Xây dựng mô hình cửa khẩu số tại Quảng Ninh

TMO - Nền tảng cửa khẩu số sẽ được thực hiện tại Cửa khẩu quốc tế Móng Cái, áp dụng thí điểm tại Cửa khẩu Cầu Bắc Luân II. Tỉnh Quảng Ninh phấn đấu xây dựng và triển khai Nền tảng cửa khẩu số trong năm 2023. 

Từ việc khảo sát thực hiện công tác triển khai Nền tảng cửa khẩu số tại cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị và cửa khẩu phụ Tân Thanh (tỉnh Lạng Sơn), Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh đã đối chiếu, đánh giá cụ thể các vị trí công tác của các lực lượng chức năng tại Cửa khẩu Cầu Bắc Luân II hiện nay để xây dựng dự thảo, phù hợp định hướng Mô hình cửa khẩu số, cửa khẩu thông minh của Tổng cục Hải quan. 

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu và khảo sát thực tiễn, hiện tại Cục Hải quan tỉnh Quảng Ninh đã xây dựng dự thảo Mô hình cửa khẩu số áp dụng thí điểm tại Cửa khẩu quốc tế Móng Cái (Cầu Bắc Luân II) trên cơ sở kế thừa những kết quả nghiên cứu ban đầu của Sở TT&TT cùng các ngành chức năng trong tỉnh.

Cục Hải quan tỉnh cho biết: Dự thảo Mô hình cửa khẩu số áp dụng thí điểm tại Cửa khẩu quốc tế Móng Cái (Cầu Bắc Luân II) được triển khai theo 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 (2023-2025): Thực hiện cho phương tiện vận tải chờ hàng hóa XNK khi vào khu vực cửa khẩu khai báo trên hệ thống phần mềm cửa khẩu số (hệ thống sẽ tự động tiếp nhận thông tin khai báo của người khai Hải quan). Toàn bộ thông tin khai báo sẽ được hệ thống chuyển tới các vị trí công tác của các lực lượng chức năng, doanh nghiệp kinh doanh cảng để triển khai thực hiện phần chức năng, nhiệm vụ của mình.

Cơ quan Hải quan sẽ xác nhận hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu đủ điều kiện qua khu vực giám sát hải quan sau khi các ngành chức năng đã hoàn tất các công việc của đơn vị mình. Đồng thời phần mềm cửa khẩu số có tính mở để kết nối, truyền nhận, chia sẻ thông tin với phần mềm quản lý của các ngành chức năng tại cửa khẩu. Qua đó giúp doanh nghiệp chỉ thực hiện khai báo một lần và công chức các ngành chỉ thao tác một lần trong việc thực hiện thủ tục đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện xuất nhập cảnh.

Nền tảng cửa khẩu số sẽ được thực hiện tại Cửa khẩu quốc tế Móng Cái, áp dụng thí điểm tại Cửa khẩu Cầu Bắc Luân II. 

Giai đoạn 2 (dự kiến từ năm 2025) sẽ kết nối, hoàn thiện mô hình theo định hướng của Tổng Cục Hải quan trên tinh thần tại khu vực cửa khẩu được trang bị các hệ thống trang thiết bị hiện đại như Barie điện tử, cân điện tử, camera nhận dạng… để hỗ trợ cho việc thực hiện thủ tục đối với hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh được thực hiện nhanh chóng và thuận lợi nhất.

Việc triển khai đề án sử dụng nền tảng cửa khẩu số trong quản lý điều hành hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa và phương tiện xuất nhập cảnh các tỉnh biên giới sẽ giúp minh bạch các thông tin về thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp. Theo Cục Hải quan Quảng Ninh, 8 tháng năm 2023, kim ngạch xuất khẩu của tỉnh Quảng Ninh ước đạt 1,993 tỷ USD, tăng 13,8%. Ở chiều ngược lại, kim ngạch nhập khẩu hàng hóa trên địa bàn Quảng Ninh ước đạt 2,068 tỷ USD, tăng 4,7% so với cùng kỳ năm 2022. 

Hiện nay, nền tảng cửa khẩu số đã được triển khai tại cửa khẩu Hữu Nghị và Tân Thanh thuộc địa bàn quản lý của UBND tỉnh Lạng Sơn. Tỉnh Lào Cai cũng bắt đầu áp dụng tại cửa khẩu Kim Thành từ 21/8/2023 vừa qua. Hiện ngành Hải quan đang triển khai xây dựng mô hình hải quan số, hải quan thông minh. Theo đó, Tổng cục Hải quan sẽ xây dựng hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan phục vụ cho việc làm thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát, quản lý và thông quan tự động đối với hàng hóa, phương tiện, hành lý của hành khách xuất nhập cảnh từ khâu đầu đến khâu cuối. Hệ thống này sẽ kết nối, chia sẻ thông tin dữ liệu về hàng hóa xuất nhập khẩu, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh với các bên có liên quan thông qua cơ chế một cửa quốc gia.

Trên cơ sở đó, Bộ Tài chính đã giao Tổng cục Hải quan xây dựng Đề án hải quan thông minh, trong đó “Mô hình quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu và phương tiện xuất nhập cảnh qua các cửa khẩu đường bộ” là một phần của đề án này. Về bản chất, mô hình mà Tổng cục Hải quan được giao xây dựng có tính đồng nhất với mục đích, định hướng quản lý nhà nước tại cửa khẩu mà mô hình cửa khẩu số của các tỉnh đang hướng tới xây dựng. Dự kiến mô hình của Tổng cục Hải quan sẽ hoàn thành và đưa vào vận hành sử dụng từ năm 2025.

Hoàng Nga