền vững.

Vừa qua, tại Lễ kỷ niệm 30 năm thành lập Vườn quốc gia Yok Đôn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Quốc Doanh yêu cầu, Vườn quốc gia Yok Đôn cần tăng cường đào tạo, phát triển nguồn lực, nâng cao năng lực nghiên cứu khoa học, hợp tác quốc tế phục vụ quản lý bảo tồn và phát huy các tiềm năng, lợi thế các giá trị đa dạng sinh học. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, triển khai các chương trình, dự án về phát triển cộng đồng, nâng cao đời sống cho người dân địa phương.

Cùng đó, huy động mọi nguồn lực đầu tư xây dựng, nâng cấp các cơ sở hạ tầng để hỗ trợ cho quản lý bảo vệ rừng, bảo tồn thiên nhiên, phát triển du lịch sinh thái gắn với duy trì vẻ đẹp cảnh quan thiên nhiên của vườn.

Lực lượng Kiểm lâm phối với các đơn vị, người dân tăng cường công tác quản lý, bảo vệ rừng. Ảnh: NL 

Tập thể lãnh đạo và người lao động Vườn quốc gia Yok Đôn cũng tuyên truyền, giáo dục pháp luật cho nhân dân về thực hiện các mục tiêu quản lý, bảo tồn và phát triển bền vững Vườn quốc gia Yok Đôn; phối hợp với các đơn vị liên quan tập trung xử lý nghiêm những hành vi và đối tượng phá rừng, tụ điểm tàng trữ vận chuyển lâm sản trái phép tại địa phương nhằm hạn chế mức thấp nhất thiệt hại về tài nguyên rừng, bảo vệ nguyên vẹn diện tích rừng được giao, tính đa dạng học của vườn.

Đức Tuấn