Xử lý nghiêm các vi phạm trong hoạt động khai thác, vận chuyển, kinh doanh than

TMO – Các địa phương cần thường xuyên kiểm tra các điểm khai thác, tuyến đường vận chuyển, vị trí tập kết, chế biến, lưu trữ, kinh doanh than, cung cấp than cho sản xuất điện trên địa bàn quản lý. Kiên quyết xử lý theo thẩm quyền/đề xuất cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm theo pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm trong quá trình thực hiện nhằm phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật và các vấn đề phức tạp về an ninh trật tự, nhất là các mỏ than nội địa.

Theo đó, tại Chỉ thị 30 vừa ban hành về tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp than cho sản xuất điện trong tình hình mới, Chính phủ yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì làm việc với các địa phương và doanh nghiệp có hoạt động khoáng sản than khẩn trương rà soát, xử lý theo thẩm quyền các vấn đề vướng mắc liên quan đến chồng lấn quy hoạch, phương án sử dụng rừng, chuyển đổi mục đích sử dụng rừng.

Đồng thời, khẩn trương xây dựng, ban hành theo thẩm quyền văn bản hướng dẫn công tác quản lý và bảo vệ khoáng sản than chưa khai thác, khoáng sản đi kèm trong quá trình khai thác, khoáng sản thuộc khu vực dự trữ quốc gia theo quy định; khai thác, sử dụng đất, đá thải mỏ để phục vụ cho mục đích cải tạo, phục hồi môi trường, các công trình phục vụ dự án và các mục đích khác.

(Ảnh minh họa)

Thực hiện kiểm tra, hậu kiểm hoạt động thăm dò, đánh giá trữ lượng và tài nguyên than, cấp phép khai thác than tại các mỏ trên toàn quốc, không để xảy ra tình trạng cấp phép thấp hơn trữ lượng thực tế; rà soát các giấy phép hoạt động khoáng sản còn hiệu lực, đánh giá tình hình hoạt động, việc chấp hành các nghĩa vụ trong hoạt động khoáng sản,...; kiên quyết thu hồi, chấm dứt hiệu lực theo đúng quy trình, quy định của pháp luật các giấy phép hoạt động khoáng sản đã cấp đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm pháp luật về khoáng sản và pháp luật khác liên quan có hệ thống, chây ì, không khắc phục đầy đủ hậu quả theo các quyết định xử phạt của cơ quan chức năng; tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra, chấn chỉnh, xử lý vi phạm pháp luật các tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động khoáng sản than (đặc biệt là các mỏ than nội địa, địa phương).

Cũng tại Chỉ thị trên, Chính phủ yêu cầu Bộ Tài chính chỉ đạo, giám sát, đôn đốc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam đẩy mạnh khai thác than trong nước tối đa nhằm đáp ứng đủ nhiên liệu than và có dự phòng cho sản xuất điện, đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 và giai đoạn 2026 - 2030, phù hợp với các điều kiện và yêu cầu phát triển kinh tế xã hội trong tình hình mới, trong đó khai thác than tăng từ 20% - 25% so với năm 2024; đẩy mạnh việc nghiên cứu, áp dụng các biện pháp quản lý hiệu quả về tài chính (hóa đơn, thuế, phí, lệ phí,...), thủ tục hải quan,... theo hướng ứng dụng chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, khoa học và đổi mới công nghệ để giảm thủ tục hành chính và ngăn chặn hiệu quả việc gian lận thương mại trong hoạt động kinh doanh than.

Bộ Quốc phòng và Bộ Công an chỉ đạo các lực lượng Cảnh sát biển Việt Nam, Bộ đội Biên phòng tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng liên quan tăng cường kiểm tra, kiểm soát các tuyến biên giới, vùng biển và hải đảo để kịp thời phát hiện và ngăn chặn hoạt động buôn lậu, kinh doanh than trái phép, đặc biệt là đối với đường biển. Chỉ đạo lực lượng Công an các đơn vị, địa phương tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng liên quan tăng cường các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp than cho sản xuất điện theo quy định của pháp luật.

Chính phủ yêu cầu chính quyền các địa phương có hoạt động sản xuất, kinh doanh than và cung cấp than cho sản xuất điện khẩn trương hoàn thành việc sắp xếp các vị trí bến cảng, kho bãi kinh doanh than trên địa bàn quản lý theo thẩm quyền và quy định của pháp luật liên quan. Tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc (trong việc sử dụng đất, đền bù giải phóng mặt bằng, tái định cư,...) của các doanh nghiệp ngành Than.

Thường xuyên kiểm tra các điểm khai thác, tuyến đường vận chuyển, vị trí tập kết, chế biến, lưu trữ, kinh doanh than, cung cấp than cho sản xuất điện trên địa bàn quản lý; kiên quyết xử lý theo thẩm quyền/đề xuất cơ quan có thẩm quyền xử lý nghiêm theo pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật trong quá trình thực hiện nhằm phòng ngừa, ngăn chặn, xử lý kịp thời các hành vi vi phạm pháp luật và các vấn đề phức tạp về an ninh trật tự (đặc biệt là đối với các mỏ than nội địa, địa phương); tổ chức và chỉ đạo thực hiện các biện pháp bảo vệ tài nguyên địa chất chưa khai thác, sử dụng, bảo vệ khoáng sản chưa khai thác. 

Đồng thời, hỗ trợ các đơn vị sản xuất, sử dụng than tại địa phương đẩy mạnh việc chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ để kiểm soát hiệu quả chất lượng và định mức tiêu hao than, giảm các khâu trung gian, tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, quản trị doanh nghiệp và phù hợp lộ trình cam kết của Việt Nam phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050.

Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam, Binh đoàn 19 (Tổng công ty Đông Bắc) và các đơn vị được phép khai thác, kinh doanh than đẩy mạnh khai thác than trong nước tối đa nhằm đáp ứng đủ nhiên liệu than và có dự phòng cho sản xuất điện, đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2025 và giai đoạn 2026 - 2030, phù hợp với các điều kiện và yêu cầu phát triển kinh tế xã hội trong tình hình mới; chuẩn bị sẵn sàng giải pháp, kịch bản ứng phó, kiểm soát các tình huống thời tiết cực đoan có thể xảy ra để bảo đảm cung ứng đủ, ổn định, liên tục than cho sản xuất điện.

Thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong doanh nghiệp. Tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng, phát triển nhân lực chất lượng cao, hợp tác quốc tế,... đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong tất cả các khâu của hoạt động sản xuất kinh doanh than và cung cấp than cho các hộ tiêu thụ (đặc biệt là các khâu thăm dò, đào lò, khai thác, chế biến và pha trộn than,...) để nâng cao năng lực, tăng năng suất lao động, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, quản trị doanh nghiệp và đảm bảo an toàn lao động, cải thiện môi trường và điều kiện làm việc cho người lao động, bảo vệ môi trường và phù hợp cam kết của Việt Nam phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050. 

Thường xuyên kiểm tra, quản lý chặt chẽ ranh giới mỏ/dự án được giao để kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý theo quy định các hoạt động khai thác, kinh doanh than trái phép; tăng cường quản lý, giám sát chặt chẽ than từ nơi khai thác, chế biến, trên đường vận chuyển đến các kho bãi, cảng/vị trí giao nhận than; quản lý chặt chẽ đất đá thải mỏ, đất đá sau sàng tuyển than...

Chính phủ yêu cầu các chủ đầu tư nhà máy nhiệt điện than chịu trách nhiệm thu xếp nguồn than hợp pháp để vận hành nhà máy an toàn, ổn định, tin cậy, đảm bảo hiệu quả kinh tế và môi trường trong suốt thời gian tồn tại. Tuyệt đối không để xảy ra tình trạng thiếu than cho sản xuất điện; chịu trách nhiệm toàn diện nếu để xảy ra thiếu than cho sản xuất điện của nhà máy theo kế hoạch huy động của hệ thống điện quốc gia; luôn duy trì sẵn sàng lượng than dự trữ trong kho phù hợp với định mức (nếu có), nhu cầu tiếp nhận, sử dụng than và có tính đến dự phòng đảm bảo ứng phó với các tình huống cực đoan.

Thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong doanh nghiệp. Tăng cường đầu tư, hoàn thiện hạ tầng, phát triển nhân lực chất lượng cao, hợp tác quốc tế,... đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh trong vận chuyển, pha trộn, lưu trữ và sử dụng than; đảm bảo quản lý, kiểm soát chặt chẽ và hiệu quả khối lượng, chất lượng than giao nhận, sử dụng tuân thủ quy định liên quan…/.

VŨ MINH