Xuất khẩu thủy sản dự kiến thu về trên 9 tỷ USD

TMO - Với điều kiện thị trường phục hồi và nguồn nguyên liệu ổn định, dự báo năm 2023, xuất khẩu thủy sản sẽ thu về khoảng trên 9 tỷ USD.

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết , ước tính tới hết tháng 7/2023, xuất khẩu thủy sản đạt gần 5 tỷ USD, giảm 25% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, giảm sâu nhất vẫn là cá tra (giảm 36%), tôm và cá ngừ giảm 27% so với cùng kỳ năm ngoái. Riêng trong tháng 7/2023, xuất khẩu thủy sản ước đạt 830 triệu USD, giảm 11% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó, xuất khẩu tôm giảm 10% đạt khoảng 345 triệu USD, cá tra đạt 150 triệu USD, giảm 20%, cá ngừ giảm nhẹ 3% và các loại cá khác giảm 12% so với tháng 7/2022.

Thị trường hồi phục rõ rệt nhất là Trung Quốc, trong tháng 7/2023 tăng 45% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt gần 180 triệu USD. Xuất khẩu sang các thị trường chính khác vẫn thấp hơn 5 - 40% so với tháng 7/2022.  VASEP cho biết, có 3 yếu tố sẽ quyết định kịch bản xuất khẩu lạc quan trong nửa cuối năm. Cụ thể, diễn biến kinh tế các thị trường lớn được dự báo khả quan hơn trong nửa cuối năm cộng với thực tế nhu cầu nhập khẩu của các thị trường như Hoa Kỳ và Trung Quốc đang có xu hướng tăng trở lại, khi lượng tồn kho đang vơi dần và chuẩn bị đơn hàng cho dịp lễ hội cuối năm và năm mới.

Nội lực của doanh nghiệp và cộng đồng sản xuất chuỗi cung ứng thủy sản được hỗ trợ kịp thời về nguồn vốn, các điều kiện sản xuất kinh doanh để giữ được nguồn cung nguyên liệu ổn định, đảm bảo có sẵn nguồn hàng khi thị trường có nhu cầu. Các sản phẩm xuất khẩu có nguồn cung ổn định và có giá thành giảm, giá bán cạnh tranh trước các nước khác.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam, nửa đầu năm 2023, Việt Nam xuất khẩu cá tra sang 165 thị trường, tăng 39 thị trường so với năm 2022. xuất khẩu cá tra 6 tháng đầu năm 2023 đạt 873 triệu USD, giảm 39% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, giá trị xuất khẩu sang hầu hết các thị trường đều giảm, cụ thể, Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc) giảm 34%; Hoa Kỳ giảm 61%; Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) giảm 36%; Mexico giảm 49%; Brazil giảm 23%...Tuy nhiên xuất khẩu ngành hàng này vẫn ghi nhận tăng trưởng dương gồm Arập Xêút tăng 52%, Đức tăng 39%, Singapore tăng 6%, Anh tăng 3% so với cùng kỳ năm 2022. 

Trung Quốc- Hồng Kông (Trung Quốc), Hoa Kỳ và các quốc gia nằm trong khối CPTPP vẫn là 3 thị trường top đầu về nhập khẩu cá tra Việt Nam khi nhập khẩu 536 triệu USD, chiếm hơn 61% tổng giá trị xuất khẩu cá tra của cả nước. Các chuyên gia tại VASEP nhận định, mức sụt giảm so với cùng kỳ năm ngoái đã dần thu hẹp tại hầu hết thị trường. Giá trị xuất khẩu các tháng sau cũng đã dần tăng so với tháng trước đó. Quý II/2023, kim ngạch xuất khẩu đạt 451 triệu USD, giảm 42% so với cùng kỳ năm 2022, tăng 7% so với quý I/2023.

Nửa cuối năm nay, kỳ vọng lượng tồn kho đang được giải tỏa dần ở các thị trường, nhu cầu tích cực hơn khi bước vào mùa đặt hàng cho tiêu thụ cuối năm và các dịp lễ hội lớn. Ngoài ra, một số thị trường duy trì mức tăng trưởng dương trong suốt nửa đầu năm nay như Arập Xêút, Đức, Singapore, Anh vẫn được coi là điểm đến khả quan cho ngành xuất khẩu cá tra của Việt Nam khi tăng từ 3% - 52%. Bên cạnh đó, một số thị trường Đông Nam Á cũng được coi là điểm đến tiềm năng khi nền kinh tế ổn định hơn, lạm phát thấp hơn cộng với lợi thế vị trí địa lý và ưu đãi thuế quan theo các Hiệp định Thương mại tự do. 

Với điều kiện thị trường phục hồi và nguồn nguyên liệu ổn định, dự báo năm 2023, xuất khẩu thủy sản sẽ thu về khoảng trên 9 tỷ USD. 

Theo nhận định từ các chuyên gia VASEP, xuất khẩu thủy sản 5 tháng còn lại năm 2023 có thể sẽ đạt khoảng trên 4 tỷ USD, khi đó tổng kim ngạch xuất hẩu cả năm 2023 sẽ đạt trên 9 tỷ USD, giảm 15 - 16% so với năm 2022. Trong đó, dự báo tôm sẽ thu về lượng ngoại tệ khoảng 3,5 - 3,6 tỷ USD, giảm 16 -18%. Cá tra đạt 1,7 – 1,8 tỷ USD, giảm 28%. Xuất khẩu cá ngừ và mực, bạch tuộc sẽ giảm khoảng 14 -15% đạt lần lượt 870 triệu USD và 650 triệu USD. Xuất khẩu cá biển ước đạt 1,9 – 2 tỷ USD, giảm nhẹ so với năm 2022.

Các thị trường chính chắc chắn sẽ vẫn mang về doanh thu ít hơn so với năm 2022. Trong đó, xuất khẩu sang Hoa Kỳ và Hàn Quốc sẽ thấp hơn 24 - 25% so với năm 2022, xuất khẩu sang EU sẽ giảm 18%; Thị trường Nhật Bản sẽ khả quan hơn nhờ giá trị của hàng giá trị gia tăng và nhờ phân khúc gia công, chế biến cho thị trường này, nhất là các loài cá biển.

Thị trường Trung Quốc vẫn là kỳ vọng lớn nhất cho doanh nghiệp thủy sản hiện nay, sau mở cửa, giao thương đang dần trở lại bình thường. Hy vọng nửa cuối năm, kinh tế Trung Quốc ổn định hơn, thu nhập và tiêu dùng của người dân được cải thiện, thị trường thích nghi bối cảnh mới…Khi đó, xuất khẩu thủy sản có cơ hội phục hồi lại với dự đoán tương đương với kim ngạch của năm 2023 với khoảng 1,8 tỷ USD cho cả Trung Quốc và Hồng Kông (Trung Quốc).

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn  cho biết, hiện Bộ cũng chưa điều chỉnh mục tiêu xuất khẩu của năm nay. VASEP cho biết đã có những tín hiệu tích cực về thị trường cả với tôm và cá tra. Cá tra xuất khẩu vào Hoa Kỳ đạt trên 50% sản lượng. Tuy nhiên, Hoa Kỳ đang ép giá. Dự trữ và tồn kho của Hoa Kỳ đã giảm, trong khi nhu cầu không thay đổi. Do đó, hoạt động xuất khẩu thủy sản cần phải chuẩn bị cho những dự trữ để khi tình thế, thời cơ đến thì chúng ta có thể chớp được cơ hội này.

Về xuất khẩu tôm cũng tương tự hiện gói tín dụng 15.000 tỷ đồng đang được triển khai sẽ tạo điều kiện cho các doanh nghiệp dự trữ nguồn hàng cũng để có thể chớp được cơ hội thị trường khi thời cơ đến. Với chỉ đạo của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng thương hạ lãi suất; đây cũng là yếu tố góp phần để chúng ta dự trữ, chế biến và xuất khẩu. Đảm bảo hiệu quả cho các doanh nghiệp chế biến thủy sản. 

Hạnh Nguyễn